Prohormony - co warto o nich wiedzieć

   Prohormony są związkami słabych steroidów androgennych zawierającymi androstendion i tzw. DHEA. Posiadają zdolność do przekształcenia się w testosteron. Wspomagają produkcję tego hormonu, stąd zwiększają jego poziom w organizmie, przyczyniając się do podwyższenia poziomu hormonu, masy mięśniowej i siły.

   DHEA jest naturalnym hormonem sterydowym produkowanym przez nadnercza, które wykorzystują w tym celu cholesterol. Został odkryty i zsyntetyzowany przez francuskiego profesora E.E. Baulieu. Pod względem struktury chemicznej przypomina testosteron i estradiol, dlatego jego przekształcenie w wymienione związki zachodzi w łatwy sposób. Produkcja hormonu DHEA osiąga szczyt we wczesnym wieku dorosłym, a później notuje się stopniowy spadek. Wpływa na zwiększenie syntezy mięśni. Androstendion jest podobnie jak DHEA androgenem nadnerczowym. Posiada słabe działanie biologiczne, lecz jest prekursorem silnych androgenów, takich jak DHT i testosteron. Nadmiar androstendionu u kobiet prowadzi do obniżenia się głosu, silnego rozwoju mięśni, uciążliwego trądziku i zaburzeń miesiączkowania oraz nadmiernego owłosienia.

Co mówią naukowcy?

   Badania wskazują na to, że suplementy zawierające prohormony nie podnoszą poziomu testosteronu w znacznym stopniu. Nie powodują także wzrostu wielkości masy mięśniowej i siły. Zdaniem naukowców prohormony nie zwiększają siły ani też masy mięśni. Zakup suplementów zawierających prohormony jest legalny, niemniej stosowanie tego typu środków może spowodować, że wynik testu antydopingowego będzie pozytywny.

   Prohormony są naturalnymi pochodnymi substancji anaboliczno-androgennych, a co za tym idzie, mogą przekształcić się tylko do aktywnych anabolicznie substancji, czyli tak zwanych hormonów docelowych. Do konwersji prohormonów w hormony potrzebne są enzymy trawienne wytwarzane przez organizm. Znaczna część prohormonów jest wydalana z organizmu, ponieważ enzymy nie są w stanie przekształcić całą dawkę suplementu. Po procesie konwersji dochodzi do pobudzenia receptorów androgennych, co skutkuje przyrostem masy mięśniowej.



Skutki uboczne stosowania

   Stosowanie prohormonów niesie za sobą pewne zagrożenia. Suplementy mogą powodować wzrost poziomu estrogenów i zmniejszenie ilości "dobrego" cholesterolu - HDL. Zwiększony poziom estrogenu u mężczyzn prowadzi do rozwoju piersi, powiększa prostatę i obniża libido. Z kolei zmniejszenie poziomu HDL prowadzi do zwiększenia ryzyka chorób serca. Do typowych skutków ubocznych niewłaściwego stosowania prohormonów należy zaliczyć kurczenie jąder, spadek produkcji testosteronu, a także zaburzenia pracy wątroby.



Sport i kulturystyka

   Prohormony znalazły zastosowanie głównie w kulturystyce, co wynika z oddziaływania suplementu na przyrost masy mięśniowej i siły. Poza tym, mają korzystny wpływ na redukcję tkanki tłuszczowej. Poprawiają przyswajalność i wykorzystanie wartości odżywczych. Hamują procesy kataboliczne prowadzące do utraty tkanki mięśniowej. Mają zatem uniwersalne działanie, co przyczyniło się do rozpowszechnienia ich wśród sportowców uprawiających różne dyscypliny sportu.

   Kontrowersje budzi także brak jednoznacznych dowodów na skuteczność prohormonów. Długotrwała suplementacja prohormonów przez mężczyzn prowadzi do wzrostu wydzielania estrogenu, zwanego kobiecym hormonem. Zakup suplementów zawierających prohormony jest nadal legalny, lecz ich stosowanie przez zawodowych sportowców nie jest dozwolone. Międzynarodowy Komitet Olimpijski zakazał stosowania suplementów zawierających prohormony.