Dieta wegańska a odchudzanie

   Niegdyś dieta wegańska nierozerwalnie związana była z konkretnym stylem życia, w pewnym sensie sama nawet nim była. Wzbudzała jednak liczne kontrowersje i ogromne zainteresowanie specjalistów z zakresu dietetyki, co sprawiło, iż na przestrzeni lat osoby stosujące się do zasad wegańskiego odżywiania były badane w celu określenia, jakie skutki niesie za sobą permanentne unikanie produktów pochodzenia zwierzęcego - nie tylko mięsa, ale też i nabiału, jaj czy nawet miodu.

   Wyniki okazywały się zaskakujące. Weganie są bowiem, statystycznie, zdrowsi (i mniej narażeni na choroby cywilizacyjne) oraz... szczuplejsi. Nic więc dziwnego, iż dietą wegańską zaczęto interesować się w kontekście odchudzania. Czy jednak wykluczenie produktów odzwierzęcych z codziennej diety jest naprawdę prostym sposobem na zgubienie zbędnych kilogramów? Czy przejście na dietę wegańską zawsze skutkuje chudnięciem? Cóż, rzeczywistość okazuje się być trochę bardziej skomplikowana...

Dieta wegańska a weganizm

   Dieta wegańska jest głównym elementem życiowej postawy zwanej weganizmem. Pojęć tych używa się zamiennie, ale rozróżnienie między weganizmem a wegańskim odżywianiem stało się dziś potrzebne dlatego, że coraz więcej osób stosuje się do zasad takiego odżywiania z innych niż etyczne powodów. No właśnie, weganie nie jedzą produktów pochodzenia zwierzęcego (ani żadnych, które mają nawet śladowy ich dodatek) dlatego, że sprzeciwiają się wyzyskowi zwierząt, przyznając im status niemalże osobowy, co automatycznie uniemożliwia korzystanie z dóbr powstałych poprzez ich wykorzystywanie. Weganie nie noszą więc skórzanych ubrań i dodatków, nie chodzą do cyrków i zoo, nie kupują kosmetyków testowanych na zwierzętach itd. Osoby, które przechodzą na dietę wegańską ze względów zdrowotnych czy w celu zgubienia zbędnych kilogramów nie są weganami, jeśli z nową dietą nie idą w parze inne zmiany związane z szeroko rozumianym spojrzeniem na świat i funkcjonowaniem w nim.



Odchudzanie na diecie wegańskiej - argumenty za

   Dieta wegańska może być wykorzystywana jako dieta odchudzająca głównie dlatego, że są z niej wykluczone produkty odzwierzęce, które to przecież często charakteryzują się wysoką zawartością tłuszczu, a więc i kalorii. Weganie nie jedzą czerwonego mięsa, tłustych ryb, jajek, serów (żółtych, pleśniowych itd.), a także większości słodyczy - czekolady oraz produktów zawierających czekoladę (znajduje się w niej mleko), żelków (zawierają żelatynę), sezamków czy chałwy (zawierają miód), większości wypieków (zawierają jajka) itd. Tym samym dieta wegańska automatycznie ogranicza pozyskiwane z tego typu produktów kalorie.

   Dieta wegańska jest w dużej mierze dietą alkalizującą, pozwala skutecznie utrzymywać równowagę kwasowo-zasadową organizmu, stąd może mieć pozytywny wpływ na gubienie zbędnych kilogramów - zakwaszony organizm gorzej radzi sobie ze spalaniem tkanki tłuszczowej. Jest też lekkostrawna, a więc nie utrudnia podejmowania aktywności fizycznej.



Odchudzanie na diecie wegańskiej - argumenty przeciw

   Gdyby dieta wegańska była, sama w sobie, receptą na szczupłą sylwetkę, weganie nigdy nie borykaliby się z nadwagą. Okazuje się jednak, że niektóre osoby przechodzące na wegańskie odżywianie nie tylko nie chudną, ale i przybierają na wadze. Dlaczego?

   Źródłami białka w diecie wegańskiej są głównie rośliny strączkowe. Zwróćmy uwagę na to, że białko przyspiesza metabolizm i jego duży udział w diecie idzie w parze z szybszym gubieniem kilogramów. Dzieje się tak jednak wtedy, gdy na rzecz białka ograniczane są w codziennym menu węglowodany. W diecie wegańskiej niemal wszystkie wysokobiałkowe produkty są zarazem źródłem właśnie węglowodanów. Dozwolone na niej produkty stricte białkowe są naprawdę nieliczne (zalicza się do nich np. tofu oraz inne, choć nie wszystkie, produkty sojowe). Co więcej, dieta wegańska jest z zasady dietą opartą na węglowodanach, gdyż to właśnie ich źródłem są rośliny.

   Dieta wegańska nie musi być również niskokaloryczna. Wiele wegańskich produktów to produkty wysokoenergetyczne. Najlepszym tego przykładem są np. orzechy, z których weganie przygotowują chociażby zamienniki produktów mlecznych. Różnica kaloryczności chudego twarogu i twarogu z orzechów jest naprawdę ogromna. Podczas gdy ten pierwszy dostarcza w 100 gramach około 70-100 kcal, ten drugi ma ich aż około 500-600. I dalej, chude mięso, np. drobiowe, dostarcza około 100-150 kcal w 100 gramach, podczas gdy kotlety sojowe już kilkakrotnie więcej, gdyż ich przygotowane wymaga najczęściej namoczenia w bulionie, panierowania oraz smażenia. Na diecie wegańskiej bardzo łatwo jest więc przekroczyć dzienne zapotrzebowanie na kalorie. Tym bardziej, iż dieta wegańska jako taka nie zabrania spożywania cukru, pieczywa (wegańskie wypieki - bez jajek) oraz wielu fast-foodów (jak np. frytki czy pizza z odpowiednio dobranymi dodatkami). Wystarczy wykluczenie z przepisu na ciasteczka czy ciasto jajek (mają one bardzo wiele zamienników, np. siemię lniane) i można piec bez obaw o niezgodność z wegańską dietą domowe łakocie. Wegański jest również np. marcepan, a na rynku dostępnych jest wiele wegańskich słodkości przypominających do złudzenia ich niewegańskie odpowiedniki (np. czekolady na bazie mleka roślinnego, a nie krowiego).



   Jak widać, dieta wegańska nie musi sprzyjać odchudzaniu. Na czym polega więc sekret szczupłych wegan? Dokładnie na tym samym, co sekret szczupłych wegetarian oraz mięsożerców, tzn. na odpowiednim bilansowaniu codziennej diety. Weganie są mniej narażeni na choroby cywilizacyjne, w tym otyłość, nie dlatego, że nie jedzą jajek czy twarogu, ale dlatego, że zwykle prowadzą zdrowy styl życia. Są bowiem przyzwyczajeni do uważnego przyglądania się temu, co nakładają na swoje talerze. Weganie muszą również interesować się odżywianiem, by wiedzieć, co i jak jeść, by nie dorobić się pokarmowych niedoborów (z ich diety wykluczonych jest przecież bardzo wiele produktów). Zdobywają więc wiele przydatnych informacji i starają się jadać zdrowe, jak najmniej przetworzone produkty. Oczywiście zdarzają się też weganie z nadwagą, którzy jadają produkty niezbyt zdrowe i raczej mało "dietetyczne", oraz szczupli i zdrowi mięsożercy, niemniej statystycznie zafiksowanych na zdrowy styl życia wegan jest więcej niż tych, którzy nie dbają o odżywczą wartość tego, co jedzą.

   Tak więc, czy dieta wegańska może przyczynić się do zgubienia zbędnych kilogramów? Absolutnie tak! Warto jednak wiedzieć, iż, jeśli mowa o odchudzaniu lub utrzymywaniu prawidłowej wagi, pewne zasady dotyczą wszystkich, niezależnie od tego, czy jadają mięso czy nie. Te zasady to przede wszystkim ograniczenie spożywania cukru i soli oraz tłuszczów nasyconych, wybieranie pełnoziarnistych produktów zbożowych zamiast tych oczyszczonych oraz zachowanie odpowiednich proporcji białek, węglowodanów oraz tłuszczów w codziennej diecie. Ich przestrzeganie na diecie wegańskiej nie jest oczywiste, ale na pewno jest bardzo proste. Prostsze niż wtedy, gdy dzień zaczynamy od jajecznicy i słodkiej kawy z mlekiem, a na obiad zajadamy smażone kotlety...