Czekolada i wyrób czekoladopodobny - czym się różnią?

   Czekolada jest jednym z przysmaków mylnie utożsamianych z wyrobami czekoladopodobnymi. Choć produkty te nie różnią się znacząco pod względem wyglądu i opakowania, to odmiennie smakują i zawierają nieco inne składniki.



Co wiesz o czekoladzie?

   Czekolada jest wyrobem cukierniczym przygotowywanym z masła kakaowego, miazgi kakaowej oraz środka słodzącego i innych dodatkowych składników (np. orzechów, bakalii). Norma definiuje czekoladę jako "wyrób otrzymany z wyrobów kakaowych i cukrów, zawierający nie mniej niż 35% suchej masy kakaowej, w tym nie mniej niż 18% tłuszczu kakaowego i nie mniej niż 14% beztłuszczowej suchej masy kakaowej". Pierwsza czekolada została wyprodukowana w 1839 roku w Niemczech. Na sklepowych półkach można znaleźć cztery rodzaje czekolady - mleczną, deserową, gorzką i białą. Wyroby cukiernicze określane mianem białych czekolad zawierają niewielką ilość masła kakaowego oraz nie zawierają proszku kakaowego. Co zawierają poszczególne rodzaje czekolad?

Czekolada mleczna - zawartość kakao nie przekracza w niej 50%, w skład wchodzi również mleko lub proszek mleczny, wanilia i oczywiście cukier.

Czekolada deserowa - zawiera od 30-70% miazgi kakaowej, reszta to tłuszcz kakaowy, lecytyna, cukier i dodatki.

Czekolada gorzka - zawiera przynajmniej 70% produktów z miazgi kakaowej (spotykane są również czekolady o zawartości ponad 95% miazgi), reszta to cukier, lecytyna i czasami wanilia.

Czekolada biała - nie zawiera proszku kakaowego. W najlepszych białych czekoladach jest tylko masło kakaowe w ilości do 33%. Ponadto w skład białej czekolady wchodzą: cukier, serwatka w proszku, tłuszcz mleczny, mleko w proszku pełne, lecytyna i aromat.



Z czego produkuje się wyroby czekoladopodobne?

   Wyrób czekoladopodobny przypomina czekoladę pod względem wyglądu i smaku. Nie zawiera on tłuszczu kakaowego, lecz inny tłuszcz alternatywny. Pierwsze wyroby czekoladopodobne w polskich sklepach na początku lat 80. w tamtym okresie stanowiły tani oraz szerzej dostępny zamiennik prawdziwej czekolady. Są one produkowane do dziś, ze względu na niski koszt produkcji. W produktach czekoladopodobnych zawartość kakao nie przekracza 8% całkowitej masy. Są to produkty tańsze od czekolady, więc cieszą się dużym zainteresowaniem wśród konsumentów, którzy mają ograniczony budżet. Wyroby czekoladopodobne są niestety bogatym źródłem tłuszczów trans (utwardzany tłuszcz roślinny), dlatego dietetycy radzą omijać je szerokim łukiem. Słodycze tego typu zawierają oleje z roślin tropikalnych, albo rafinowany olej rzepakowy. Nie brakuje w nich także cukru i sztucznych dodatków, takich jak aromaty, barwniki i konserwanty. Producent musi jakoś uzyskać efekt czekoladowy, a syntetyczne związki to jedyne rozwiązanie, jeśli do produkcji nie wykorzystuje się drogiego kakao. Warto wiedzieć, iż wyroby czekoladopodobne można często znaleźć w tanich słodyczach sezonowych - wielkanocnych i bożonarodzeniowych.

   Skład "statystycznego" wyrobu czekoladopodobnego to: cukier, utwardzony tłuszcz roślinny, serwatka w proszku z mleka, kakao w proszku o obniżonej zawartości tłuszczu, odtłuszczone mleko w proszku, emulgator (lecytyna) i aromat.



Kryteria jakości czekolady

   Ciekawe kryteria jakości czekolady zostały zaproponowane przez brytyjską instytucję Academy of Chocolate. Czekolada dobrej jakości zawiera wyłącznie kakaowy tłuszcz. Nie zawiera ona innych tłuszczów roślinnych. Drugim kryterium jest procentowa zawartość kakao. Gorzka czekolada musi zawierać co najmniej 70% miazgi kakaowej, zaś mleczna minimum 25%. Produkt wysokiej jakości nie zawiera konserwantów, aromatów, barwników i innych sztucznych dodatków. W czasie produkcji należy uwzględnić pochodzenie, sposób obróbki i jakość ziaren kakaowca. Warto wybierać czekolady, które zawierają niewielką ilość tłuszczów trans, ponieważ powodują one wzrost poziomu cholesterolu oraz przyczyniają się do rozwoju miażdżycy i cukrzycy. Największe ilości tłuszczów trans znajdują się w nadziewanych czekoladach, wyrobach czekoladowych (np. pralinach, batonikach) oraz w białej czekoladzie.