Buty do biegania - jak dobrze dobrać obuwie. Typy butów biegowych

   Buty do biegania są najważniejszym elementem stroju osoby dbającej o odpowiedni poziom aktywności fizycznej.

   Buty do biegania powinny być dostosowane do typu podłoża i stopy, jej rozmiaru, a nawet płci. Podstawowym błędem popełnianym przez osoby początkujące jest bieganie w starych butach, albo w butach, które nie są do tego przystosowane. Konsekwencją nierozsądnego wyboru mogą być nie tylko bóle i przemęczenie stóp, ale także występowanie urazów w obrębie kończyn dolnych, stawów i kręgosłupa.

Buty do biegania - na co zwrócić uwagę? Typy stóp

   Jak zostało wspomniane wyżej, przy wyborze obuwia do biegania należy wziąć pod uwagę typ podłoża. Inne buty są odpowiednie w czasie biegu po asfalcie, leśnych alejkach i bieżni. Utwardzone podłoże wymaga noszenia obuwia zapewniającego odpowiednio dużą amortyzację. Wymóg ten będzie mniejszy w przypadku biegów po leśnych ścieżkach. Podeszwa powinna posiadać głębszy bieżnik zapewniający lepszą przyczepność na mokrym piasku. Cholewka powinna być odpowiednio usztywniona, w celu zmniejszenia ryzyka kontuzji. W zależności od dostosowania do typu podłoża można wyróżnić obuwie trailowe służące do biegania po nierównym terenie oraz buty przeznaczone do biegania po równym i twardym podłożu. Inne określenia względem wymienionych typów obuwia to buty szosowe i terenowe. Można spotkać się także z określeniem butów na bieżnię.

   Drugim ważnym czynnikiem jest typ stopy wyróżniany w oparciu o jej cechy biomechaniczne. Stopy różnią się pod względem budowy, a tym samym także w zakresie sposobu pracy w czasie marszu i biegu. Wyróżnia się trzy podstawowe typy stopy, a mianowicie neutralną, supinującą i pronującą.

   Stopa neutralna potrzebuje obuwia amortyzującego pozbawionego stabilizatora (tzw. Cushion). W czasie biegu ciężar ciała jest rozprowadzany równomiernie.

   Stopa supinująca potrzebuje specjalnego obuwia, które zmniejszy konsekwencje przenoszenia ciężaru ciała głównie na zewnętrzną krawędź stopy. Ze względu na rzadkie występowanie omawianego typu odpowiednie buty dla biegaczy posiadających stopy o takiej budowie pojawiły się dopiero kilka lat temu. Według niektórych informacji optymalnym wyborem jest typ Cushion.

   Stopa pronująca jest często występującym typem. W czasie biegania ciężar ciała jest przenoszony głównie na wewnętrzną krawędź stopy. Obuwie powinno posiadać wzmocnienia oraz elementy utrzymujące piętę. Stopień pronowania, czyli obciążania wewnętrznej krawędzi stopy, jest zróżnicowany. W przypadku słabego lub średniego pronowania zaleca się obuwie typu "Structured Cushion", "Stability" lub "Control". Mocno pronujące stopy wymagają obuwia typu "Maximum Support" lub "Motion Control".

   Typ stopy można sprawdzić w bardzo prosty sposób. Do jego wykorzystania będą potrzebne fragment papieru chłonącego wodę oraz miska z niewielką ilością wody. Należy zamoczyć stopę w wodzie, a następnie odbić ją na papierze (np. gazetowym). Lekko wygięty kształt jest charakterystyczny dla typu neutralnego, głębszy łuk i delikatne odbicie wewnętrznej krawędzi stopy oznacza typ supinujący, zaś w przypadku typu pronującego odcisk jest największy i najszerszy w środkowej części. Typ pronujący bywa określany mianem płaskostopia.



Buty do biegania - idziemy na zakupy

   Zaleca się nabywanie obuwia po południu, gdy nogi są zmęczone i nabrzmiałe po całym dniu. Podobnie będzie podczas biegania. W tak prosty sposób można uniknąć kupna zbyt ciasnego obuwia. Należy założyć skarpetki noszone podczas biegania. Bardzo ważne jest przymierzenie obu butów przed pójściem do kasy. Rozmiar stopy należy do kluczowych kryteriów, jakimi należy kierować się w czasie zakupów. Zakłada się, że obuwie powinno być nieco większe, aby czubek buta nie uciskał dużego palca u stopy.

   Warto w domu zmierzyć swoją stopę stojąc na pustej kartce i trzymając długopis pod kątem prostym względem podłoża. Należy zaznaczyć dwie linie, z których jedna będzie wyznaczać koniec dużego palca, zaś druga - koniec pięty. Nie powinno się natomiast obrysowywać stopy, bo pomiar będzie niedokładny.

   Równie istotne jest dobre utrzymywanie stopy. Pięta nie powinna ruszać się w bucie podczas biegu. Z jednej strony spowoduje to zniszczenie obuwia (tj. wyściółki), a z drugiej może powodować otarcia. Nie kupujmy butów, które się "rozchodzą", nawet gdy zapewnia o tym uprzejma ekspedientka.



Typy butów biegowych - buty treningowe i startowe

   Buty treningowe służą podczas treningów, a zatem przez dłuższy okres przeznaczony na aktywność fizyczną. Z kolei obuwie startowe zostało zaprojektowane z myślą o starcie. Wymienione rodzaje obuwia różnią się między sobą pod względem konstrukcji. Startowe obuwie jest bardziej elastyczne i lżejsze oraz posiada niższą podeszwę. Trudno jednoznacznie określić, które buty są treningowe, a które nie, bo w sklepach ze sportowym obuwiem konsument może natknąć się także na lekkie obuwie treningowe lub cięższe obuwie startowe. Sens projektowania i produkowania specjalnych butów startowych tkwi w potencjalnie lepszych wynikach w odniesieniu do czasu.



Płeć i waga mają znaczenie

   Budowa stopy kobiety jest nieco inna niż mężczyzny, co wpływa na większe ryzyko występowania kontuzji. Bardziej elastyczne stawy, większy kąt nachylenia kości udowej i węższe stopy, a także niższe sklepienie łuku podłużnego stopy są głównymi cechami warunkującymi większą pronację. Projektowanie obuwia specjalnie z myślą o kobietach ma zatem gruntowne uzasadnienie.

   Masa ciała biegacza ma również znaczenie w zakresie pronacji, bo im większa waga, tym stopa może być silniej pronująca. Nie powinno więc dziwić ustalanie przez producentów pewnych ram wagowych dla poszczególnych modeli obuwia. Różnią się one głównie pod względem materiału zastosowanego do budowy podeszwy.



Podstawowe elementy stabilizujące

   Kształt podeszwy buta powinien być dostosowany w taki sposób, aby obuwie zapewniało odpowiednią stabilność, a zarazem zachowały odpowiednią zwinność. Obuwie biegowe dobrej jakości zapewnia utrzymanie kostki w pionie oraz zapewnia biegaczowi odpowiednie uczucie szybkości i zwinności. Elementy stabilizujące znajdują się w środkowej części buta, a obejmują one część podeszwy o zwiększonej gęstości oraz dodatkowy element stabilizujący.