Dziurawiec zwyczajny

Nazwa łacińska: Hypericum perforatum

Nazwa angielska: St John's wort, Chase-devil, Tipton's weed

Nazwa hiszpańska: Hipérico, Hipericón, Hierba de San Juan

Nazwa francuska: Millepertuis perforé, Millepertuis commun

Nazwa niemiecka: Echtes johanniskraut, Gewöhnliches johanniskraut

Wiadomości ogólne i ciekawostki

Jest to popularna roslina występująca zarówno w Europie jak i w Azji Zachodniej, Chinach, w Ameryce i Afryce Północnej. Najczęściej rośnie na glebach suchych i piaszczystych. Preferuje pagórki, nieużytki i obrzeża lasów. Zioło to może być także uprawiane. Inne nazwy: Ziele świętego Jana, świętojańskie ziele, przestrzelon, dzwonki Panny Marii, krewka Matki Boskiej, boża krewka.

Nazwa: dziurawiec pochodzi od jasnych punkcików, jakie możemy zobaczyć, oglądając pod światło liście tej niesamowitej rośliny. W rzeczywistości nie są to otworki, lecz maleńkie zbiorniczki lotnych olejków. Takie same zbiorniczki znajdują się na płatkach kwiatów dziurawca. Według legendy to sam czart poprzekłuwał liście dziurawca, bowiem pozazdrościł ludziom i zwierzętom magicznej mocy ziela. Olejek dziurawca nadaje całej roślinie przyjemny, charakterystyczny, balsamiczny zapach. Od zarania dziejów zioło to było wykorzystywane przez żyjące ludy. Znaleziono również szczątki tej rośliny w wykopaliskach w Biskupinie.

Surowce lecznicze

W leczeniu wykorzystuje się całe ziele dziurawca.

Substancje lecznicze

• Flawonoidy - hiperozyd, rutyna
• Garbniki katechinowe
• Olejek eteryczny
• Kwasy wielofenolowe
• Fitosterole
• Substancję uczulającą na światło - hiperycynę

Działanie

• Rozkurczowe
• Wzmacniające naczynia
• Uspokajające
• Dezynfekujące
• Korzystne działanie na skórę

Flawonoidy zawarte w dziurawcu działają rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dróg żółciowych oraz na mięśniówkę naczyń. Związki te uśmierzają bóle i kolki. Dziurawiec może być stosowany w chorobach wątroby. Garbniki wzmacniają natomiast naczynia włosowate, dlatego też ziele może być stosowane przy problemie pękających naczynek. Zioło dziurawca zwyczajnego jest wspaniałym specyfikiem dla systemu nerwowego, relaksującym napięcie i niepokój, niwelującym lęki nocne u dzieci i stany nerwicowo - depresyjne dorosłych. Zioło to jest uważane za niezwykle pomocne w czasie emocjonalnych problemów menopauzalnych. Uspokajające właściwości dziurawca wiążą się z substancją zwaną hiperycyną, która obniża ciśnienie krwi, wpływa korzystnie na macicę. Ziele dziurawca polecane jest na bolesne, obfite i nieregularne miesiączki, jak również w czasie napięcia przedmiesiączkowego. Hiperycyna zwiększa zdolność pochłaniania przez człowieka i zwierzęta promieniowania nadfioletowego, prowadzi to do zwiększonego wydzielania związków hormonalnych. Ta właściwość wykorzystana być może w stanach wyniszczenia organizmu np. w chorobie nowotworowej. Jednocześnie uczulające działanie wyciągów z dziurawca na promieniowanie sprawia, iż ludzie w trakcie kuracji tym ziołem nie powinni się opalać. Łatwo może bowiem dojść do poparzeń słonecznych i silnych przebarwień skóry. Olej z dziurawca zwyczajnego łagodzi i przyśpiesza gojenie oparzeń, ran i owrzodzeń. Zioło to łagodzi również zapalenia. Prowadzone są również szeroko posunięte badania nad wpływem kuracji z dziurawca na objawy aids.

Zastosowanie

• Napar z ziela - 1/2-1 łyżki suszonego ziela na 1 szklankę wrzątku. Odstawić do naciągnięcia na 10-15 minut pod przykryciem. Pić przed jedzeniem w celu pobudzenia wydzielania soków trawiennych, po posiłku - dla uniknięcia wzdęć i gazów. Pity wieczorem ułatwia zasypianie.
• Odwar z ziela - 2 łyżki suszonego ziela zalać 2 szklankami wody i gotować 5 minut. Odstawić na 10. Po przecedzeniu pić odwar w 2-3 porcjach w ciągu dnia przed jedzeniem
  w przypadku wzdęć, kolek
• Nalewka - 100g kwiatów, pąków i liści zalać 0,5 litra 70 procentowego spirytusu. Odstawić na 7-8 dni. Po przecedzeniu uzyskamy pięknej ciemnoczerwonej barwy nalewkę.
• Wyciąg olejowy - 50 g świeżych kwiatów zwilżyć 50 g spirytusu i dodać 250 g oleju słonecznikowego, postawić w naczyniu na parze i ogrzewać przez 2-3 godziny, aż kwiaty staną się kruche. Po przecedzeniu przelać do butelek i stosować na zmiany skórne.

Przeciwwskazania

Uczulające działanie wyciągów z dziurawca na promienie nadfioletowe sprawia, iż w trakcie stosowania zioła nie powinno się opalać. Łatwo może bowiem dojść do poparzeń słonecznych.