Surowy (zimnotłoczony) olej palmowy - przedstawiamy korzyści z jego stosowania

   Olej palmowy jest tropikalnym produktem dostępny w wersji surowej (olej zimnotłoczony) i utwardzonej (olej rafinowany). Olej palmowy może korzystnie wpłynąć na zdrowie, ale nie w każdej postaci warto go stosować. Konsumenci najczęściej spożywają utwardzony tłuszcz palmowy zawarty w wyrobach cukierniczych i innych wysoko przetworzonych produktach, albo rafinowany tłuszcz palmowy sprzedawany jako osobny produkt. Tymczasem biały, utwardzony tłuszcz ma bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie.

   W technologicznej terminologii można wyróżnić dwa sposoby przetwarzania, tj. na zimno i na gorąco. Zdecydowanie mniej szkodliwa jest tłoczenie na zimno. W tym procesie powstaje surowy olej palmowy. Olej palmowy tłoczony na zimno zawiera dużo witamin oraz fitozwiązków. Obecnie znajduje on zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym, ale również w przemyśle kosmetycznym. Poddawanie oleju palmowego procesowi rafinacji na ciepło połączonej z ekstrakcją tłuszczu powoduje wydłużenie terminu przydatności do spożycia. Celem tego procesu jest usunięcie z oleju śluzów, związków rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych w tłuszczach oraz pyłków. Jednakże skutkiem ubocznym rafinacji na ciepło jest znaczne obniżenie wartości odżywczej tego produktu.

Olej rafinowany, czyli utwardzony tłuszcz

   Rafinowany na ciepło, czyli utwardzony olej palmowy zawiera mniej witamin oraz mniej wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, składników bioaktywnych, barwników i enzymów oraz polifenoli. Obniżenie wartości odżywczej oleju jest spowodowane działaniem wysokiej temperatury, która prowadzi do redukcji wrażliwych na ogrzewanie witamin. Jednocześnie dochodzi do przekształcenia kwasów tłuszczów nienasyconych w nasycone oraz powstania szkodliwych tłuszczów trans.



Olej palmowy - bogate źródło witaminy A

   Olej palmowy jest pozyskiwany z mielonych ziaren i owoców palmy oleistej. Surowy olej palmowy posiada ciepłą ciemnożółtą lub pomarańczową barwę, którą traci pod wpływem procesu rafinacji. Zamienia się on wówczas w biało-kremowy odcień. Zimnotłoczony olej palmowy zapobiega rozwojowi nowotworów. Stanowi on bardzo ważny produkt, chroniący przed niedożywieniem i kurzą ślepotą wywoływaną przez niedobór witaminy A. Olej palmowy zawiera witaminę A w formie prowitamin - beta karoten, zeaksantynę, alfa karoten, likopen, gamma karoten, luteinę. Karotenoidy te wspomagają wzrok. Olej palmowy zawiera ok. 15 razy więcej beta karotenu niż marchew.



Cenne składniki oleju palmowego

   Tropikalny tłuszcz jest bardzo bogaty w witaminę E (tokoferole i tokotrienole) - silny przeciwutleniacz niszczący wolne rodniki i wspomagający procesy regeneracyjne tkanek organizmu. Powoduje to opóźnienie starzenia się komórek ciała. Ważnymi składnikami oleju palmowego są również koenzym Q10 i skwalen. Koenzym Q10 skutecznie ogranicza działanie wolnych rodników oraz chroni serce. Skwalen wzmacnia natomiast odporność organizmu, ponadto ma on wpływ na obniżenie syntezy cholesterolu w wątrobie. Z uwagi na wysoką zawartość przeciwutleniaczy - karotenoidów, tokotrienoli, koenzymu Q10 i skwalenu - olej palmowy jest uznawany za produkt zmniejszający ryzyko zachorowania na nowotwory.



Wyjątkowe właściwości surowego oleju palmowego

   Nierafinowany olej palmowy jest zdecydowanie zdrowszy, niż rafinowany, ponieważ zapewnia ochronę przed chorobami serca i przeciwdziała miażdżycy. Olej palmowy pomaga utrzymać właściwy poziom cholesterolu LDL i HDL ograniczając ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia. Nierafinowany olej palmowy w temperaturze pokojowej posiada konsystencję miękkiego masła i subtelny, neutralny zapach. Zawiera on zbliżoną zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych o stałej konsystencji i płynnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, stąd tak charakterystyczna konsystencja. Jako roślinny, zimnotłoczony tłuszcz, nie zawiera on cholesterolu, ani tłuszczów trans, zawiera natomiast wartościowe sterole roślinne (fitosterole) takie jak: beta sitosterol, kampesterol i stigmasterol. Surowy olej palmowy zawiera kwasy wielonienasycone - omega-3 i omega-6 - nie jest to jednak zbyt dobra proporcja. Podstawowym kwasem jednonienasyconym jest kwas oleinowy - czyli ten sam, który jest głównym składnikiem oliwy z oliwek.



Zastosowanie oleju palmowego

   W diecie przeciętnego Europejczyka surowy (zimnotłoczony) olej palmowy jest spotykany znacznie rzadziej niż utwardzony tłuszcz dodany do wysoko przetworzonych produktów. W krajach, gdzie produkuje się ten tłuszcz, znajduje on zastosowanie jako substytut droższych tłuszczów stałych. Olej pozyskiwany z czerwonej palmy nie musi być poddany uwodornieniu w technologii produkcji żywności. Można stosować go także zamiast masła oraz dodawać do potraw mięsnych i jajecznych. Olej palmowy dodany do potrawy nadaje jej pomarańczową barwę. Tropikalny olej nadaje się do smażenia i duszenia. Wg źródeł punkt dymienia nierafinowanego oleju palmowego wynosi ponad 200 stopni, jednak jak wiadomo smażenie nie należy do zdrowej obróbki termicznej. Olej palmowy znajduje zastosowanie nie tylko w dziedzinie kulinariów, ale również w przemyśle kosmetycznym. Ze względu na wysoką zawartość przeciwutleniaczy i substancji budulcowych dla włosów i skóry oraz składników odżywczych, koncerny kosmetyczne wykorzystują go do produkcji kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry twarzy, dłoni i ciała oraz do pielęgnacji włosów.



Czym charakteryzuje się olej palmowy "bio"

   Olej palmowy "bio" nie oznacza, że tłuszcz nie został poddany rafinacji, choć to właśnie surowe (zimnotłoczone) tłuszcze często posiadają takie właśnie oznaczenie. "Bio" oznacza, że produkt powstał z surowca, którego uprawę prowadzi się bez użycia środków ochrony roślin. Wybierając taki olej palmowy konsument ma pewność, że nie spożywa produktu zawierającego pozostałości pestycydów i nawozów, albo ich pochodnych. Ekologiczny olej z czerwonej palmy jest droższy, niemniej zdrowszy w porównaniu z konwencjonalnym, właśnie pod względem sposobu pozyskiwania surowca. Produkty "bio" (ekologiczne)  oznaczone są charakterystycznym tzw. "euro liściem".



   Wokół oleju palmowego narosło wiele mitów. Konsumenci utożsamiają ten produkt z utwardzonymi tłuszczami, które odpowiadają za wiele schorzeń i chorób, znajdującymi się w słodyczach, m.in. w kremach czekoladowo-orzechowych, ciastkach, batonikach. Tymczasem, olej palmowy zimnotłoczony, zwłaszcza ten będący ekologicznym produktem, posiada prozdrowotne właściwości. Pomaga on utrzymać prawidłowy profil lipidowy, chronić przed nowotworami, przedwczesnym starzeniem, chorobami serca i układu krążenia, dbać o wzrok, a przede wszystkim dostarczać wiele cennych składników odżywczych.