Pszenica durum (łac. Triticum durum), zwana też makaronową jest wyjątkowym gatunkiem wyselekcjonowanym spośród innych uprawianych gatunków zbóż. Pszenica dobrej jakości charakteryzuje się bardzo twardym, szklistym ziarnem z bursztynowo - żółtym bielmem. Jest to cecha odróżniająca ją od pszenicy zwyczajnej, posiadającej bielmo w białym kolorze. W wyniku zmielenia ziaren otrzymuje się semolinę, która ma postać drobnej kaszki. Służy do produkcji makaronu o zwartej fakturze i naturalnym, bursztynowym kolorze, będącym wyznacznikiem dobrej jakości.
Pszenica durum cieszy się dużą popularnością szczególnie w Europie i Ameryce Północnej, gdzie makaron spaghetti i penne jest produkowany wyłącznie z tego gatunku zboża. Wynika to z preferencji konsumentów, którzy oczekują od makaronu nie tylko walorów smakowych, ale także zwartej faktury i naturalnego bursztynowego koloru. Makaron wyprodukowany z pszenicy zwyczajnej wymaga sztucznego dobarwiania oraz pochłania podczas gotowania więcej wody, co sprawia, że jest miękki i lepki. Pszenica twarda służy nie tylko do produkcji makaronów, ale także kaszy kuskus, która cieszy się dużym zainteresowaniem wśród konsumentów północnej części Afryki.
|
|
|
Wartości odżywcze produktów z semoliny
Makarony i kasze należą do głównych produktów zbożowych, które są podstawą zbilansowanej diety. Jedząc produkty wykonane z pszenicy durum, dostarcza się do organizmu więcej minerałów, witamin i błonnika pokarmowego, niż w przypadku jedzenia produktów z pszenicy zwykłej. Mąka z pszenicy durum, zwana semoliną, jest bardziej bogatym źródłem białka, tłuszczów, witamin i składników mineralnych. Zawiera więcej witamin z grupy B (B1, B2, PP, B6, kwas foliowy, kwas pantotenowy) oraz luteinę. Wśród minerałów znajdujących się w semolinie należy wymienić magnez, fosfor, potas, żelazo, miedź, mangan i cynk. Mówiąc o właściwościach i wartości odżywczej mąki durum, należy wspomnieć także o niskim indeksie glikemicznym, co w rezultacie powoduje niższy wyrzut cukru i insuliny. Jego wysokość jest zależna od czasu gotowania. W przypadku, gdy makaron z pszenicy durum jest gotowany przez 20 minut, jego indeks glikemiczny wynosi ponad 55, natomiast jeżeli jest gotowany 12 minut, wartość indeksu glikemicznego jest niższa od wartości 35.
W trosce o oczy
Pszenica durum jest bogatym źródłem luteiny będącej naturalnym barwnikiem stanowiącym odżywcze wsparcie przede wszystkim dla oczu, ale także dla skóry. Chroni przed negatywnym oddziaływaniem środowiska zewnętrznego. Działanie luteiny w dużej mierze zmniejsza ryzyko powstawania zwyrodnienia plamki żółtej. Pomaga także utrzymać zdrową skórę. Należy do związków, których organizm ludzki nie potrafi samodzielnie wytwarzać, dlatego tak ważne jest dostarczanie jej wraz z pożywieniem. Odpowiedni poziom luteiny w surowicy krwi odgrywa też ważną rolę w zapobieganiu miażdżycy. Sięgając po produkty, które powstały na bazie pszenicy durum, dbasz nie tylko o zdrowy wzrok.
Jedz z głową
Cynk, którego bogatym źródłem jest pszenica durum, znacząco poprawia sprawność intelektualną. Szczególnie istotną rolę odgrywa w diecie osób starszych, ponieważ zapobiega rozwojowi starczej demencji, zapobiegając powstawaniu uszkodzeń naczyń włosowatych znajdujących się w mózgu. Poza tym, minerał znacznie zwiększa sprawność układu odpornościowego i uczestniczy w powstawaniu limfocytów T oraz ma działanie antywirusowe. Pszenica durum powinna znaleźć się w jadłospisie przyszłych mam. Cynk jest niezbędny do prawidłowego wykształcenia się narządów płodu. Niedobór tego minerału może przyczynić się do niewłaściwego rozwoju mózgu, oczu, serca, płuc i narządów płciowych. Zwiększone zapotrzebowanie na cynk występuje także w okresie dojrzewania. Dieta, która jest bogata w ten minerał wspomaga leczenie reumatyzmu, prostaty i artretyzmu.
Przeciw anemii
Pszenica durum jest bogatym źródłem żelaza i kwasu foliowego, które są związkami odgrywającymi dużą rolę w profilaktyce przeciw anemii. Wspomagają również leczenie niedokrwistości, dlatego produkty zawierające je powinny znaleźć się w codziennym jadłospisie osób cierpiących na tę chorobę. Kwas foliowy jest znany również jako witamina B9 i może być produkowany przez bakterie tworzące florę jelitową, niemniej jednak konieczne jest także dostarczanie go wraz z pożywieniem, ze względu na duże zapotrzebowanie organizmu na ten składnik. Kwas foliowy posiada krwiotwórcze działanie, dlatego stosuje się go w leczeniu niektórych typów niedokrwistości, między innymi niedokrwistości złośliwej. Niedobór tego związku prowadzi do zahamowania wzrostu, wypadania włosów, a w skrajnych przypadkach do powstawania ognisk martwicy w tkance mięśniowej.
Żelazo jest nośnikiem tlenu i wchodzi w skład hemoglobiny. Warunkuje sprawność procesu transportowania krwi, decydując o możliwościach energetycznych organizmu. Niedobór żelaza prowadzi do zmniejszenia się ilości hemoglobiny oraz innych niekorzystnych skutków zdrowotnych, między innymi do spadku sprawności fizycznej, obniżenia koncentracji i sprawności umysłowej oraz do zmniejszenia się odporności na przeziębienie i infekcje. Żelazo wchłania się najlepiej w towarzystwie witaminy C.
Niekiedy mimo dostarczania do organizmu wysokich dawek żelaza i kwasu foliowego, anemia nie ustępuje. W tego typu przypadkach zaobserwowano poprawę leczenia po wzbogaceniu diety w witaminę B6, która także należy do grona składników odżywczych znajdujących się w pszenicy durum. Związek organiczny, o którym mowa, bierze udział w procesach komórkowych nie tylko układu krwiotwórczego, ale także układu nerwowego i skóry.
Konkurs. Wygraj zestaw wartościowych olejów!