Zastój limfy a aktywność fizyczna - racjonalny i aktywny tryb życia wspiera przepływ chłonki

   Zastój limfy może objawiać się w łagodny sposób, albo przybrać formę obrzęku limfatycznego. Do poprawy przepływu chłonki bez wątpienia przyczynia się aktywność ruchowa - niemniej w przypadku obrzęku limfatycznego nie każdy sport jest odpowiedni. Łagodne zaburzenia zastoju limfy można łatwo niwelować dietą, niemniej obrzęk limfatyczny wymaga już specjalnej terapii. Układ limfatyczny zwany też układem chłonnym, jest tworzony przez sieć naczyń limfatycznych i tkanek z których zbudowano węzły chłonne, grudki chłonne, migdałki, grasicę i śledzionę.

   W węzłach chłonnych są produkowane niektóre leukocyty. Układ limfatyczny chroni organizm przed stanami zapalnymi i infekcjami. Bierze on także udział w oczyszczaniu organizmu z toksyn i usuwaniu płynu śródmiąższowego z tkanek. Prawidłowo funkcjonujący układ chłonny pomaga przeciwdziałać nadwadze i tworzeniu się cellulitu. Istotny wpływ na wydolność układu limfatycznego ma elastyczność i przepuszczalność tkanki łącznej. Jeżeli jest ona zbyt przepuszczalna i mało elastyczna, toksyny wnikają w inne tkanki, szczególnie w komórki tłuszczowe, bo nie są sprawnie odprowadzane do węzłów chłonnych. Toksyny z układu chłonnego trafiają do nerek, aby następnie zostać wydalone z organizmu.

Objawy zaburzeń przepływu limfy

   Zaburzenia przepływu limfy prowadzą do obniżenia odporności i podatności na infekcje i choroby. Dochodzi także do zaburzeń gospodarki wodnej organizmu i podatności do przybierania na wadze. Zastój limfy powoduje również powstawanie cellulitu. Mogą pojawiać się obrzęki dolnych partii nóg, twarzy, szyi i dłoni. Z uwagi na zaburzone funkcje oczyszczania organizmu na skórze pojawiają się zmiany trądzikowe. Może też dochodzić do zaburzeń trawienia, zakażenia zatok i chronicznego zmęczenia.



Aktywność fizyczna usprawnia limfę

   Prawidłowy przepływ limfy mogą zapewnić jedynie sprawne naczynia limfatyczne i tkanka łączna.  W zapobieganiu zastojom limfy sprawdzają się podskoki, skakanie na skakance i trampolinie. Skutecznymi metodami przeciwdziałania zaburzeniom przepływu limfy są również masaże uciskowe i limfatyczne, bicze szkockie, sauna, naprzemienne ciepłe i zimne prysznice oraz suchy masaż szczotką.

   Aktywnością fizyczną skutecznie pobudzającą przepływ limfy są także marsze i spacery. W czasie chodzenia poruszamy rękami stymulując przepływ limfy pod pachami. Z kolei ruchy nóg pobudzają węzły chłonne znajdujące się pod kolanami i w pachwinach. Spacer, który optymalnie usprawnia przepływ limfy powinien trwać 25 minut. W pobudzeniu przepływu limfy pomagają również ćwiczenia fitness, np. unoszenie i opuszczanie bioder w pozycji leżącej.



Dieta jest równie istotna

   Zarówno dbałość o prawidłowe nawodnienie, jak i zdrową dietę, pomagają w utrzymaniu wydolnego układu limfatycznego. Dietetycy polecają szczególnie wodę strukturalną, która jest zbudowana z 6 cząsteczek. Woda z kranu i butelkowana posiada strukturę molekularną złożoną z 12-16 cząsteczek. W rezultacie wodzie strukturalnej łatwiej przeniknąć przez błonę komórkową. Poza tym, woda strukturalna jest też znacznie łatwiej absorbowana.

   Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że niezwykle istotny jest też prawidłowy oddech. Warto ćwiczyć go raz dziennie przez kilka minut. Obcisła bielizna, spodnie, skarpetki i uciskające paski przyczyniają się do powstawania zatorów w przepływie limfy. Lepiej ich zatem unikać.

   Z kolei dieta powinna obfitować w produkty, które zdecydowanie wspierają przepływ limfy. Należą  do nich owoce jagodowe i owoce, które zawierają niewiele cukru, a także cytrusy. Podobne właściwości są przypisywane warzywom zielonym i burakom, awokado, czosnkowi i żurawinie. Przepływ limfy wspierają również siemię lniane, nasiona dyni i słonecznika oraz orzechy włoskie i brazylijskie. Korzystny wpływ na przepływ limfy mają również cynamon, chili, kurkuma i pieprz.

   Niektóre produkty mają wręcz odwrotne, bardzo niekorzystne działanie. Mowa o przetworzonej żywności, sztucznych słodzikach i odżywkach, rafinowanej soli i rafinowanym oleju.



Zioła dla zdrowszego układu chłonnego

   Niektóre zioła wspierając oczyszczanie układu chłonnego pobudzają przepływ limfy i ją tonizują. Są wśród nich znane rośliny, w tym rumianek, korzeń mniszka, kolendra i pietruszka oraz pokrzywa. Do mniej popularnych ziół efektywnie oczyszczających układ limfatyczny z toksyn należą natomiast przytulia i jeżówka, koniczyna, korzeń dzikiego indygo, traganek i gorzknik kanadyjski oraz roślina o wdzięcznej nazwie - szkarłatka. Kuracja ziołowa powinna trwać ok. 3 tygodnie, po czym należy zrobić ok. 4-tygodniową przerwę.



Obrzęk limfatyczny to choroba

   Zastoje limfy, które są przemijające, albo ustępują pod wpływem stosowania zdrowej diety i aktywności fizycznej, raczej nie powinny być powodem do obaw. Do lekarza należy udać się natomiast wówczas, gdy zastój chłonki ma charakter stały i przybiera postać obrzęku limfatycznego. Obrzęk powstaje z powodu zastoju limfy, którego źródłem mogą być nabyte uszkodzenia naczyń chłonnych, albo wady wrodzone. Obrzęk limfatyczny obejmuje tkankę podskórną, skórę rąk i nóg.

   Obrzęk limfatyczny nie wywołuje dolegliwości bólowych, które chorzy mogą doświadczać przewlekłego uczucia ciężkości w kończynach. Przewlekły obrzęk może spowodować zmianę kształtu kończyny. Nieleczona opuchlizna limfatyczna powiększa się, czemu towarzyszy skłonność do bakteryjnych zakażeń skóry. Zaawansowany obrzęk limfatyczny powodujący zniekształcenie kończyny jest nazywany słoniowacizną. Nazwa wywodzi się stąd, że naskórek w obszarze objętym obrzękiem ulega nadmiernemu rogowaceniu.



Fizjoterapia w leczeniu obrzęku limfatycznego

   Leczenie obrzęku limfatycznego polega na stosowaniu fizjoterapii obejmującej stosowanie technik drenażu limfatycznego, bandażowanie kompresyjne i odbarczającą gimnastykę. Uzupełniająco stosuje się masaż pneumatyczny. Po zakończeniu intensywnego leczenia fizjoterapeutycznego wykorzystuje się pończochy i rękawy o wysokim stopniu kompresji (3-4 klasa ucisku). W przypadku, gdy obrzęk limfatyczny ma znaczne nasilenie stosuje się leczenie operacyjne. Farmakoterapię można natomiast stosować we wczesnym etapie rozwoju obrzęku limfatycznego. W późniejszym czasie preparaty zawierające rutozydy i daflon nie przynoszą już tak widocznych efektów.



   Łatwo zauważyć, że o ile w przypadku łagodnego zaburzenia przepływu chłonki dieta i sport mogą skutecznie pomóc, o tyle w razie rozwoju obrzęku limfatycznego konieczne jest skonsultowanie się z lekarzem oraz wprowadzenie dostępnych metod leczenia, w tym kompresoterapię, farmakoterapię i rehabilitację prowadzoną pod okiem terapeuty. Nawet najmniejsze zaburzenia przepływu limfy nie powinny być przez nas ignorowane i to nie tylko ze względu na objawy zewnętrzne zaburzające estetykę ciała. Konsekwencją nieleczonego obrzęku limfatycznego jest narastający problem, który coraz trudniej wyleczyć.