Dieta dziecka - czego najbardziej potrzebują maluchy?

   Dieta dziecka powinna zawierać dużo witamin i soli mineralnych, a także odpowiednio zbilansowane ilości białka, węglowodanów i tłuszczu.

   Prawidłowe odżywianie znacząco wpływa na rozwój dziecka. Dodatkowo, z uwagi na częste grymaszenie podczas posiłków, warto zadbać o ich wygląd. Kolorowe potrawy pobudzają apetyt i są bardziej "atrakcyjne" dla dzieci. Można także układać różne kształty na talerzu, aby zachęcić dziecko do spożycia zdrowego posiłku. Rodzice powinni być świadomi tego, że dieta w dzieciństwie rzutuje na sposób odżywiania w dorosłym życiu, a dzieci spożywające produkty o wysokiej wartości odżywczej lepiej się rozwijają fizycznie i psychicznie.

Cynk - aktywator enzymów

   Cynk należy do minerałów aktywujących szereg enzymów. Uczestniczy on między innymi w syntezie kwasów nukleinowych i białek. Poza tym, cynk wspiera jeszcze nie do końca silny układ odpornościowy dziecka. Polecane źródła cynku w diecie dziecka to produkty zbożowe, pestki dyni, produkty mleczne, a także mięso (zwłaszcza wołowina i jagnięcina) i jego przetwory, orzechy nerkowca, ziarna kakaowca i pieczywo razowe na zakwasie.



Jod - niezbędny dla tarczycy

   Jod jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Produkuje ona hormony odpowiadające m.in. za prawidłową przemianę materii. Niedobór jodu jest w Polsce dość często spotykany. Najbogatszym źródłem jodu w diecie są ryby morskie, owoce morza oraz produkty mleczne i jajka. Poza tym, owoce i warzywa rosnące na terenach nadmorskich zawierają nieco więcej jodu. Źródłem tego pierwiastka mogą być także wody mineralne wzbogacane w ten składnik.



Magnez na pamięć i koncentrację

   Magnez wpływa na pracę układu nerwowego i mięśniowego oraz funkcjonowanie serca. Niedobór magnezu może być odczuwany przez dzieci poprzez osłabienie koncentracji i pamięci. Poza tym, może dojść do drżenia powiek i bolesnych skurczów łydek. Duże ilości magnezu znajdują się w pestkach dyni, orzechach, ziarnach kakaowca, migdałach, bananach, soi, otrębach, kaszy gryczanej, kaszy jaglanej i produktach pełnoziarnistych.



Wapń dla mocnych kości

   Do grona minerałów najbardziej potrzebnych dzieciom należy wapń, który jest jednym ze składników budujących kości i zęby. Wpływa on znacząco na proces mineralizacji kości. Niedobór wapnia przyczynia się do osłabienia stanu uzębienia. Wapń jest też niezbędny do zachowania prawidłowej gospodarki hormonalnej oraz odpowiedniej krzepliwości krwi. Wapń znajdziemy w produktach mlecznych (najlepiej fermentowanych), orzechach, warzywach strączkowych, warzywach zielonolistnych, jajkach.



Witamina A dla zdrowia oczu

   Witamina A jest niezbędna do budowy mocnych kości i zdrowych zębów. Poza tym, tego składnika potrzebuje także skóra oraz siatkówka oka. Utrzymanie stałego poziomu witaminy A w organizmie zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe w przyszłości. Zarówno nadmiar, jak i niedobór witaminy A przyczynia się do zmniejszenia łaknienia. Witaminę A można spożywać w postaci naturalnej lub w formie prowitaminy - beta karotenu. Pierwsza postać (retinol) znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego - żółtkach jaj, rybach i wątróbce. Z kolei beta karoten można znaleźć w owocach i warzywach o żółto-pomarańczowym i zielonym zabarwieniu.



Witamina B12 niezbędna dla układu nerwowego

   Witamina B12 odgrywa istotną rolę w układzie krwiotwórczym. Uczestniczy ona w syntezie aminokwasów i białek szpiku kostnego oraz w syntezie DNA. Witamina B12 jest również potrzebna do prawidłowych przemian węglowodanów i tłuszczów. Organizm dziecka potrzebuje jej dla zachowania sprawności układu nerwowego i przewodu pokarmowego. Utrzymujący się niedobór witaminy B12 powoduje zanik błony śluzowej żołądka oraz rozwój niedokrwistości złośliwej. Do najcenniejszych źródeł witaminy B12 należą mleko i jego przetwory, podroby oraz mięso i ryby. Witamina B12 znajduje się tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego.



Witamina C wzmacnia odporność

   Witamina C jest potrzebna do syntezy nowych tkanek i komórek w organizmie. Dziecko potrzebuje jej do tego, aby prawidłowo wchłaniać żelazo. Jego niedobór prowadzi do anemii. Witamina C wzmacnia układ immunologiczny, a więc spełnia dużą rolę w odporności oraz uszczelnia błony komórkowe i naczynia krwionośne. Ten składnik pokarmowy uczestniczy także w gojeniu się ran. Najwięcej witaminy C znajduje się w aronii i czarnej porzeczce. Dużą dawkę witaminy C zawierają cytrusy, truskawki, papaja, kiwi, maliny oraz niektóre warzywa - m.in. papryka, brokuły, jarmuż i natka pietruszki.



Witamina D wspiera wapń

   Witamina D jest potrzebna maluchowi do budowy silnych kości i zębów, ponieważ wpływa ona korzystnie na wchłanianie wapnia i fosforu. Poza tym, witamina D jest niezbędna do prawidłowego działania systemu nerwowego. Niedobór witaminy D u dzieci ma bardzo poważne następstwa, w tym między innymi krzywicę, a u starszych dzieci osteomalację. Warto skonsultować się z lekarzem w sprawie suplementacji witaminy D i zalecanej dziennej dawki. Nadmiar witaminy D również jest bardzo szkodliwy. Witaminę D można znaleźć w tłustych rybach (dziki łosoś, węgorz, śledź, makrela, tuńczyk, halibut, szprotki, sardynki) i w tranie. Witaminę D zawierają też żółtka jaj, mleko i produkty mleczne (masło, sery), podroby (wątróbka), mięso, niektóre grzyby (pieczarki, shitake).



Witamina E chroni przed rodnikami

   Witamina E charakteryzuje się silnym działaniem przeciwutleniających. Odpowiada ona za zwalczanie wolnych rodników powodujących szereg chorób cywilizacyjnych. Zapewnienie odpowiedniej podaży witaminy E wpływa korzystnie na stan skóry i zapobiega rozwojowi chorób cywilizacyjnych. Bogatym źródłem witaminy E są migdały, awokado, pestki słonecznika, oleje roślinne tłoczone na zimno i pełnoziarniste produkty.



Żelazo dodaje siły

   Żelazo jest niemowlętom dostarczane wraz z mlekiem modyfikowanym. Problem niedoboru może dotyczyć starszych dzieci. Najlepszym źródłem żelaza jest mięso, ryby, owoce morza. Mniej przyswajalne żelazo (niehemowe) znajduje się w produktach roślinnych (m.in. w szpinaku, pestkach dyni, orzechach, botwinie, boćwinie). Niedobór żelaza powoduje niedokrwistość, która objawia się bladością skóry, osłabieniem, sennością, czy nawet złą pracą układu pokarmowego.



   Wszystkie witaminy i minerały w odpowiednich proporcjach są niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka. Niemniej wyżej przedstawione składniki pożywienia są szczególnie istotne. Ich niedobór może prowadzić do rozwoju różnych chorób i dolegliwości. Sposobem na zapobieganie niedoborom jest bardzo zróżnicowana i zbilansowana dieta oparta na produktach nie zawierających pustych kalorii.