Odżywianie a stan zębów

   Stan uzębienia jest ściśle związany ze sposobem odżywiania (i nie chodzi tu tylko o to, ze cukier, jak powszechnie wiadomo, przyczynia się do powstawania próchnicy). Zęby, tak jak np. skóra czy włosy, są w pewnym sensie odzwierciedleniem stanu całego organizmu, a ten zależy przecież w dużej (jeśli nie głównej...) mierze od codziennej diety.



Próchnica u dzieci

   Próchnica, co ciekawe, pojawia się już w życiu płodowym dziecka. Lub raczej może się pojawić... No właśnie. Może, ale nie musi - wszystko zależy od sposobu odżywiania się matki. Jeśli jej dieta jest prawidłowo zbilansowana, a więc dziecko nie jest narażone na żadne niedobory pokarmowe, najprawdopodobniej problem w ogóle się nie pojawi. Warto również wiedzieć, że próchnicy przeciwdziała karmienie piersią - dzieci karmione naturalnie rzadziej zapadają na próchnicę.

   Gdy już maluch będzie odstawiony od piersi i zaczniemy karmić go "normalnie", należy podawać mu produkty dobrej jakości, tj. nie gotowe kaszki czy zupki, do których, w procesie produkcji dodawany jest biały cukier. Podczas przygotowywania domowych słodyczy warto zatem używać naturalnych substancji słodzących, które nie mają negatywnego wpływu na zęby: ksylitolu, stewii itd.



Jak szkodzimy naszym zębom?

   Zębom szkodzi szeroko rozumiana niewłaściwa pielęgnacja jamy ustnej. Pojęcie to obejmuje:

- zbyt intensywne szczotkowanie zębów (często szczoteczką z twardego włosia), w kierunku poziomym (a nie okrężnymi ruchami)
- używanie past do zębów o tzw. wysokim wskaźniku ścieralności (będą to np. niektóre pasty o działaniu wybielającym)
- mycie zębów po zjedzeniu cytrusów
- niemycie zębów po zjedzeniu produktu zawierającego cukier (np. słodkim batoniku czy pączku itd.)

   Tym samym, odpowiednia troska o higienę jamy ustnej, czyli unikanie popełniania wyżej wymienionych błędów, ma pozytywny wpływ na stan uzębienia. Jednakże, okazuje się, że o zęby możemy troszczyć się również poprzez wzbogacenie diety o odpowiednie produkty.



Dieta na mocne zęby

   Aby wzmocnić zęby należy wprowadzić do diety produkty będące źródłem:

- wapnia
- magnezu
- witaminy D i K2
- molibdenu

   Wapń jest, jak powszechnie wiadomo, głównym składnikiem budulcowym zębów, którego dostarczać powinniśmy sobie z pożywieniem. Niedobór wapnia w codziennej diecie sprzyja osłabianiu się, a więc i uszkadzaniu, zębów.

   Produkty bogate w wapń (500-1000 mg i więcej/100g produktu) to min.:

- mleko w proszku
- sery: parmezan, żółte, pleśniowe, mozzarella, feta
- mak
- sezam
- nasiona chia

   Stosunkowo dużo wapnia (200-500 mg/100g produktu) mają również migdały, figi oraz siemię lniane. Mniejsze ilości wapnia znajdują się również w serach twarogowych, amarantusie, spirulinie, orzechach (brazylijskich, laskowych, włoskich, pistacjowych), żółtku jaj, warzywach (jarmuż, rukola, botwina, szpinak, natka pietruszki), mleku krowim, kozim i owczym, kiełkach. Jak widać wapń nie jest problemem na diecie bezmlecznej.

   Nawet jeśli nasza dieta obfituje w produkty dostarczające organizmowi wapnia, należy jeszcze umożliwić mu jego przyswajanie, by wprowadzone do codziennego jadłospisu zmiany faktycznie przełożyły się na pożądane efekty w postaci wzmocnionych zębów. Tu z pomocą przychodzi witamina D z witaminą K2.


   Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach, stąd dostarczają jej najczęściej produkty o jego wysokiej zawartości: tłuste ryby morskie, jajka, wątróbka. Witamina K2 umożliwia kontrolowanie procesu odkładania się wapnia, jest również rozpuszczalna w tłuszczach. W naturze znajduje się w mięsie, mleku i jajkach zwierząt karmionych trawą oraz produktach fermentowanych np. natto, jogurtach, kiszonej kapuście. Ze względu na jej ograniczone występowanie w żywności witamina K2 powinna być suplementowana (najlepiej razem z witaminą D). W przypadku witaminy K2 bardzo ważnym parametrem jest tzw. półokres rozpadu, czyli czas efektywnego oddziaływania substancji (czyli w tym wypadku witaminy) w organizmie. Najlepszą formą jest MK-7 oddziaływuje, która nawet do 72 godzin, wystarczy więc dla efektywnego działania suplementować ją raz dziennie.

 
   Molibden jest substancją, która gromadzi się w naszych zębach i odpowiada za zapobieganie rozwojowi próchnicy. Jest więc niezbędny do utrzymania prawidłowego ich, tj. zębów, stanu. Źródła molibdenu w diecie to:

- rośliny strączkowe
- kasza gryczana
- wołowina (chuda)
- jajka
- czerwona kapusta
- wątróbka

   Wprowadzenie wyżej wymienionych produktów do codziennego menu z pewnością poprawi stan naszych zębów.



Zdrowa dieta = zdrowe zęby

   Produkty szczególnie istotne w diecie na mocne zęby to jedno, ale nie wolno również zapominać o tym, że ich jedzenie nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, bądź nie przyniesie ich w takim stopniu, w jakim byśmy sobie tego życzyli, jeśli nie będziemy się, ogólnie rzecz biorąc, odżywiali w prawidłowo zbilansowany sposób.

   By mieć zdrowe zęby, tak samo jak i skórę, włosy, paznokcie itd., oraz zdrowe ciało generalnie, w naszej codziennej diecie nie może zabraknąć niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu składników odżywczych i witamin. Dlatego właśnie pamiętać trzeba o jedzeniu warzyw i owoców, wykluczeniu z diety produktów wysoko przetworzonych, dostarczaniu organizmowi wielonienasycownych kwasów tłuszczowych etc. Wykluczenie jakiś grup produktów, a szczególnie wykluczenie na rzecz innych, mniej wartościowych pod względem odżywczym, będzie mieć fatalne skutki - w tym również dla zębów.

   Jak zawsze, najważniejszy jest więc zdrowy rozsądek i świadomość istotności własnych działań i możliwości w zakresie troski o własne ciało - słodzony białym cukrem jogurt z dodatkiem wapnia zębów raczej nie wzmocni, a zbilansowane śniadanie składające się z jogurtu naturalnego, owoców i orzechów - tak.