Dzisiaj jest: Piątek, 29.03.2024 Imieniny: Wiktora i Eustachego



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

10 zdrowych potraw wielkopostnych


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


10 zdrowych potraw wielkopostnych


   Wielki Post jest upamiętnieniem czterdziestodniowego pobytu Chrystusa na pustyni oraz odnosi się do 40-letniej tułaczki Izraelitów. Okres Wielkiego Postu rozpoczyna się w Środę Popielcową, a kończy przed liturgią sprawowaną w Wielki Czwartek.

   Według nauki Kościoła okres Wielkiego Postu jest czasem nawrócenia i wzmożonej pobożności. Ma on przygotować wiernych do uczestnictwa w święcie Zmartwychwstania Pańskiego. W Polsce, nasi przodkowie bardzo gorliwie wypełniali zalecenia wielkopostne odnoszące się do spożywania posiłków. Na sześć tygodni ze stołów znikało nie tylko mięso i tłuszcze zwierzęce, ale nawet cukier i nabiał. Tradycje wielkopostne były pielęgnowane głównie przez mieszkańców wsi. W okresie wielkopostnym żywiono się przede wszystkim ziemniakami, kwaszoną kapustą, suszonymi śliwkami, chlebem, śledziami i gotowaną brukwią. Niektóre z przepisów na staropolskie dania wielkopostne są znane do dziś.

   Współcześnie w okresie Wielkiego Postu zaleca się ograniczenie spożycia mięsa i tłuszczu przy jednoczesnym zwiększeniu spożycia ryb i warzyw. Nietrudno się domyślić, że każda wielkopostna potrawa jest dobra dla serca i układu krążenia. Niektóre dania spożywane w okresie Wielkiego Postu są jednak szczególnie zdrowe.





1. Żurek

   Żurek jest zupą przygotowywaną na zakwasie sporządzanym z mąki żytniej razowej. Jakość i smak zupy w dużej mierze zależy od jakości ziaren zbóż, z których sporządzono mąkę razową. Przez niektórych żurek jest nazywany zupą życia, ponieważ dostarcza dużo energii oraz dobrze przyswajalne, roślinne białko.

Przepis na żurek:

   Do przygotowania żurku będzie potrzebny gliniany garnek o pojemności około 1 l. Wsyp do naczynia sześć czubatych łyżek stołowych żytniej mąki razowej i jedną łyżkę mąki pszennej. Zalej ją letnią, przegotowaną wodą, a następnie dodaj drobno pocięty ząbek czosnku i szczyptę soli. Dokładnie wymieszaj wszystkie składniki używając drewnianą łopatkę. Do pierwszego nastawiania dodaj do niego wysuszoną skórkę razowego chleba, który zainicjuje i wspomoże proces fermentacji. Przykryj naczynie lnianą serwetką i postaw w kuchni w ciepłym miejscu. Po upływie 3-4 dni zakwas będzie gotowy do spożycia.

   Wywar na żurek przyrządza się z pietruszki, cebuli, suszonych grzybów i selera korzeniowego. Możesz po ugotowaniu wyjąć warzywa. Do wywaru wlej zakwas i doprowadź go do wrzenia pozostawiając na małym ogniu przez ok. 3-5 minut.

   Żurek można podawać bez dodatków lub z ziemniakami. Dobrze smakuje on także z kasza jaglaną, z brązowym ryżem oraz pęczakiem. Można podawać go także z kaszą gryczaną. Korzystny wpływ tej zupy na zdrowie polega na wspomaganiu utrzymania równowagi kwasowo-zasadowej organizmu oraz stymulowaniu i równoważeniu pracy woreczka żółciowego i wątroby. Podany wyżej przepis pozwala na otrzymanie naturalnego, niepasteryzowanego posiłku. Możesz też przygotować żurek na bazie zakwasu sprzedawanego w porcjach 0,5-1 l, zamkniętego w butelce.



2. Pulpety rybne i surówka z kiszonej kapusty

   Rybne pulpety są smaczne i zachowują wiele wartości odżywczych, ponieważ przygotowuje się je metodą gotowania. Lekkostrawne danie podawaj z surówką z kiszonej kapusty, która nie tylko wybornie smakuje, ale dodatkowo pełni rolę naturalnego probiotyku.

Przepis na pulpety rybne:

   Do przygotowania rybnych pulpetów będą potrzebne następujące składniki:

- 250 g filetu z łososia
- 150 g filetu z halibuta
- sól i pieprz
- 2/3 bułki pszennej namoczonej w mleku
- 1 jajko
- bułka tarta

   Zmiel rybę w maszynce do mielenia. Przed rozdrobnieniem upewnij się, że nie ma w niej ości, ani fragmentów skóry. Nie używaj blendera, ponieważ masa będzie zbytnio rozdrobniona. Następnie dodaj bułkę pszenną namoczoną w mleku, jajko, sól i pieprz. Wymieszaj wszystkie składniki, aby uzyskać jednolitą masę. Następnie uformuj niewielkie kulki i wrzuć je do osolonej, gotującej się wody. Jeżeli wolisz smażone pulpeciki obtocz je w bułce tartej i smaż na maśle klarowanym lub tłuszczu kokosowym. Jeżeli masa rybna jest zbyt rzadka możesz dosypać bułki tartej, aby podczas gotowania lub smażenia pulpeciki się nie rozpadły.

   Do przygotowania surówki z kiszonej kapusty potrzebne będą 300 g kiszonej kapusty, 1 cebula, 2 średnie marchewki, sól, pieprz i 3-4 łyżki oliwy lub roślinnego oleju tłoczonego na zimno / extra vergine (lniany, rzepakowy, oliwa z oliwek). Odciśnij kapustę z nadmiaru soku i drobno ją posiekaj. Obierz marchew ze skórki, a następnie zetrzyj je na tarce o grubych oczkach. Pokrój cebulę w drobną kostkę. Wymieszaj wszystkie składniki z dodatkiem oleju i przypraw.

   Ryby są niezastąpionym źródłem łatwo przyswajalnego białka oraz kwasów omega 3 i witaminy D. Okres wielkopostny jest doskonałą okazją do przekonania się o tym, że potrawy rybne są lekkie, smaczne i łatwe w przygotowaniu. Kiszona kapusta jest najlepszym probiotykiem. Dostarcza ona także wielu witamin i minerałów.



3. Sałatka ze śledzi i warzyw

   Połączenie warzyw i ryby jest zdrowym duetem. Chcąc połączyć smaki w jednej misce możesz użyć majonezu, albo mieszanki 1:2 majonezu i jogurtu naturalnego. Śledź jest bardzo zdrowym gatunkiem ryby, zawierającym niewiele kalorii. Należy on do wartościowych źródeł kwasu omega 3, potasu i tryptofanu. Ostatni z wymienionych związków organicznych jest aminokwasem, który w organizmie człowieka ulega przekształceniu w serotoninę - hormon szczęścia.

Przepis na sałatkę śledziowo-warzywną:

   Do przygotowania sałatki potrzebujesz następujących składników:

- 250 g filetów śledzia
- 3 ziemniaki
- 4 ogórki kiszone
- 1 szalotka
- 4 łyżki kaparów w zalewie

   Obierz i ugotuj ziemniaki, a następnie pokrój je w drobną kostkę, podobnie jak śledzie i ogórki kiszone. Obierz szalotkę i drobno ją posiekaj. Następnie wymieszaj wszystkie składniki razem z kaparami. Dodaj do sałatki około 3-4 łyżki majonezu, albo przygotuj zdrowszą wersję - jogurtowo-majonezowy dip, o którym była mowa na wstępie. Na koniec dodaj odrobinę pieprzu i soli.



4. Śledzie wielkopostne

   Śledź zawiera pełnowartościowe i dobrze przyswajalne białko. Zawartość tłuszczu wynosi natomiast 16 g na 100 g ryby. Około 70% tłuszczów wchodzących w skład mięsa śledzia to kwasy tłuszczowe jedno- i wielonienasycone, w tym bardzo wartościowy kwas z grupy omega 3 - kwas EPA (eikozapentaenowy). Powoduje on rozszerzenie naczyń krwionośnych przeciwdziałając nadciśnieniu. Ponadto, kwas EPA zmniejsza skłonność do zlepiania się krwinek i tworzenia zakrzepów. Regularne spożywanie śledzi poprawia odporność i zmniejsza poziom cholesterolu. Śledzie zawierają duże ilości witaminy A, D i E, a także witaminy B6 i B12. Ten gatunek ryby jest również wartościowym źródłem jodu, miedzi, żelaza, cynku i fosforu.

Przepis na śledzie wielkopostne:

   Do przygotowania dania potrzebne będą następujące składniki:

- ok. 0,5 kg solonego filetu śledziowego
- 5 cebul
- małe opakowanie koncentratu pomidorowego
- olej kokosowy lub masło klarowane

   Obierz cebule i pokrój ją na drobną kostkę. Następnie podsmaż ją na tłuszczu. Kiedy cebula się zeszkli  dodaj do niej pomidorowy koncentrat. Po otrzymaniu gęstego sosu możesz dodać odrobinę wody. Pokrój filety rybne w paski. Następnie przełóż je do miski i zalej sosem cebulowo-pomidorowym. Odstaw miskę do lodówki. Po upływie doby śledzie wielkopostne są gotowe do spożycia.

   Na co dzień, piecz śledzie na ruszcie, albo w piekarniku, używając folii aluminiowej lub specjalnego rękawa do pieczenia. Jeżeli ugotujesz śledzie na parze, albo podasz je w postaci duszonej będą bardziej lekkostrawne. Śledzie są polecane zwłaszcza osobom chorującym na niedokrwistość oraz cierpiącym na choroby układu krążenia. Najzdrowsze są oczywiście świeże ryby. Solone śledzie łatwo dostępne są bardziej tłuste i zawierają dużo sodu zatrzymującego wodę w organizmie i zwiększającego ciśnienie tętnicze krwi. Zanim przyrządzisz z nich potrawę namocz je w mleku lub w zimnej wodzie.



5. Pieczony halibut z ziołami

   Halibut korzystnie wpływa na układ krążenia, ponieważ podobnie jak inne tłuste ryby morskie obniża poziom cholesterolu LDL we krwi. W zasadzie odpowiadają za to cenne kwasy tłuszczowe, podobnie jak za poprawę koncentracji i umiejętności zapamiętywania. Halibut zawiera pełnowartościowe białko i szereg witamin o działaniu przeciwutleniającym. Zwalczają one wolne rodniki oraz podnoszą odporność.

Przepis na halibuta pieczonego z ziołami:

   Do przygotowania dania potrzebne będą następujące składniki:

- 300 g filetów z halibuta
- sól morska i pieprz czarny
- cytryna
- przyprawa do ryb
- tymianek
- rozmaryn
- bazylia

   Umyj i osusz rybę, a następnie usuń skórę. Przełóż filety na folię aluminiową. Przypraw mięso solą morską i czarnym pieprzem. Wyciśnij sok z cytryny. Wystarczy skropić rybę 3 łyżeczkami soku. Ryba jest gotowa do upieczenia po upływie 1 godziny przechowywania jej w lodówce. Dodaj przyprawę do ryb, tymianek, rozmaryn i bazylię w ilości po ok. 1 łyżeczce każde zioło. Możesz połączyć je przed posypaniem mięsa, aby były rozłożone na rybie stosunkowo równomiernie. Piecz halibuta przez około 35-40 minut w piekarniku z włączonym termoobiegiem, w temperaturze 190 stopni C.

   Wśród ziół, które najlepiej podkreślają smak halibuta można wymienić rozmaryn, tymianek i bazylię, dlatego warto dodać je do ryby. Możesz podać halibuta pieczonego z ziołami z gotowanymi lub blanszowanymi warzywami (np. papryką, pomidorami, brokułami, marchewką, szparagami, selerem itp.).



6. Dorsz pieczony z pomidorami

   Dorsz posiada białe i delikatne mięso. Możesz go piec, gotować, dusić i grillować. Z wędzonego dorsza przyrządza się różnego rodzaju pasty. Ryba charakteryzuje się wysoką zawartością białka o wysokiej przyswajalności. Ponadto, dorsz jest cennym źródłem minerałów: jodu i selenu, witaminy B12 i kwasów omega 3.

Przepis na dorsza pieczonego z pomidorami:

   Do przygotowania potrawy potrzebne będą następujące składniki:

- 800 g filetów z dorsza
- 1 puszka pomidorów
- 2 cebule
- 2 ząbki czosnku
- sok z cytryny
- przyprawy: pieprz, zioła prowansalskie i sól

   Umyj i osusz rybne filety. Skrop je sokiem z cytryny oraz posyp szczyptą soli i pieprzu. Rozgrzej w rondlu odrobinę tłuszczu kokosowego lub masła klarowanego. Następnie wrzuć posiekany czosnek i cebulę. Kiedy nieco się zeszklą dodaj pomidory z puszki razem z zalewą. Na koniec dodaj przyprawy.

   Przełóż sos do żaroodpornej formy. Na wierzchu ułóż filety z dorsza. Powinny być przechowywane w lodówce przez 1 godzinę przed pieczeniem. Zapiekaj danie przez około 15 minut w piekarniku nagrzanym do około 220 stopni C.



7. Łosoś z brokułami

   Łosoś jest bardzo cennym źródłem kwasów wielonienasyconych omega 3. Wystarczy zjeść 2 porcje łososia o wielkości 100 g, aby pokryć zapotrzebowanie na te składniki odżywcze. W 100 g surowego produktu znajduje się aż 1,8 g kwasów. Ponadto, mięso łososia jest bogate w witaminy A, D i E oraz dostarcza organizmowi dawkę cennych minerałów - jodu i selenu.

Przepis na łososia z brokułami:

   Do przygotowania dania potrzebne będą następujące składniki:

- 3 filety łososia ze skórką
- 500 g brokułów
- pęczek dymki
- połówka cytryny
- marynata

   Marynatę przygotuj mieszając miód, sok z cytryny, sos sojowy, oliwę z oliwek, wodę  i czarny pieprz. Każdy składnik dodaj w ilości 2 łyżek. Nie zapomnij o ząbku czosnku przeciśniętym przez praskę. Dokładnie wymieszaną marynatę odstaw na kilka minut. W tym czasie umyj i osusz filety z łososia. Włóż je razem z pokrojoną w ćwiartki cytryną oraz pokrojoną w plasterki cebulą dymką do plastikowego woreczka. Następnie zalej je marynatą. Ryba powinna być przechowywana w marynacie przez około 1 godzinę w chłodnym miejscu. W tym czasie umyj brokuły - chyba że używasz mrożonych różyczek. Jeżeli używasz świeżych warzyw blanszuj je przez kilka minut we wrzącej, osolonej wodzie. Ułóż łososia w naczyniu żaroodpornym, a następnie wyłóż na rybę brokuły. Polej całość marynatą, która pozostała i włóż naczynie do piekarnika nagrzanego do 180 stopni C. Piecz rybę pod przykryciem przez ok. 20 minut.



8. Duszona sola z warzywami

   Sola jest delikatną i lekkostrawną rybą. Francuzi uznali ten gatunek za jeden z najszlachetniejszych spośród morskich ryb. Jej mięso zawiera nie tylko cenne aminokwasy, ale również dużą dawkę witaminy D3, dlatego też poleca się wprowadzenie jej do jadłospisu przez osoby, które są zagrożone osteoporozą.

Przepis na duszoną solę z warzywami:

   Do przygotowania smacznego posiłku potrzebne będą takie składniki, jak:

- 3 filety soli
- duża cebula
- 2 marchewki
- 1/2 pora
- 1/2 selera
- cytryna
- przyprawy: kolorowy pieprz, sól

   Dokładnie umyj i osusz filety rybne. Oprósz je przyprawami i skrop świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny. Włóż rybę do lodówki na 1 godzin. W tym czasie przygotuj warzywa. Obierz je ze skórki i łupin. Przekrój selera na pół, a pozostałe warzywa ugotuj w całości, na wolnym ogniu przez ok. 25 minut. Pamiętaj, żeby gotować je w rondlu wypełnionym ok. 1 l wody. Im mniej wody, tym mniejsza strata cennych witamin i minerałów podczas gotowania.

   Najbardziej odpowiedni będzie szeroki rondel, bo nie będziesz musiała przekładać warzyw, żeby "udusić" solę. Kiedy ryba przeleżakuje w marynacie godzinę połóż ją na warzywa i duś przez ok. 10 minut.



9. Pasta z makreli

   Makrela charakteryzuje się ciemno zabarwionym mięsem bogatym w żelazo, witaminę A i kwasy omega 3. Jej spożywanie poleca się szczególnie osobom cierpiącym na anemię z powodu niedoboru żelaza.

Przepis na pastę z makreli:

   Do przygotowania postnej potrawy potrzebujesz następujących składników:

- 1 wędzona makrela
- 2 jaja ugotowane na twardo
- 1 cebula
- 2 ogórki kiszone
- 1 łyżka majonezu
- 1 łyżka jogurtu
- sól, pieprz

   Obierz wędzoną rybę z ości i skóry. Pokrój w drobną kostkę jaja, a obraną cebulę i ogórki drobno posiekaj. Przełóż do miski kawałki ryby i pozostałe składniki, dodaj przyprawy oraz majonez i jogurt. Dokładnie wymieszaj wszystkie komponenty, żeby odpowiednio się połączyły. Pasta od razu jest gotowa do podania. Ten przysmak sprawdzi się jako przystawka, a także na śniadanie i na kolację. Podawaj pastę z makreli na zdrowym, żytnim chlebie na zakwasie.

   Pasta zawiera makrelę bogatą w kwasy omega 3 oraz pełnowartościowe i dobrze przyswajalne białko pochodzące także z jaj. Kiszone ogórki i jogurt są naturalnymi probiotykami, a cebula zawiera związki organiczne o działaniu bakteriobójczym podnosząc odporność organizmu.



10. Pieczony pstrąg

   Pstrąg strumieniowy zawiera bardzo dużo pełnowartościowego, charakteryzuje się również stosunkowo niską zawartością tłuszczu, a tym samym niską kalorycznością. Z drugiej strony pod względem zawartości kwasów omega 3 nie dorównuje mu żadna inna słodkowodna ryba. Spożywając porcję pstrąga strumieniowego dostarczysz organizmowi sporą dawkę witaminy D.

Przepis na pieczonego pstrąga:

   Do przygotowania postnego dania będą potrzebne następujące składniki:

- świeży filet pstrąga strumieniowego
- ząbek czosnku
- 2 łyżeczki soku z cytryny
- łyżka stołowa oliwy z oliwek
- nać pietruszki
- sól, pieprz

   Umyj i osusz filety, a następnie skrop je sokiem z cytryny i oprósz przyprawami. Przeciśnij czosnek przez praskę i natrzyj nim mięso. Następnie natrzyj folię aluminiową oliwą z oliwek i przełóż do niej rybę. Posyp filety drobno posiekaną natką pietruszki i zawiń je dokładnie w folię. Następnie piecz pstrąga ułożonego na ruszcie lub blasze w piekarniku nagrzanym do 180 stopni C przez ok. 30 minut.

   Pieczony pstrąg może być podawany z dowolnymi dodatkami. Zdrowymi, a zarazem postnymi propozycjami są brązowy ryż, biała niepalona kasza gryczana oraz blanszowane warzywa.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 5.00 Ocen: 5

SONDA


Jaki jest Twój ulubiony napój?


Archiwum sond »

NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE