Truskawki to bardzo popularny owoc, przede wszystkim ze względu na swój niepowtarzalny smak i aromat. Oprócz walorów smakowych, truskawki kryją w sobie całe bogactwo wartości odżywczych. Owoce te są nie tylko niskokaloryczną i pyszną przekąską, doskonałym dodatkiem do wielu dań, ale też doskonałym składnikiem zbilansowanej diety.
Historia truskawki jest krótka. Owoc truskawki powstał w wyniku przypadkowego skrzyżowania poziomki chilijskiej z pochodzącej ze wschodnich Stanów Zjednoczonych poziomki wirginijskiej. Wydarzenie to miało miejsce w XVIII wieku we Francji. W następstwie powstała pierwsza wielkoowocowa poziomka, nazwana ananasową, dającą jasno zabarwione, znacznie większe i cenniejsze owoce niż oba gatunki wyjściowe. Uprawa tej poziomki rozpowszechniła się szybko w Europie, potem w Ameryce Północnej, do której już dotarła w postaci wielkoowocowych odmian uprawnych.
|
|
Truskawki - podstawowe informacje
Truskawki są pierwszymi owocami w sezonie, pojawiają już się na przełomie maja i czerwca i towarzyszą nam do połowy lipca. Późniejsze odmiany mają również owoce pod koniec sierpnia i wczesną jesienią. Istnieją też odmiany owocujące od czerwca do września. Owoce są czerwonego koloru (choć istnieje biała odmiana - Pineberry od angielskiego "pineapple" - ananas i "strawberry" - truskawka o posmaku ... ananasa. Jest efektem krzyżówki dwóch odmian południowo amerykańskich truskawek), pokryte drobnymi, małymi żółtymi orzeszkami. Posiadają stożkowato-kulisty kształt. Charakteryzują się silnym, swoistym aromatem. Ich średnica zależy od odmiany i wynosi około 2,5 - 3,5 cm.
Truskawki - właściwości odżywcze i lecznicze
Owoce te nie tylko pięknie pachną, wyglądają i smakują, ale przede wszystkim są zdrowe, ponieważ są źródłem wielu witamin, minerałów i innych składników biologicznie czynnych. Zdarzają się jednak osoby uczulone na truskawki. Objawami alergii pokarmowej na truskawki najczęściej są różnego rodzaju pokrzywki a także bolesne biegunki. Truskawek nie powinny także jadać osoby ze stwierdzoną nadwrażliwością na salicylany, bowiem owoce te zwierają duże ich ilości. Truskawki posiadają wspaniałe wartości odżywcze i kosmetyczne, są bardzo bogate w witaminę C, są również źródłem innych witamin: kwasu foliowego i B6, zawierają praktycznie wszystkie ważne makro i mikroelementy, z których na wyróżnienie z powodu zawartości zasługują mangan, miedź i magnez. Owoce działają odkwaszająco, krwiotwórczo i wzmacniająco. Owoce są niskokaloryczne - 100 g dostarcza ok. 32 kalorii (kcal). Zawartość kwasu elagowego chroni przed nowotworami. Dzięki właściwościom zasadotwórczym i moczopędnym mogą być polecane osobom cierpiącym na reumatyzm i choroby nerek. Sok z truskawek ma właściwości bakteriobójcze, jak chrzan, czosnek czy cebula. Regularne spożywanie truskawek obniża poziom złej frakcji cholesterolu LDL oraz trójglicerydów, utrzymując jednocześnie poziom dobrej frakcji HDL na stałym poziomie - właściwości te wynikają prawdopodobnie z obecności antocyjanów i zmniejszaniem niepożądanej oksydacji lipoprotein oraz obniżania aktywności białek adhezyjnych uczestniczących w rozwoju stanów zapalnych.
Kalorie i wartości odżywcze - truskawki
Składnik | Zawartość w 100 [g] |
---|---|
Kalorie (wartość energetyczna) | 32 kcal / 134 kJ |
Białko | 0,67 g |
Tłuszcz ogółem | 6,07 g |
Kwasy tłuszczowe nasycone | 0,015 g |
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone | 0,043 g |
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone | 0,155 g |
Kwasy tłuszczowe omega-3 | 0,065 g |
Kwasy tłuszczowe omega-6 | 0,090 g |
Węglowodany | 7,68 g |
Błonnik pokarmowy | 2 g |
Witamina A | 12 I.U. |
Witamina D | 0 I.U. |
Witamina E | 0,29 mg |
Witamina K1 | 2,2 µg |
Witamina C | 58,8 mg |
Witamina B1 | 0,024 mg |
Witamina B2 | 0,022 mg |
Witamina B3 (PP) | 0,386 mg |
Witamina B6 | 0,047 mg |
Witamina B9 (kwas foliowy) | 24 µg |
Witamina B12 | 0 µg |
Witamina B5 (kwas pantotenowy) | 0,125 mg |
Wapń | 16 mg |
Żelazo | 0,41 mg |
Magnez | 13 mg |
Fosfor | 24 mg |
Potas | 153 mg |
Sód | 1 mg |
Cynk | 0,14 mg |
Miedź | 0,05 mg |
Mangan | 0,39 mg |
Selen | 0,4 µg |
Fluor | 4,4 µg |
Cholesterol | 0 mg |
Fitosterole | 12 mg |
Zastosowanie w kuchni truskawek
W kuchni można je wykorzystywać wszechstronnie. Owoce są cenionym składnikiem wielu sałatek i surówek oraz przystawek. Można je wykorzystać również do sporządzenia pierożków. Przyrządza się z nimi sosy, zupy, desery, ciasta i napoje. Stanowią również składnik maślanek, jogurtów, smoothie oraz koktajli. Spożywa się je na surowo oraz przetwarza na soki, dżemy, konfitury. Robi się z nich również wina, nalewki i likiery. Truskawki są jednak owocami nietrwałymi. Kupując truskawki, należy od razu zużyć lub przetworzyć, gdyż szybko fermentują i pleśnieją. Najlepszym sposobem na ich przechowanie jest zamrożenie, zachowujące prawie wszystkie właściwości świeżych owoców.
Truskawki w kosmetyce
Owoce mogą zdziałać cuda dla naszej cery, są one idealnym owocem do maseczek domowej roboty. Ze względu na dużą zawartość witaminy C, flawonów i flawonoidów w owocach, truskawki są cennym składnikiem preparatów likwidujących przebarwienia skóry. Wykorzystywane są do produkcji preparatów, w tym i kremów do opalania jako naturalne blokery promieni UVA i UVB. Piękny aromat truskawek kojarzony z początkiem lata jest w często używany jako kompozycja zapachowa wielu kosmetyków. Zewnętrznie stosuje się owoce rozgniecione (ze względu na pestki), a także truskawkowy sok w przypadkach zaniedbanej egzemy, przeciw piegom, plamom i wypryskom.
Ciekawostki o truskawkach
→ Medycyna ludowa od dawna wykorzystuje napary z liści truskawek przy takich schorzeniach jak niedokrwistość, kamica żółciowa i anemia
→ Pochodzenie nazwy owocu wywodzi się ona od staropolskiego słowa "truskać", co oznacza "łamać się" i nawiązuje do delikatnych pędów roślin
→ Na świecie istnieje ponad 2000 odmian truskawek
→ Owoce truskawek uprawianych w nieco chłodniejszych rejonach klimatu umiarkowanego uchodzą za bardziej aromatyczne i po prostu smaczniejsze od rosnących w klimacie ciepłym
→ Truskawki są tradycyjnym symbolem wielkoszlemowego turnieju tenisowego w angielskim Wimbledonie. Owoce podaje się z bitą śmietaną
→ Truskawki to jedyne owoce, które noszą nasiona nie pod skórką, a na niej. W każdym owocu znajduje się ich około 200
→ Truskawka uznawana jest jako kulinarny afrodyzjak, ze względu na kształt przypominający serce i czerwony kolor. We Francji istniała tradycja przyrządzania zupy truskawkowej dla nowożeńców
→ W przemysłowej produkcji truskawek niestety "chętnie" stosuje się pestycydy, ważne więc, aby zwracać uwagę na pochodzenie tych owoców. Pod względem zdrowotnym odradza się także spożywanie świeżych truskawek poza sezonem
→ W belgijskim mieście Wépion znajduje się muzeum poświęcone truskawkom - Musée de la Fraise
→ Najwięksi na świecie producenci nektarynek to: Stany Zjednoczone, Chiny, Turcja, Hiszpania, Egipt, Meksyk i Rosja
→ Truskawka w języku angielskim to Strawberry, w języku francuskim - Fraise, w języku niemieckim - Erdbeere, w języku hiszpańskim - Fresa