Nektarynka, czyli odmiana brzoskwini charakteryzująca się gładką skórką (brak jej kojarzonego z brzoskwiniami meszku), to bogate źródło witamin oraz minerałów. Jest nie tylko niskokalorycznym i pysznym dodatkiem do wielu dań, głównie deserów, ale też i doskonałym składnikiem zbilansowanej diety.
Owoce nektarynki stanowią soczystą i zdrową przekąskę, którą jadać powinny tak dzieci, jak i dorośli. W sezonie zbioru (od lipca do października) korzystajmy z możliwości spożywania nektarynek świeżych, niemal prosto z drzewa, a później korzystajmy z bogactwa wartości odżywczych świeżych ale przechowywanych owoców, a teraz przyjrzyjmy się tej owocowej piękności trochę bliżej...
|
|
O nektarynce słów kilka...
Powszechnie uważa się, że nektarynka pochodzi z Chin, a dokładnie z ich południowo-wschodniej części, gdzie była znana już 4000 lat temu. Istniało wiele teorii o pochodzeniu owocu, wśród których najpopularniejsze były dwie - pierwsza zakładająca powstanie nektarynki z połączenia migdałów i śliwki lub brzoskwini i migdałów lub też brzoskwini i śliwki oraz druga mówiąca o mutacji brzoskwini, i właśnie ta druga okazała się słuszna - badania genetyczne wykazały, że brak charakterystycznego omszenia, to skutek ujawnienia się genu recesywnego, odpowiedzialnego za tę cechę rośliny. Owoce nektarynki mają soczysty i aromatyczny miąższ (o zabarwieniu żółtym lub pomarańczowym), który stosunkowo łatwo oddzielić od pestki (w przeciwieństwie do miąższu brzoskwini). Tym samym najczęściej wykorzystywane są jako samodzielne przekąski.
Nektarynki - właściwości odżywcze i lecznicze
Najwięcej wartości odżywczych posiadają dojrzałe i świeżo zerwane owoce. Nektarynki dostarczają w 100 gramach średnio około 44 kalorii (kcal), a więc są owocami raczej niskokalorycznymi (nektarynki ważną średnio po 120-150 gramów). Większość z nich pochodzi oczywiście z węglowodanów, które to stanowią około 10% masy tych owoców.
Nektarynki są dobrym źródłem witaminy A (beta-karoten), witaminy B3, witaminy B5, witaminy C, witaminy E, fosforu, potasu i miedzi. Dostarczają również pewnych ilości witaminy B1, witaminy B2, witaminy B6, witaminy K1, a także składników mineralnych: cynku, magnezu, manganu i żelaza. W 100 gramach nektarynki znajdziemy również prawie 2 gramy błonnika pokarmowego.
Nektarynki wykazują wiele ważnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu właściwości. Wspomagają bowiem układ odpornościowy, działają moczopędnie (przez co wspomagają oczyszczanie organizmu z toksyn), walczą ze stresem oraz zmęczeniem, dodają energii, zapobiegają zaparciom, poprawiają stan włosów, skóry i paznokci, wzmacniają serce, wspomagają wzrok. Nektarynki są również źródłem przeciwutleniaczy z grupy karotenoidów (innych niż beta-karoten), takich jak luteina, zeaksantyna i beta-kryptoksantyny. Oprócz kluczowego znaczenia dla zdrowia oczu luteina i zeaksantyna są ważnymi składnikami odżywczymi, które zapobiegają chorobom układu sercowo-naczyniowego, udarom i nowotworom płuc.
Kalorie i wartości odżywcze - nektarynka
Składnik | Zawartość w 100 [g] |
---|---|
Kalorie (wartość energetyczna) | 44 kcal / 185 kJ |
Białko | 1,06 g |
Tłuszcz ogółem | 0,32 g |
Kwasy tłuszczowe nasycone | 0,025 g |
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone | 0,088 g |
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone | 0,113 g |
Kwasy tłuszczowe omega-3 | 0,002 g |
Kwasy tłuszczowe omega-6 | 0,111 g |
Węglowodany | 10,55 g |
Błonnik pokarmowy | 1,7 g |
Witamina A | 332 I.U. |
Witamina D | 0 I.U. |
Witamina E | 0,77 mg |
Witamina K1 | 2,2 µg |
Witamina C | 5,4 mg |
Witamina B1 | 0,034 mg |
Witamina B2 | 0,027 mg |
Witamina B3 (PP) | 1,125 mg |
Witamina B6 | 0,025 mg |
Witamina B9 (kwas foliowy) | 5 µg |
Witamina B12 | 0 µg |
Witamina B5 (kwas pantotenowy) | 0,185 mg |
Wapń | 6 mg |
Żelazo | 0,28 mg |
Magnez | 9 mg |
Fosfor | 26 mg |
Potas | 201 mg |
Sód | 0 mg |
Cynk | 0,17 mg |
Miedź | 0,09 mg |
Mangan | 0,05 mg |
Selen | 0 µg |
Fluor | ~ |
Cholesterol | 0 mg |
Fitosterole | ~ |
Zastosowanie w kuchni nektarynek
Nektarynki można spożywać jako przekąski oraz dodawać je do owocowych sałatek, lodów, budyniów, galaretek, ciast, smoothies, owsianki, a także przygotowywać z nich dżemy, marmolady i słodkie sosy. Idealnie komponują się z nabiałem (np. jako dodatek do jogurtu), aromatem waniliowym oraz innymi owocami. Poszukiwacze wyrafinowanych smaków i połączeń dodają je również do sałatek wytrawnych, np. z mięsem czy serami, orzechami itd.
Ciekawostki o nektarynkach
→ Drzewa nektarynek osiągają wysokość do 6 metrów i żyją około 30 lat
→ Nazwa owocu wywodzi się od nektaru, czyli napoju bogów
→ Nektarynka pochodzi z rodziny różowatych, a więc jest dalszą kuzynką róży
→ Niedojrzałe nektarynki wystarczy przez kilka dni przechowywać w temperaturze pokojowej, by stały się miękkie i gotowe do spożycia
→ Świeża nektarynka powinna być twarda lub lekko miękka o gładkiej, błyszczącej skórce bez przebarwień. Miąższ owocu musi być zwarty i soczysty
→ Jeśli w momencie zakupu nektarynki nie są w pełni dojrzałe, a chcemy je w miarę szybko wykorzystać, najlepiej zostawić je w papierowej torebce w temperaturze otoczenia na dwa lub trzy dni, natomiast jeśli chcemy owoce przechowywać dłużej, to należy je trzymać w suchym, chłodnym i zacienionym miejscu
→ W ofercie niektórych sklepów i marketów można czasami znaleźć suszone lub kandyzowane nektarynki
→ Najwięksi na świecie producenci nektarynek to: Chiny, Włochy, Hiszpania, Stany Zjednoczone i Grecja
→ Nektarynka podobnie jak brzoskwinia jest również uprawiana (na małą skalę) w Polsce, jednak uprawa, ze względu na duże wymagania cieplne jest narażona na ryzyko - jej kwiaty często niszczone są przez wiosenne przymrozki
→ Nektarynka w języku angielskim to Nectarine, w języku francuskim - Nectarine, w języku niemieckim - Nektarine, w języku hiszpańskim - Nectarina