Mąka kokosowa i kasztanowa - zdrowa alternatywa dla zbożowych produktów

   Dieta eliminacyjna w przypadku uczulenia na gluten wymaga wykluczenia z jadłospisu mąk: pszennej i żytniej i przyrządzanych na ich bazie produktów. Wówczas można wykorzystać jej sprawdzone substytuty - mąkę kokosową lub kasztanową.

   Mąka kokosowa jest pozyskiwana z miąższu kokosa, w procesie, którego celem jest wyprodukowanie oleju i mleka kokosowego. Mąka kokosowa jest zatem produktem ubocznym, który może być odpowiednio wykorzystany jako oryginalny substytut pszennej i żytniej mąki. Zupełnie inny charakter ma mąka kasztanowa - to produkt główny, pozyskiwany z jadalnych kasztanów.

Jak powstaje mąka kokosowa?

   Głównym producentem mąki kokosowej na świecie są Filipiny. Pierwszy etap produkcji mąki kokosowej polega na suszeniu, wyciskaniu i ekstrakcji miąższu orzechów kokosowych. Najpierw są produkowane olej kokosowy i mleko kokosowe. Z suchego miąższu produkuje się mąkę kokosową. Do tej pory opracowano dwie skuteczne metody produkcji mąki kokosowej. Pierwsza z nich to tak zwana metoda sucha. Wiąże się ona z produkcją oleju kokosowego. Mąka wytwarzana w ten sposób ma kremową, albo jasnobrązową barwę oraz jest bogata w białko i tłuszcz. Metoda mokra wiąże się z produkcją mleka kokosowego. Mąka wytwarzana w ten sposób ma mniej tłuszczu i więcej błonnika oraz jaśniejszą barwę.



Jak powstaje mąka kasztanowa?

   Mąka kasztanowa pod względem konsystencji przypomina mąkę pszenną. Jej charakterystyczną cechą jest lekko słodki posmak i orzechowy aromat. Produkcja mąki kasztanowej jest mniej skomplikowana niż w przypadku mąki kokosowej. Surowcem do jej produkcji są dojrzałe, kasztany jadalne, które są suszone, a następnie mielone.



Właściwości zamienników mąki pszennej i żytniej

   Charakterystyczną cechą mąki kokosowej jest delikatny, kokosowy posmak i zapach. Mąka kokosowa wbrew pozorom jest bardzo uniwersalna, ponieważ nie ma słodkiego smaku. Jej ogromnym plusem są dobroczynne właściwości zdrowotne. Na jej wysoką wartość odżywczą wpływ także wysoka zawartość kwasów fenolowych, flawonoidów, garbników i epikatechin. Mąka kokosowa nie zawiera glutenu i jest bogata w błonnik i białko. Do głównych cech tego produktu można z pewnością zaliczyć także niewielką zawartość węglowodanów (cukrów) - około 7%, które są łatwo przyswajalne. Ze względu na specyficzne wartości odżywcze mąka kokosowa jest polecana osobom odchudzającym się i osobom cierpiącym na cukrzycę. Mąka kokosowa zawiera dwa razy więcej błonnika niż otręby, a do tego zdrowe tłuszcze MCT działające przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. W 100 g mąki kokosowej znajduje się 443 kcal.

   Mąka kasztanowa zawiera w swoim składzie witaminy A, C i E, a nawet witaminy z grupy B. Mąka kasztanowa nie zawiera glutenu oraz jest bogatym źródłem błonnika i minerałów. Jej indeks glikemiczny wynosi 65 i jest o 20 punktów niższy w porównaniu z IG mąki pszennej. Mąka kasztanowa wyróżnia się wysoką zawartością witaminy B9 (kwasu foliowego), dlatego poleca się włączenie jej do diety kobietom, które planują ciążę lub już spodziewają się dziecka. W 100 g tego produktu znajduje się 370 kcal.



Zastosowanie mąki kokosowej i kasztanowej

   Mąka kokosowa jest dostępna jako produkt spożywczy mający formę drobno zmielonego proszku. Stopień zmielenia może być jednak różny - wpływa on na ostateczną konsystencję mąki kokosowej. Gdy stopień zmielenia jest bardzo wysoki, mąka jest lekka, drobna i bardzo dobrze napowietrzona. Jeżeli stopień zmielenia jest niski, mąka kokosowa ma cięższą i grubszą konsystencję. Mąka kokosowa może być stosowana zarówno do przygotowywania dań słodkich, jak i wytrawnych. Wchłania ona jednak więcej wody niż inne mąki, ze względu na wyższą zawartość błonnika. Stosunek wody do mąki powinien wynosić 1:1. Na jedną łyżkę mąki powinna przypadać jedna łyżka wody.

   Ciasta i muffiny pieczone z mąki kokosowej raczej nie wyrastają wysokie - jest dość ciężka. Dzięki temu jednak, łatwiej zagęścić za jej pomocą sos i masę. Niektóre receptury wskazują na konieczność wymieszania mąki kokosowej z mąką innego rodzaju. Produkt może być wykorzystany do przygotowania naleśników, chleba niskowęglowodanowego, pizzy, a także pulpetów i panierki.

   Zastosowanie mąki kasztanowej jest bardzo podobne. Może być stosowana jako dodatek do:

- naleśników
- ciast
- ciastek
- chleba
- makaronów

   Proponujemy przygotowanie pysznego kremu z mąki i miodu - można dodawać go do naleśników i kanapek. Przysmak jest słodki, więc choć może to być bardzo trudne lepiej zachować umiar. Jej smak dobrze komponuje się nie tylko ze słodkimi dodatkami (np. czekoladą, karmelem), ale również z wytrawnymi komponentami - warzywami, mięsami i grzybami.



Plusy i minusy substytutów

   Do głównych zalet mąki kokosowej należą:

- brak zawartości glutenu
- zawartość MCT przyspieszających metabolizm i stabilizujących poziom glukozy
- wysoka zawartość błonnika
- niska zawartość łatwo przyswajalnych cukrów
- niski indeks glikemiczny
- regularnie stosowana poprawia profil lipidowy
- obniża ryzyko zachorowania na choroby układu krążeniowego

   Cena mąki kokosowej jest znacznie wyższa w porównaniu z ceną mąki pszennej, ale niższa w porównaniu z innymi mąkami orzechowymi. Jedynym minusem mąki kasztanowej też jest cena - na zdrowiu lepiej jednak nie oszczędzać.

   Spożywanie mąki kasztanowej korzystnie wpływa na zdrowie oczu i prawidłowy wzrost, zachowanie młodego wyglądu i szczupłej sylwetki. Mąka kasztanowa ma znacznie bardziej bogaty skład odżywczy w porównaniu z mąką pszenną - jest po prostu od niej zdrowsza.