Kasztanowiec zwyczajny

Nazwa łacińska: Aesculus hippocastanum

Nazwa angielska: Horse chestnut, Conker tree

Nazwa hiszpańska: Castaño de Indias

Nazwa francuska: Marronnier commun, Marronnier d'Inde, Marronnier blanc

Nazwa niemiecka: Gewöhnliche rosskastanie, Gemeine rosskastanie

Wiadomości ogólne i ciekawostki

Drzewo to w stanie naturalnym rośnie na Bałkanach oraz w Iranie. Do Europy Środkowej i Zachodniej dotarło jako drzewo parkowe, mylnie nazywane kasztanem. Korę tego drzewa zbiera się wiosną i suszy w temperaturze do 40 stopni Celsjusza. Kwiaty tylko białe zrywać należy na początku kwietnia w ładny i suchy dzień. Nasiona zbieramy jesienią i suszymy w temperaturze 60 stopni Celsjusza. Medycyna ludowa od dawna sięgała po korę, kwiaty i nasiona tych drzew. Kasztany wkładane do łóżek ludziom cierpiącym na przewlekłe choroby stawów pomagały ulżyć w bólu. Kasztanowiec ma właściwości lecznicze, od dawna stosowano go w Turcji do leczenia kaszlu u koni. Dlatego w języku angielskim nazywany jest "końskim kasztanem". Owoce kasztanowca w lesie służą jako karma dla płowej zwierzyny.

W języku polskim funkcjonuje pojęcie "kasztan" jako określenie ubarwienia konia - to kolor jaki przybierają jesienią dojrzałe nasiona kasztanowca. Ulubiona klacz Marszałka Piłsudzkiego nazywała się - Kasztanka. Ciekawostką jest fakt, iż nasiona kasztanowca, czyli popularne brązowe kasztany mają ponoć właściwości pochłaniające szkodliwe promieniowanie z komputerów i innych sprzętów. W dzisiejszych czasach gdzie komputery i telefony niemalże są ludzką "prawą ręką" warto położyć kilka tych dekoracyjnych darów jesieni w ich pobliżu lub trzymać w kieszeni razem z telefonem. Nie można nie wspomnieć o kasztanie jadalnym "Castanea sativa". Występuje on w Azji Mniejszej, północnej Afryce, oraz miejscami występuje także na terenie południowej Europy. Owoce - kasztany uchodzą w świecie za wyjątkowy smakołyk - marony. I tak jak powiedziane zostało w kultowym serialu "Stawka większa niż życie" - "W Paryżu najlepsze kasztany są na placu Pigalle".

Surowce lecznicze

W leczeniu wykorzystuje się kwiatostany, tzn. kwiaty z 2 lub 5 towarzyszącymi liśćmi oraz owoce.

Substancje lecznicze

Nasiona kasztanowca (kasztany)

• Escyna - mieszanina saponin
• Flawonoidy
• Pochodne kumaryny - eskulina i eskuletyna

Kwiaty

• Escyna
• Flawonoidy
• Cukry
• Kwasy polifenolowe
• Garbniki

Kora

• Związki kumarynowe - eskulina i fraksyna
• Flawonoidy
• Garbniki
• Terpeny

Działanie

• Wzmacniające naczynia
• Przeciwzapalne
• Przeciwobrzękowe
• Zatrzymujące krwawienia

Związki czynne zawarte w nasionach popularnie nazywanych kasztanami i kwiatach wzmacniają i poprawiają elastyczność naczyń. Zapobiegają pękaniu przy niewielkich urazach, zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych oraz zmniejszają obrzęki. Działają przeciwzapalnie w przypadkach stanów zapalnych w żyłach i żylakach odbytu. Mają także właściwości przeciwzakrzepowe, co jest ważne w przypadku niekrzepliwości krwi oraz po dużych operacjach.

Również na przewód pokarmowy wyciągi z kasztanowca mają zbawienny wpływ. Działają przeciwzapalnie i łagodząco. Regulują rozwój flory bakteryjnej, przez co roślina ta może być polecana w nieżytach żołądka, biegunkach i w stanach skurczowych jelit. Wyciągi z kasztanowca świetnie sprawdzają się również w leczeniu chorych z cukrzycowymi uszkodzeniami naczyń. Środki na bazie wyciągów z nasion i kwiatów kasztanowca likwidują obrzęki na skutek urazów, stłuczeń, zwichnięć i stanów zapalnych. Z powodzeniem mogą być także stosowane w oparzeniach i odmrożeniach oraz zapaleniach żył, owrzodzeniach na tle żył i zapaleniach ścięgien

Homeopatia zaleca stosowanie wyciągi z kasztanowca na zapalenia gardła, w nieżytach nosa oraz żylakach odbytu. Również gdy długo maszerujemy i puchną nam nogi ulgę mogą przynieść preparaty lub maści na bazie kasztanowca.

Zastosowanie

• Kasztany są idealną zabawką dla młodszych i trochę starszych dzieci. Przy użyciu wyobraźni można wyczarować z tych brązowych, lśniących i gładkich nasion zabawne ludziki, zwierzęta i stwory. Świetnie nadają się też do nauki matematyki jako liczmany, są także idealnymi nabojami do procy. Słowem mają wszechstronne zastosowanie
  w zabawie, a przy okazji pomagają dzieciom lepiej poznawać otaczający je świat.
• W leczeniu stosuje się odwary z kwiatów i kory kasztanowca, a z nasion wyciągi.
• Odwar z kwiatów - 1 łyżka kwiatów na 1 szklankę wody, gotować przez 5 minut. Odstawić na 10 minut, przecedzić i pić w 2-3 porcjach na dzień po jedzeniu.
• Odwar z kory kasztanowca - 1 łyżka suszonej kory na 2 szklanki wody, gotować 5-10 minut Po przecedzeniu pić 2-3 razy dziennie 10-15 minut przed jedzeniem.

Przeciwwskazania

• Wyciągi i odwary - ciąża
• Ostra niewydolność nerek