Dieta w leczeniu dny moczanowej

   Dna moczanowa znana też jako: artretyzm, skaza moczanowa lub podagra to schorzenie, które objawia się powtarzającym zapaleniem stawów w skutek odkładania się w nich złogów skrystalizowanego kwasu moczowego. Wyróżnić można dwie postacie choroby - metaboliczną, która związana jest z nadmiernym wytwarzaniem kwasu moczowego oraz postać nerkową, która powodowana jest niedostatecznym jego wydalaniem z organizmu.

   Za objaw świadczący o potencjalnym wystąpieniu dny moczanowej uznawana jest hiperurykemia, czyli zwiększony poziom kwas moczowego we krwi. Kwas moczowy jest produktem przemiany puryn w organizmie człowieka. Hiperurykemia może być spowodowana genetycznie przez nieprawidłowe działanie enzymów, które uczestniczą w przemianie puryn w organizmie. Często też towarzyszy ona wysokiemu spożyciu produktów bogatych w związki purynowe, nieprawidłowemu wydalaniu kwasu moczowego z organizmu oraz chorobom takim jak nadczynność tarczycy.

Epidemiologia i czynniki ryzyka

   Dna moczanowa jest schorzeniem, które częściej dotyka mężczyzn niż kobiety. Zachorowalność przeważnie zauważa się wśród osób ok. 40 roku życia, dobrze odżywionych i zbudowanych. Wzrost ilości osób z hiperurykemią oraz ilości zachorowań na dnę moczanową związany jest między innymi z polepszeniem standardu życia czy przyjmowaniem leków (antybiotyków, leków moczopędnych). Dna moczanowa często występuje wraz z chorobami takimi jak hiperlipidemia, otyłość, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze.

Czynniki ryzyka:

- płeć
- wiek
- dieta wysokobiałkowa
- wysokie spożycie alkoholu
- stosowanie leków takich jak aspiryna, leki moczopędne
- choroby współistniejące: cukrzyca, otyłość, choroby układu krążenia, hiperlipidemia,.



Objawy dny moczanowej

   Do objawów dny moczanowej zalicza się podwyższony poziom kwasu moczowego we krwi oraz silne bóle w okolicach stawów (palucha stopy, kostki, kolana, nadgarstka). W stawach, w których gromadzą się kryształy występuje również obrzęk i zaczerwienienie, oraz ocieplenie, które świadczy o zapaleniu. Utrudnione jest również wykonywanie ruchów.



Leczenie dny moczanowej

   Oprócz leczenia farmakologicznego terapia dny moczanowej obejmuje zmianę stylu życia oraz stosowanie odpowiedniej diety. Sposób żywienia w leczeniu dny moczanowej opiera się na ograniczeniu udziału w diecie produktów bogatych w związki purynowe, z których w końcowym etapie przemian powstaje kwas moczowy.

Ogólne zalecenia dotyczące leczenia dny moczanowej oraz hiperurykemii to:

- ograniczenie spożywania produktów zawierających duże ilości związków purynowych,
- odpowiednia podaż płynów, głównie wody mineralnej,
- spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, olejów roślinnych i ryb,
- ograniczenie do minimum spożywania alkoholu, słodyczy i cukru dodanego.



Produkty zakazane w dnie moczanowej

   Produkty zakazane podczas dietoterapii dny moczanowej to produkty bogate w związki purynowe. Nie należy więc spożywać takich produktów jak:

- wyciągi z kości, podroby, konserwy, wędliny, salami, salceson, pasztety,
- ryby: sardynki, szproty, śledzie,
- drożdże,
- warzywa strączkowe (min. fasola, groch)
- kawa, herbata czarna, kakao
- szpinak, rabarbar, szczaw
- alkohol
- grzyby
- wywary mięsne i grzybowe
- ostre przyprawy
- słodycze



Produkty dozwolone w dnie moczanowej

   Produkty dozwolone w dietoterapii dny moczanowej:

- chude mleko i jego przetwory (jogurty, maślanki) sery, masło, śmietana
- chude mięso: wołowina, cielęcina, kurczak, indyk
- jaja
- ryby: sandacz, pstrąg, halibut, tuńczyk
- owoce i warzywa
- wywary jarzynowe
- produkty zbożowe
- oleje roślinne



Inne zalecenia w dnie moczanowej

   Konieczne jest przestrzeganie również formy obróbki cieplnej produktów. Chude mięso należy gotować w wodzie lub na parze. Nie zaleca się smażenia, pieczenia i wędzenia. Należy jeść surowe lub gotowane owoce i warzywa. Wskazane są napoje takie jak woda z cytryną, herbaty owocowe i ziołowe oraz kawy zbożowe.

   Oprócz diety w terapii dny moczanowej ważne jest włączenie aktywności fizycznej o umiarkowanym nasileniu, która pozwoli również zredukować masę ciała. Należy zrezygnować z używek (alkohol, kawa, tytoń) oraz zwiększyć podaż płynów w postaci wody mineralnej ( przynajmniej 3 litry dziennie) celem zapobiegania zagęszczaniu moczu i wytrącania kryształów kwasu moczowego.