Czy warto kupować i spożywać rybne i mięsne konserwy?

   Konserwami nazywamy żywność zamkniętą głównie w puszkach, ale też i w słoikach czy nawet opakowaniach plastikowych. To, co charakteryzuje tego typu produkty, to przede wszystkim ich ogromna trwałość - dzięki pasteryzacji lub sterylizacji, której się je poddaje, konserwy są dobre do spożycia przez naprawdę długi czas.

   Jednymi z najczęściej wybieranych przez konsumentów konserw są te mięsne oraz rybne (te ostatnie najczęściej pakowane są w puszki). Czy warto je kupować? Czym różni się zawartość konserwy od świeżego mięsa czy ryb? Czy kupowanie konserw jest bezpieczne? Wszystkie te pytania stawia przed sobą każdy, kto ceni sobie wygodę, jaką oferuje konserwowana żywność, niemniej dba o dobrą jakość tego, co wkłada do ust. Pora więc rozwiać wszystkie konsumenckie wątpliwości!

Kilka słów o historii konserw

   Konserwy nie są na rynku produktów spożywczych niczym nowym. Na pomysł konserwowania żywności poprzez zamykanie jej w słoikach wpadł już bowiem pod koniec wieku XVIII francuski browarnik Nicolas Appert, a w wieku XIX w puszkach żywność zaczął zamykać Anglik Peter Durand. Jego patent wykupiony został przez firmę Donkin, Hall and Gamble, która do od roku 1831 rozpoczęła w Wielkiej Brytanii sprzedaż konserw. W czasie I wojny światowej puszki z jedzeniem osiągnęły niesamowitą popularność, którą to cieszą się do dziś.



Konserwy a konserwanty

   Przyjęło się myśleć, iż do puszkowanej czy wkładanej do słoików żywności producenci dodają różnego rodzaju konserwanty. Jest to jednak prawda tylko po części, tzn. niektóre - a nie wszystkie! - konserwy zawierają w sobie chemiczne dodatki. Najczęściej pojawiające się konserwanty to w konserwach mięsnych - azotan (azotyn) sodu lub potasu.



Konserwy rybne i mięsne - wady

   Część specjalistów twierdzi, iż żywność w puszkach jest toksyczna. Wynikać ma to z tego, iż owe opakowania zawierają w sobie bisfenol A (BPA), czyli niebezpieczną substancję, która przenika do jedzenia w bezpośrednim z nim kontakcie. Wnętrze puszek pokryte jest żywicą epoksydową zawierającą BPA, a warstwa żywicy ma chronić jedzenie przed bezpośrednim kontaktem z metalem. Przyjmowanie bisfenolu A, który jest ksenoestrogenem ma m.in.:

- zwiększać ryzyko chorób serca
- przyczyniać się do otyłości
- rozregulowywać gospodarkę hormonalną (tak kobiet, jak i mężczyzn)
- upośledzać układ nerwowy.

   Warto wiedzieć, iż można ograniczać możliwości przenikania toksycznych substancji z metalowych puszek poprzez odpowiednie przechowywanie ich zawartości po ich otwarciu. Pamiętajmy, by, jeśli nie zjemy całego produktu naraz, zawsze przekładać go do innych pojemników przed włożeniem do lodówki (np. do miseczki czy na zwykły talerz). Otwarta puszka, w kontakcie z jedzeniem oraz tlenem, "wypuszcza" z siebie niebezpieczne cząsteczki.

   Potencjalna toksyczność jedzenia z puszek nie jest jego jedyną wadą. Czasem najbardziej problematyczna okazuje się jego jakość w sensie walorów np. smakowych. Konserwy są produktami stosunkowo tanimi, stąd często znajdują się w nich surowce jak np. mięso odkostnione mechanicznie. Tego typu produkty nie są same w sobie niebezpieczne, niemniej nie da się ukryć, iż ich jakość oraz smak nie jest "powalający", zawierają też zazwyczaj dużo soli. Tak więc, gdy kupujemy jakąś konserwę, zawsze sprawdzajmy jej skład - nie tylko pod kątem zawartości chemicznych dodatków do żywności, ale też i samego mięsa, które znajduje się w puszce.

   Konserwy w puszkach zazwyczaj poddawane są wspomnianym już procesom pasteryzacji lub sterylizacji, a więc działaniu wysokiej temperatury (powyżej 100 stopni w przypadku sterylizacji), więc wiąże się to z obniżaniem wartości odżywczej.



Konserwy rybne i mięsne - zalety

   Skoro w kontekście wad konserw zawsze mówi się o zawartym w metalowych puszkach bisfenolu A, warto również dodawać, iż substancja ta nie znajduje się w szkle, stąd konserwy pakowane w słoiki, np. mięsne dania obiadowe, nie powinny budzić naszego niepokoju (jeśli oczywiście same w sobie nie są naszpikowane konserwantami).

   Najważniejszą zaletą mięsnych i rybnych konserw jest ich zawsze daleki termin przydatności do spożycia. Fakt, iż produkty te zachowują świeżość przez długi czas, pozwala na ich kupowanie oraz przetrzymywanie w oczekiwaniu na moment, w którym będą potrzebne (stąd np. niektórzy kupują duże ich ilości, gdy akurat dany sklep oferuje je w bardzo korzystnej cenie). Nie można również nie spostrzec, iż korzystanie z konserw podczas przygotowywania posiłków jest niezwykle wygodne. Pamiętajmy, iż mięso i ryby przyrządza się stosunkowo długo. Gdy na gotowanie nie mamy zbyt wiele czasu, chętnie sięgniemy po gotowy do spożycia produkt, którego należy jedynie podgrzać (czy którego, jak w przypadku pakowanych w puszki szynek lub np. tuńczyka, nie trzeba nawet podgrzewać).



Czy warto kupować i spożywać rybne i mięsne konserwy?

   Pytanie o to, czy warto spożywać konserwy, jest nie do końca precyzyjnie postawione. Oczywiście, że warto decydować się na ich zakup, niemniej jedynie w określonych sytuacjach. Żywienie się jedynie konserwami nie przyniesie bowiem dla naszego zdrowia niczego dobrego, i to nawet wtedy, gdy wybierać będziemy jedynie dobrej jakości konserwy. Mięsne przetwory nie są nam bowiem w stanie dostarczyć wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a dodawane do konserw warzywa są i tak w dużej mierze pozbawione witamin i składników mineralnych. W przypadku konserw rybnych (zwłaszcza z ryb morskich), które postrzegane są jako źródło kwasów tłuszczowych omega 3 i omega 6 - to niestety kwasy te ulegają znacznej degradacji.

   Niemniej, jako jedzenie prowizoryczne konserwy sprawdzają się doskonale. Wyjeżdżając na camping czy w góry, należy liczyć się z tym, iż nie będziemy mieli możliwości przygotowania typowego posiłku. W tego typu wypadkach konserwy stanowić będą jedyną możliwość, by zjeść coś na ciepło. Może również zdarzyć się tak, iż, zmęczeni po ciężkim dniu, nie będziemy mieli ochoty, jak to się mówi, stać przy garach. Schowana w szafce zapasowa konserwa rozwiąże wówczas problem obiadu czy kolacji.