Dzisiaj jest: Piątek, 29.03.2024 Imieniny: Wiktora i Eustachego



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Zdrowie jelit - co jeść, żeby sprawnie działały?


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Zdrowie jelit - co jeść, żeby sprawnie działały?


   Dobrze funkcjonujące jelita to dobre samopoczucie i zdrowie, jeśli funkcjonują źle, nie ma mowy o dobrym samopoczuciu, odporności na różnego rodzaju choroby czy regularnych wizytach w toalecie. Efektywnie wspieramy nasze jelita spożywając bakterie i drożdże probiotyczne zwane probiotykami oraz pokarm dla tych mikroorganizmów określanych mianem prebiotyków. Pod względem zawartości prym wiodą kiszonki, niemniej nie są one jedynym produktem korzystnym dla naszych jelit.

   Oprócz popularnej kiszonej (kwaszonej) kapuście i kiszonych ogórków warto spróbować także innych kiszonych przysmaków, na przykład kimchi, czy zakwasu z buraków. Kiszone warzywa można łączyć z różnymi przyprawami, m.in. liściem laurowym, zielem angielskimi, kminkiem i pieprzem, czosnkiem i imbirem, a także bazylią, kolendrą i koperkiem. Kiszone warzywa mogą zastąpić porcję warzyw na obiadowym talerzu. Dobrze łączą się z kaszami i ziemniakami oraz z rybą i potrawami mięsnymi. Równie popularne w naszym kraju są mleczne produkty fermentowane takie jak: jogurt, kefir, maślanka.





Zdrowe jelita - zdrowy organizm

   Dbałość o zdrowe jelita jest niezwykle istotna, ponieważ ich kondycja wpływa na ogólny stan zdrowia. O problemach z jelitami świadczą m.in. trawienne dolegliwości, takie jak wzdęcia, zaparcia, bóle brzucha i biegunki, ale również brak odporności i częste infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze, spowolniony metabolizm, przewlekły stan zapalny i zaburzenia snu. Zaniedbania dietetyczne i związane ze zdrowiem jelit przyczyniają się do zaburzeń wchłaniania składników witaminowych i mineralnych, a w konsekwencji do niedoborów. To właśnie w jelitach zachodzi proces przenikania przez kosmki jelitowe składników odżywczych do krwiobiegu.

   Nie bez znaczenia dla funkcjonowania jelit jest też powszechność stosowania antybiotyków, których obecne generacje działają destrukcyjnie na florę jelitową (mikrobiotę), powodując dysbakteriozę, a następnie zmieniając bardzo znacząco jej skład na korzyść niekorzystnych mikroorganizmów (np. przerost Candida Albicans) - powrót do "normalności" po antybiotykoterapii nawet przy prawidłowym odżywianiu może trwać wiele miesięcy. Również spożywanie produktów wysokoprzetworzonych wzbogaconych o konserwanty i inne sztuczne dodatki do żywności, a także produktów zanieczyszczonych metalami ciężkimi, pestycydami, toksynami w znaczący sposób niszczy dobrą flory jelitową i umożliwia kolonizację przez niepożądane patogenne bakterie czy grzyby.



Groźny zespół nieszczelnych jelit

   Zespół nieszczelność jelit jest chorobą rozwijającą się pod wpływem takich czynników etiologicznych, jak chroniczny stres, częste spożywanie leków, niedobór cynku i witaminy D, niskie spożycie prekursorów i wytwarzanie przez organizm glutationu niezbędnego do ochrony i odbudowy śluzówki jelit oraz niskim poziomem kwasu solnego. Do rozwoju zespołu nieszczelności jelit przyczynia się również nieprawidłowa dieta i w przypadku niektórych osób spożywanie niektórych warzyw, m.in. psiankowatych, które mogą powodować uszkodzenie błony śluzowej jelit.

   Rozpoznanie tej choroby odbywa się poprzez wykonanie badania - testu laktulozą lub mannitolem. Choroba, o której mowa, powoduje reakcję zapalną organizmu, zaburzenia snu, bóle głowy i zmęczenie, nadwagę i cukrzycę, zwiększenie apetytu na słodycze, alergie, choroby skóry, zaparcia i biegunki, gazy i wzdęcia oraz zmniejszenie aktywności kwasu żołądkowego i redukcję enzymów trzustkowych.

   Co gorsza, zespół nieszczelności jelit może stać się podłożem lub dodatkowym czynnikiem wspierającym rozwój takich chorób, jak choroba Leśniowskiego-Cronha, zespół jelita drażliwego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroby autoimmunologiczne, depresja i choroby wątroby. Trzy ostatnie jednostki chorobowe wydają się pozornie niezwiązane z jelitami, ale biorąc pod uwagę, że jelita odpowiadają w 75% za odporność organizmu i produkują 90% ogółu serotoniny związek między tymi schorzeniami jest oczywisty. Natomiast choroby wątroby mogą rozwijać się pod wpływem toksyn przenikających z jelit do krwiobiegu, które są dużym obciążeniem dla tego organu.



Kondycja jelit a otyłość

   Kolejnym ważnym powodem dla którego warto dbać o dietę sprzyjającą zdrowiu jelit jest związek złej kondycji jelit z rozwojem otyłości. U zdrowego człowieka zetknięcie się składników odżywczych z błoną śluzową jelit prowadzi do produkcji hormonów sytości. Niedobory tych hormonów są odnotowywane u osób cierpiących na nadwagę i otyłość - w ich przypadku sygnał sytości docierający do centralnego ośrodka nerwowego jest bardzo osłabiony.
Istotny wpływ na stan jelit ma również flora bakteryjna. Zmiany we florze bakteryjnej jelit zwiększają zaburzenia w prawidłowym absorbowaniu kwasów tłuszczowych i węglowodanów.



Proces regeneracji jelit

   Proces regeneracji jelit jest niezwykle trudny i niekiedy wieloletni. Czasami sama zmiana diety na zdrowszą dla jelit, bardziej bogatą w naturalne probiotyki i prebiotyki może nie wystarczyć i konieczna jest ingerencja lekarzy, polegająca na wprowadzeniu odpowiedniej farmakoterapii.

   Niemniej w profilaktyce chorób jelit warto jeść produkty, takie jak omówione na wstępie kiszonki, a także mlecznych produktów probiotycznych - np. kefirów i jogurtów probiotycznych. Wspólną cechą tych produktów jest zawartość żywych kultur bakterii i drożdży probiotycznych przeżywających "przejście" przez cały układ pokarmowy, zasiedlających jelita i wspierających pracę jelit. Po przeniknięciu do jelit takie mikroorganizmy rozmnażają się korzystnie wpływając na funkcjonowanie jelit. Tego typu mikroorganizmy nie są chorobotwórcze - mają zdolność do bytowania i rozmnażania się w jelicie, gdzie korzystnie wpływają na stan jelit poprzez:

- syntetyzowanie substancji odżywczych (m.in. niektórych witamin z grupy B, witaminy K),
- poprawę funkcjonowania śluzówki jelit
- łagodzenie objawów nietolerancji laktozy
- redukowanie ryzyka alergii
- poprawę profilu lipidowego
- funkcję immunologiczną przez stymulowanie układu odpornościowego

   Probiotyki żyjące w jelitach pomagają również ograniczyć ryzyko rozwoju niektórych nowotworów.



Pokarm dla flory jelitowej, czyli prebiotyki

   Prebiotyki to substancje obecne lub wprowadzane do pożywienia w celu pobudzania rozwoju prawidłowej flory jelit. Produkty prebiotyczne to m.in. topinambur, cykoria, cebula, mniszek lekarski, czosnek, por, szparagi, otręby pszenne, owies, banany. Produkty zawierają zarówno żywe kultury bakterii jak i substancje prebiotyczne nazywamy synbiotykami.



Kiszonki i przetwory mleczne

   Zdecydowanymi faworytami na liście produktów wspierających pracę jelit są kiszonki i mleczne przetwory. Kiszonki powinny być spożywane jak najczęściej, nie tylko ze względu na zawartość probiotyków, ale również z uwagi na zawartość witamin z grupy B i witaminy C. Kiszone produkty są też cennym źródłem kwasu mlekowego.

   Mleczne produkty fermentowane - np. kefir, maślanka i jogurty mogą zawierać probiotyki. Nie każdy produkt mleczny ma udowodnione działanie probiotyczne i może być uznany jako produkt probiotyczny. Niezbyt wiele produktów mlecznych zawiera w swoim składzie mikroorganizmy o udowodnionym działaniu probiotycznym, dlatego warto zwracać uwagę na etykiety. Aby produkt mleczny można było uznać za probiotyczny powinien w jednym gramie (ta informacja nie musi znaleźć się na opakowaniu) zawierać co najmniej 10 milionów jednostek tworzących kolonie z rodzaju Bifidobacterium lub 100 milionów jednostek tworzących kolonie z rodzaju Lactobacillus. Mleczne produkty probiotyczne na opakowaniu muszą zawierać szczegółową informację o zastosowanym probiotycznym rodzaju, gatunku i szczepie bakterii lub drożdży. Większość fermentowanych produktów mlecznych nie ma w swoim składzie mikroorganizmów o udowodnionym działaniu probiotycznym (nie znaczy to, że nie mają działania prozdrowotnego). Kefir i jogurt powstają z mleka pasteryzowanego, do którego są dodawane bakterie kwasu mlekowego (i drożdże w przypadku kefiru). Maślanka jest natomiast produktem ubocznym powstającym w procesie wytwarzania masła.



Kwas chlebowy jako źródło probiotyków

   Cennym źródłem probiotyków jest również kwas chlebowy produkowany przy użyciu drożdży i bakterii kwasu mlekowego. Pod względem smaku przypomina on nieco chleb razowy. Dobrej jakości kwas chlebowy nie zawiera chemicznych dodatków.



Inulina, siemię lniane i otręby konopne

   Inulina jest polisacharydem złożonym z glukozy i fruktozy. Jako prebiotyk wspiera rozwój dobroczynnych kultur bakterii Biidobacterium i Lactobacillus, odżywiając je i poprawiając tym samym pracę jelit. Inulina wzmacnia również system immunologiczny. Siemię lniane działa natomiast oczyszczająco na jelita, podobnie jak otręby konopne (błonnik konopny).

   Alternatywnym produktem oczyszczającym jelita jest babka płesznik i babka jajowata, których nasiona stosowane regularnie poprawiają pracę jelit i pomagają obniżyć poziom cholesterolu LDL w surowicy krwi. W procesie regeneracji jelit pomocny jest natomiast kwas masłowy - nie zawsze trzeba go zażywać w formie preparatów, jako że produkują go pożyteczne kultury bakterii. Kwas masłowy uczestniczy w procesie gojenia i regeneracji uszkodzonych ścianek jelita.



L-glutamina dla zdrowych jelit

   L-glutamina jest aminokwasem egzogennym, czyli takim, którego organizm nie potrafi samodzielnie wytworzyć. Z reguły, suplementację l-glutaminy stosuje się w sytuacji wystąpienia objawów, których organizm nie może samodzielnie wytworzyć. L-glutamina jest niezbędna do odbudowy i regeneracji jelit. Wspiera ona leczenie owrzodzeń jelit oraz zespołu nieszczelności jelit, a także zapobiega powstawaniu uszkodzeń. L-glutamina pomaga również uregulować produkcję śluzu w jelitach zmniejszając objawy biegunki towarzyszące zespołowi jelita drażliwego.



   Podsumowując powyższe rozważania można zatem stwierdzić, że mamy poważne powody ku temu, żeby jeść często kiszonki i inne produkty probiotyczne, a także produkty prebiotyczne. Nie bez kozery rosyjski biolog Ilja Miecznikow zwykł mawiać, że "śmierć zaczyna się w jelicie". W przypadku pojawienia się dolegliwości jelitowych w pierwszej kolejności należy skonsultować się z lekarzem, aby ustalić rodzaj suplementacji lub rozważyć inne metody leczenia. Produkty, takie jak l-glutamina czy kwas masłowy są dostępne w formie suplementów, a zatem bez recepty. Niemniej samodzielnie można je stosować tylko w ramach profilaktyki. Choroby jelit to nie przeziębienie - nie należy ich leczyć bez konsultacji z lekarzem.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 5.00 Ocen: 3


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE