Cukier dostarczany organizmowi wraz z pożywieniem nie jest całkowicie trawiony i zamieniany na energię. Jego część poprzez hormon insulinę zostaje przekształcona w wątrobie i w tkance tłuszczowej w tłuszcze nazywane trójglicerydami. Trójglicerydy (zwane też triacyloglicerydami czy też triglicerydami) są to estry gliceryny (glicerolu) i trzech kwasów tłuszczowych.
Trójglicerydy są rodzajem tłuszczów (lipidów), które różnią się pod względem budowy od cholesterolu. Niemniej podobnie jak on sprzyjają zachorowaniu na chorobę wieńcową, mają wpływ na podniesienie ryzyka zawału serca czy też udaru mózgu, a także mają wpływ na podniesienie poziomu cholesterolu całkowitego i frakcji LDL oraz białka C-reaktywnego (CRP). Badania prowadzone nad wpływem trójglicerydów wykazały, że ich wysoki poziom ma większe znaczenie w ocenie profilu lipidowego niż ilość cholesterolu całkowitego i LDL. Wzajemne mechanizmy regulacyjne w zakresie gospodarki lipidowo-węglowodanowej oznaczają, że nadmiar cukru szkodzi sercu i układowi krążenia i jest równie groźny dla serca co zły tłuszcz dostarczany z pożywienia. Norma na trójglicerydy w badaniu krwi to poniżej 150 mg/dl (1,69 mmo/L).
|
|
|
Ukryty cukier
Trójglicerydy powstają z cukru, więc samo ograniczenie spożycia tłuszczu nie wystarczy, aby zmniejszyć ryzyko choroby wieńcowej. Wśród głównych źródeł cukru można wymienić słodką czekoladę, ciasta. Lody, ciastka, słodzone płatki śniadaniowe, słodkie napoje gazowane, sztucznie słodzone soki, sacharozę (zwykły cukier) i cieszący się złą sławą syrop glukozowo-fruktozowy. Do grona winowajców odpowiadających za wysokie stężenie trójglicerydów zalicza się też wysoko przetworzone produkty, które wcale nie są słodkie. Dlatego też tak ważne jest uważne czytanie etykiet. Ilość cukru znajdująca się w 100 gramach pożywienia jest dokładnie podana na opakowaniu. Producenci często dosładzają konserwowane warzywa i inne dania z puszki.
Niskotłuszczowe produkty z dodatkiem cukru
Wybierając niskotłuszczowy produkt można nieświadomie dostarczyć organizmowi dużą dawkę cukru. Niektóre produkty z obniżoną zawartością tłuszczu są wzbogacane większą zawartością cukru. Redukcja tłuszczu prowadzi do zmniejszenia walorów smakowych produktu, więc producenci rekompensują to poprzez dodanie większej porcji cukru. Sztandarowym przykładem są ciastka i lody o niższej zawartości tłuszczu. Dlatego też zamiana niezdrowych produktów na rzekomo zdrowsze z mniejsza ilością tłuszczów nie jest dobrym sposobem na poprawę zdrowia. Znacznie bardziej rozsądnym rozwiązaniem jest zmiana nawyków żywieniowych.
Sztuczne słodziki - czy są zdrowe dla serca?
Do grona sztucznych słodzików należą min. aspartam, acesulfam K, cyklamat i sacharyna. Są one obecnie szeroko stosowane w produkcji żywności. W przeciwieństwie do cukru sztuczne słodziki zawierają bardzo mało kalorii i nie prowadzą do podwyższenia poziomu trójglicerydów. Niemniej jednak nie do końca można je nazwać zdrową alternatywą. Badania prowadzone na zwierzętach wykazały, że np. sacharyna może zwiększyć ryzyko rozwoju nowotworów. Aspartam zaś prowadzi do zmian biochemicznych w mózgu skutkujących zaburzeniami nastroju i kłopotami ze snem. Poza tym, aspartam może stwarzać problemy zdrowotne u osób chorujących na fenyloketonurię. Ludzie z tą chorobą mają wrodzony brak enzymu potrzebnego do przemian aminokwasu fenyloalaniny w tyrozynę. Aminokwas, który nie może ulec przemianom jest gromadzony przez organizm. Skutkiem tego mogą być zaburzenia rozwoju mózgu i układu nerwowego. Aspartam zawiera fenyloalaninę, w związku z czym osoby cierpiące na wspomnianą wyżej chorobę muszą go bezwzględnie unikać.
Bez cukru
Spożywanie produktów słodzonych zamiennikami cukru może przyczynić się do zjadania większych porcji pożywienia. Przyczyną jest niezaspokojony apetyt na cukier oraz potrzeba natychmiastowego wzrostu poziomu cukru we krwi odczuwana przez organizm. Ograniczenie cukru w diecie jest bardzo korzystne dla zdrowia, ale stosowanie sztucznych słodzików niekoniecznie. Podczas zakupów w supermarkecie warto upewnić się, jaki jest skład wybranego produktu, żeby być świadomym zawartości cukru lub słodzika zastosowanych przez producenta. Nazwy substancji stosowanych do słodzenia mogą być wymienione na opakowaniu artykułu spożywczego. Produkty żywnościowe są słodzone takimi cukrami, jak dekstroza, fruktoza, glukoza, laktoza, maltoza, sacharoza i syrop glukozowo-fruktozowy. W niektórych artykułach spożywczych zamiast cukrów lub dodatkowo dodaje się słodziki sztuczne (np. aspartam, sacharyna) i naturalne (np. stewia).
Konkurs. Wygraj zestaw wartościowych olejów!