Awokado - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   Awokado to rodzaj drzew z rodziny wawrzynowatych. Co ciekawe, są to tzw. drzewa wiecznie zielone. Pochodzi z Meksyku i rośnie na terenach leżących w strefie klimatu tropikalnego oraz subtropikalnego. Do Europy smaczliwka (bo tak również nazywane jest awokado) trafiła w XVII wieku dzięki Anglikom.

   Dla niektórych może być zaskoczeniem, że jest to owoc, a nie warzywo, który ma wyjątkowo długi okres dojrzewania (nawet do 8 miesięcy). Awokado znane jest i cenione od tysięcy lat, a ostatnimi czasy robi się coraz popularniejszym dodatkiem do różnego rodzaju dań również w naszym kraju. Istnieje około 400 odmian awokado na całym świecie. W Polsce dostępnych jest tylko kilka.

Awokado - właściwości odżywcze i lecznicze

   Awokado to dobre źródło witamin: z grupy B (B1, B2, PP, B6, B5 -> kwasu pantotenowego, B9 -> kwasu foliowego), C, beta karotenu, E i K1 oraz składników mineralnych: magnezu, potasu, cynku, miedzi i manganu. Ponadto zawiera błonnik pokarmowy, fitosterole i antyoksydanty. Awokado jest owocem bardzo tłustym (ok. 15 % masy miąższu to tłuszcz), a co za tym idzie - kalorycznym (160 kcal na 100 gram), nie są to jednak tzw. "puste kalorie" tylko otoczone licznymi wartościowymi składnikami odżywczymi. Tłuszcze zawarte w awokado to tłuszcze nienasycone (jedno - głównie kwas oleinowy i wielonienasycone - dość dobrą proporcję kwasów omega 6 do omega 3), co sprawia, że nie warto unikać jego jedzenia. Nienasycone kwasy tłuszczowe spożywać powinno się w ramach profilaktyki oraz leczenia:

- chorób serca (w tym min. miażdżycy oraz nadciśnienia, obniżenia poziomu cholesterolu LDL, ale także wzrostu ilości cholesterolu HDL)
- nowotworów
- alergii
- zmian skórnych
- stłuszczenia wątroby (awokado zawiera dodatkowo miedź, która stymuluje produkcję enzymów wątrobowych)
- choroby Alzheimera

   Ze względu na wysoką zawartość witaminy B9 (kwasu foliowego), awokado polecane jest kobietom w ciąży. Witamina B9 jest niezbędna, by wszystkie procesy metaboliczne zachodziły prawidłowo, bierze również udział w produkcji czerwonych krwinek. Poza tym, odpowiednia dawka witaminy B9 w diecie redukuje stany depresyjne czy wahania nastroju, B9 bierze bowiem udział również w produkcji tzw. hormonów szczęścia.

   Dzięki zawartości luteiny, awokado wspomaga wzrok, tj. chroni oczy przez różnego rodzaju chorobami i uszkodzeniami.

   Awokado ma również pozytywny wpływ na stan skóry - dzięki zawartości witaminy E oraz antyoksydantów. Co więcej, maseczki przygotowywane na jego bazie wspaniale ją odżywiają.

   Kombinacja dużych ilości jednonienasyconych kwasów tłuszczowych i błonnika pokarmowego w owocu pomocne jest przy problemach z wysoką zawartością cukru we krwi i z cukrzycą, natomiast kombinacja jednonienasyconych kwasów tłuszczowych i dużych ilości roślinnych fitosteroli obniża poziom złego cholesterolu LDL i trójglicerydów przy jednoczesnym wzroście dobrego cholesterolu HDL. Kombinacja dużej zawartości kwasu foliowego i witaminy B6 pomaga redukować homocysteinę, która powoduje powstawanie blaszki miażdżycowej i powstawaniu miażdżycy.

   Awokado dostarcza dużych ilości potasu, a więc pomaga utrzymać równowagę wodno-elektrolitową organizmu.

   Jednym z antyoksydantów, który znajduje się w awokado, jest glutation, czyli substancja odpowiedzialna za przyswajalność z pożywienia innych przeciwutleniaczy.



Kalorie i wartości odżywcze awokado

Jak kupować awokado

   Istnieje około 400 odmian awokado na całym świecie. W Polsce dostępnych jest tylko kilka. Kupując owoce starajmy się wybierać awokado dojrzałe, czyli takie w których skórka po naciśnięciu palcem ma się lekko uginać. Niestety przeważnie jesteśmy zdani na twarde owoce, które muszą poleżeć w domu i dojrzeć - nabrać kremowej i miękkiej konsystencji. Aby przyspieszyć dojrzewanie owocu, można je włożyć do papierowej torebki lub zawinąć w papier z jabłkiem albo bananem. Przyspieszy to znacząco dojrzewanie owocu i po około dwóch dniach będzie można cieszyć się jego kremową konsystencją.



Jak to się je, czyli awokado w kuchni

   Awokado posiada mączny, lekko mdły i orzechowy smak. W środku awokado ma dużą pestkę. Aby pokroić owoc, nacinamy go wzdłuż (nóż zatrzyma się na pestce). Potem chwytamy owoc po obu stronach, przekręcamy każdą połowę w przeciwnym kierunku i wyjmujemy pestkę. Awokado może, dzięki swej konsystencji, jakiej nabiera po ugnieceniu lub zmiksowaniu, zastąpić masło oraz różnego rodzaju serki kanapkowe. Świetnie nadaje się również jako baza do różnego rodzaju dipów oraz past (np. meksykańskiego guacamole). Z awokado przygotować można również wegański majonez. Awokado wykorzystuje się jako dodatek do sałatek, składnik wegetariańskiego sushi, dodatek do mlecznych koktajli. Pięknie prezentuje się również pocięte w cieniutkie plasterki na kanapkach. Co ciekawe, dobrze komponuje się nie tylko z daniami ostrymi czy słonymi, ale stanowi również wspaniałą bazę lub dodatek do deserów.



W kosmetyce

   Awokado jest szeroko wykorzystywane w kosmetologii, gdyż posiada właściwości regenerujące i łagodzące. Stosowany jest w kosmetykach do pielęgnacji skóry starzejącej się, suchej i skłonnej do łuszczenia się. Ekstrakt z owocu wykorzystywany jest w kosmetyce miedzy innymi do regulacji gospodarki wodno-lipidowej, ochrony i regeneracji, łagodzi podrażnienia skóry i odżywia skórę.



Ciekawostki o awokado

→ Awokado jest "krewnym" gruszki
→ Aztekowie nazywali awokado "maślanym owocem"
→ Inkowie uznawali awokado za afrodyzjak
→ Awokado było wykorzystywane już 7000 lat przed naszą erą
→ Drzewo awokado osiąga wysokość nawet 20 metrów
→ Owoc awokado, czyli jego część jadalna (tzw. gruszka awokado), jest, z punktu widzenia botaniki, jagodą
→ Miąższ awokado to mezokarp
→ Niejadalne części awokado (liście, pestki) są silnie trujące dla zwierząt
→ Sok z cytryny zapobiega zmianie koloru rozkrojonego awokado na brązowy
→ Duża wartość energetyczna tego owocu sprawiła, że traktowano go kiedyś jako namiastkę mięsa podczas długich i dalekich podróży
→ W procesie obróbki termicznej (gotowanie, smażenie) awokado nabiera lekko gorzkiego smaku
→ Awokado w języku angielskim to Avocado, w języku francuskim - Avocat, w języku niemieckim - Avocado, w języku hiszpańskim - Aguacate
→ Najwięksi na świecie producenci awokado to: Meksyk, Chile, Dominikana, Indonezja, Stany Zjednoczone, Kolumbia i Peru