Powysiłkowa alergia pokarmowa - objawy i leczenie

   Powysiłkowa alergia pokarmowa występuje też pod nazwą FDEIA (ang. food - dependent exercise - induced anaphylaxis). Choroba polega na wystąpieniu reakcji anafilaktycznej po wysiłku związanej ze spożyciem pokarmu.

   Powysiłkowa alergia pokarmowa jest bardzo rzadkim i zagrażającym życiu zespołem chorobowym.  Reakcja występuje po lub w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego, który jest poprzedzony spożyciem uczulającego pokarmu. Dokładny mechanizm wystąpienia choroby nie jest znany.

Objawy anafilaksji

   Symptomy FDEIA występują u niektórych pacjentów z nadreaktywnością na alergeny pokarmowe po wysiłku poprzedzonym spożyciem uczulającego pokarmu. Oba czynniki muszą wystąpić łącznie, aby doszło do wystąpienia objawów. Choroba została po raz pierwszy opisana w 1979 r. Kliniczne symptomy schorzenia są podobne do objawów anafilaksji pokarmowej. U większości pacjentów mają one uogólnioną postać lub formę zlewnej pokrzywki i naczynioruchowego obrzęku. W przebiegu choroby może dojść do mało specyficznych objawów systemowych, w tym głównie ze strony układu pokarmowego i oddechowego. U około 1/3 pacjentów dochodzi do zaburzeń świadomości lub jej utraty. W większości przypadków zachorowań objawy występują w ciągu dwóch godzin od spożycia pokarmu będącego alergenem. Niemniej mogą pojawić się także w kilka godzin po wysiłku. W większości przypadków anafilaksja jest prowokowana znacznym wysiłkiem fizycznym, np. bieganiem, grą w piłkę i tenisem. U niektórych pacjentów wystarczającym czynnikiem prowokującym reakcję anafilaktyczną jest stosunkowo niewielki wysiłek.



Jakie pokarmy mogą spowodować FDEIA?

   W ponad 50% przypadków zachorowań pokarmem prowokującym wystąpienie objawów jest pszenica. Wśród głównych alergenów wymienia się wysoko cząsteczkową gluteinę i omega - 5 gliadinę. W ponad 20% przypadków produktem spożywczym wywołującym reakcję anafilaktyczną były skorupiaki. Inne pokarmy wymieniane w gronie pożywienia mogącego przyczynić się do FDEIA to między innymi orzechy, pomidory i ryby. Objawy choroby są zależne między innymi od wielkości dawki alergenu. U niektórych chorych do wywołania objawów FDEIA potrzebna jest jednoczesna prowokacja dwoma pokarmami powodującymi alergię.



Leczenie powysiłkowej alergii pokarmowej

   FDEIA nie może być leczone przyczynowo, ponieważ etiologia i mechanizm rozwoju choroby nie są znane. Pacjent powinien unikać wysiłku fizycznego po jedzeniu. Poza tym lekarz może zalecić leczenie dietetyczne polegające na eliminacji produktów powodujących alergię. Dieta eliminacyjna zapobiega wystąpieniu objawów alergii pokarmowej. Polega ona na stałym bądź okresowym wyłączeniu produktu bądź grupy produktów z jadłospisu. Stosowanie diety eliminacyjnej powinno odbywać się pod kontrolą lekarską. Wyeliminowanie pokarmu będącego podstawą codziennego jadłospisu, albo wielu produktów zwiększa ryzyko wystąpienia niedoborów żywieniowych.