Kuchnia rosyjska

   Ucha, kulebiak, soljanka, jesiotr, bliny, pielmienie i oczywiście kawior? to potrawy, na które żywszym biciem serca reagują chyba wszyscy smakosze świata. Jest to kwintesencja kuchni rosyjskiej. Kuchnia ta podobnie jak rosyjska władza ma takie same imperialne zapędy. Najpierw mocarstwo carskie przyłącza do Rusi sąsiadujące kraje Europy i Azji, a następnie radziecka władza, przejmując kontrolę nad kolejnymi regionami, uznawały za swoje nie tylko góry Kaukazu, jeziora Karelii czy pustynie Uzbekistanu, ale także pilaw i szaszłyk.

   Rosyjska kuchnia jest niezwykle bogata i różnorodna jak cała tablica Mendelejewa. Stosunkowo surowy i ciężki klimat spowodował, iż spożywane dania są sycące i pożywne. Nawet subtelna zupa mięsna lub rybna soljanka doprawiona gęstą śmietaną może zastąpić cały posiłek. Lecz nie najadajmy się zbytnio. Przed nami ekscytująca kulinarna podróż. Warto więc zostawić sobie miejsce i na inne specjały. Kolejną zupą, mniej znaną lecz niezwykle smaczną, jest klasyczna pochlopka, gęsta ziemniaczano - kapuściana polewka doprawiona tłuszczem, która niezwykle pobudza apetyt. Nie można pominąć takich cudowności jak warjonnuja osietrinu czyli jesiotra gotowanego w musującym winie nazywanym trochę bezprawnie szampanem lub sałatki przygotowanej z surowych grzybów. Także bakłażanowe danie nazywane "kawiorem dla ubogich" jest pozycją godną polecenia.


   Rosjanie do swojej kuchni zapożyczyli nie tylko kuchnie podbitych narodów, lecz również znacznie dalszych państw. Na carskim dworze oraz w bogatych pałacach arystokratów i kupców często na służbę przyjmowani byli najwięksi mistrzowie kuchni francuskiej m.in. August Escoffier czy Antoine Careme. To właśnie jemu zawdzięczamy słynne w świecie rosyjskie dania jak: boeuf strogonow, czyli najlepszą polędwicę krajaną w długie i wąskie pasy, podsmażane z cebulą i pieczarkami. Czasami w potrawie tej możemy spotkać również dodatek ogórków kiszonych i przecieru pomidorowego. Również kotlet pożarski, popularne rosyjskie danie skomponowane zostało przez Francuzów na cześć ich rosyjskich pracodawców - ekstrawaganckiego arystokraty i bogatego kupca z Nowogrodu.


   Przysmakiem pochodzącym z Syberii są suszone ryby. Świetnie spisują się jako zakąski pod zimną wódkę, bez której Rosjanie nie wyobrażają sobie żadnego przyjęcia. Suszona wobła, pakowana w stare wydanie "Prawdy", jedzona nad Bałkajem w towarzystwie zmrożonej wódki stanowi prawdziwy rarytas. Do wódki czy też musującego wina lub jeszcze lepiej oryginalnego francuskiego szampana doskonale pasuje narodowy produkt Rosjan - kawior. Źródła historyczne mówią, iż ten luksusowy rarytas jadano już w starożytności. Był on wówczas pożywieniem ubogich rybaków, dopiero z czasem pojawił sie na stołach cesarzy rzymskich i patrycjuszy. Również sam jesiotr w tamtych czasach uważany był za wyrafinowany smakołyk, a cesarz Sewerus delektował się jego mięsem przy dźwiękach subtelnej muzyki.


   Najszlachetniejsze i najdroższe ryby jesiotrowate jak: jesiotr, siewriuga i bieługa poławiane są u ujścia Wołgi do Morza Kaspijskiego. Stamtąd też wywodzi się większość kawioru, którym zajadają się smakosze na całym świecie. Zanim jednak światowi koneserzy docenili ten wytworny delikates przez wiele, wiele lat ikra kaspijskich ryb była przysmakiem Rosjan. Delektowano się nim zarówno w postaci świeżej jak i prasowanej. Prasowany kawior zabierany był przez rosyjskich podróżników, handlarzy i żołnierzy, którzy podczas wielotygodniowych wypraw potrzebowali, niepsujących się kalorycznych i odżywczych pokarmów.


   Także Rosyjscy arystokraci, a zwłaszcza carowie uwielbiali kawior w towarzystwie szampana lub zmrożonej wódki. Doskonale smakują także klasyczne rosyjskie bliny z mąki gryczanej ze śmietaną i kopiastą piramidą tych apetycznych ziarenek. Wielkim miłośnikiem kawioru był car Piotr Wielki, który hojnie obdarzał tym przysmakiem królewskich monarchów w całej Europie. Jednak większy sukces kawioru w stolicy Francji nastąpił dopiero po latach, w czasach gdy oficerowie cara Aleksandra znaleźli się w Paryżu po zwycięstwie nad Napoleonem. Rosjanie zaczęli sprowadzać ten przysmak z ojczyzny. Największy i już ostateczny sukces tej złotodajnej ikry przypadł jednak na lata Rewolucji Październikowej, gdy dwaj bracia Petrosjan w zamian za złoto i obce waluty, ówcześnie tak potrzebne zagłodzonej i spływającej krwią Rosji, zmonopolizowali handel. Do dziś firma Petrosjan jest czołowym francuskim importerem kawioru z Rosji, nie dziwi więc fakt, iż 65 procent ikry znad Morza Kaspijskiego trafia do Francji. Obecnie kawior nadal triumfuje. Jest symbolem, wyrafinowanego luksusu i bogactwa, a jego cena wciąż rośnie. Dziś za sprawą bandyckiej eksploatacji ryb jesiotrowatych, wysychania Morza Kaspijskiego oraz rosyjskiej mafii, która kontroluje dużą część handlu kawiorem i pilnie strzeże by smakołyk ten nadal był w cenie złota.


   Współczesna Rosja jest krajem zaliczanym do najdroższych na świecie. Liczne, luksusowe restauracje mogą doprowadzić do ruiny finansowej nie jednego smakosza. Warto więc zwrócić uwagę na tańsze, również znane w świecie rosyjskie przysmaki jakimi są np. kwas chlebowy - jeden z letnich napojów, pity często dla orzeźwienia. Ten pyszny, charakterystyczny, lekko kwaskowy napój wspaniale gasi pragnienie. Również wspaniałe rosyjskie lody, mimo tego że są sycące i dosyć tłuste są wybornym deserem, dającym dużą dawkę energii.


   Rosja posiada ogromne bogactwo kulinarnych dzieł sztuki. Jeśli sam pobyt w tym fascynującym kraju jest poza naszym zasięgiem, warto stosować rosyjskie przepisy we własnej, domowej kuchni.