Dzisiaj jest: Piątek, 29.03.2024 Imieniny: Wiktora i Eustachego



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Forum dyskusyjne

Forum - Składniki żywności



powrót

Żelazo hemowe i żelazo niehemowe

NutriAdvicerka
moderator



Skąd: Warszawa
Dołączyła: 16.03.2009
Posty: 412

Przepisy: 34

Pomogła: 24


Żelazo w żywności występuje w dwóch postaciach: w produktach roślinnych jako trudno przyswajalne, trójwartościowe żelazo niehemowe, a w produktach pochodzenia zwierzęcego – łatwiejsze do przyswojenia, dwuwartościowe żelazo hemowe. Przemiana żelaza składa się z kilku etapów: wchłaniania, transportu i udziału w procesach metabolicznych i magazynowania.
Żelazo wchłania się w dwunastnicy i jelicie cienkim w postaci dwuwartościowej. Śluzówka żołądka też ma zdolność wchłaniania żelaza dwuwartościowego. Sok trzustkowy hamuje procesy wchłaniania żelaza, dlatego w przypadkach uszkodzenia trzustki można zaobserwować wzmożone jego wchłanianie. Po wchłonięciu żelazo wiązane jest przez apoferrytynę w błonie śluzowej przewodu pokarmowego. Powstaje ferrytyna, a żelazo znajduje się wtedy w postaci trójwartościowej. We krwi transportowane jest przez transferynę. Magazynowane jest w wątrobie również w postaci ferrytyny oraz w śledzionie w postaci hemosyderyny.
Stopień wchłaniania żelaza z pożywienia jest zróżnicowany. Oprócz stopnia wysycenia organizmu ważną rolę odgrywają tu czynniki dotyczące rodzaju produktu, postaci chemicznej żelaza czy też interakcje między składnikami diety. W pożywieniu występują dwa rodzaje żelaza: hemowe, znajdujące się w produktach zwierzęcych oraz niehemowe, zawierające się głównie w produktach roślinnych (uwaga: około 1/3 żelaza w tkankach zwierzęcych stanowi żelazo hemowe, pozostałe 2/3 to żelazo niehemowe). Biodostępność żelaza hemowego może dochodzić nawet do 30% u osób z niedoborem tego składnika, natomiast przyswajanie żelaza niehemowego jest rzędu kilku procent (od 2%). Wahania w poziomie przyswajania żelaza hemowego są małe, natomiast przyswajalność żelaza niehemowego uzależniona jest od szeregu czynników. Czynnikami podwyższającymi wchłanianie żelaza są: niska zawartość żelaza w organizmie, obecność w posiłku mięsa oraz produktów z wysoką zawartością witaminy C, kwas foliowy, aminokwasy (histydyna, L-cysteina), miedź. Do czynników obniżających wchłanianie żelaza należą: wysoki poziom tłuszczów i białka w diecie, niektóre produkty spożywcze (żółtko jaja), fityniany, szczawiany, taniny, fosforany, zasadowe pH, niektóre składniki mineralne, jak wapń, cynk, mangan.

edek123




Skąd: kraków
Dołączył: 27.06.2014
Posty: 233

NIEDOBÓR ŻELAZA

Do niedoboru żelaza może dojść przy niedostatecznym dostarczaniu go z dietą, podczas intensywnych krwawień, obfitych miesiączek, upośledzonego wchłaniania jelitowego oraz w przebiegu chorób zakaźnych i pasożytniczych.

Grupy szczególnie narażone na niedobór tego pierwiastka to dzieci między 6 miesiącem, a 4 rokiem życia, młodzież, kobiety w wieku rozrodczym (miesiączkujące), kobiety ciężarne oraz osoby starsze (z zaburzeniami wchłaniania).

Niedobór żelaza prowadzi do:
- zmniejszenia tworzenia erytrocytów, a w konsekwencji do niedokrwistości mikrocytarnej, 
- zmniejszenia tworzenia leukocytów i upośledzenie odporności, zarówno humoralnej, jak - zaburzenia transportu elektronów w procesach oddychania tkankowego,
- zmniejszenia wydolności fizycznej,
- objawów zaburzenia funkcji ośrodkowego układu nerwowego: upośledzenia degradacji GABA oraz wytwarzania dopaminy, wraz z pojawieniem się zmian psychicznych i emocjonalnych,
- zaburzenia termoregulacji i wystąpienia hipotermii,
- obniżenia metabolizmu poprzez spadek stężenia hormonów tarczycy.

cofnąć się by wziąć rozbieg

klarun




Dołączył: 19.08.2014
Posty: 66

Jestem zwolenniczka hemowego jednak:)