Turcja to kraj położony w Azji Mniejszej i częściowo również w Europie. Turecka kuchnia wywodzi się z czasów potęgi Imperium Osmańskiego, w którego skład wchodziły tereny Azji Mniejszej, południowo-zachodniej Azji, północnej Afryki oraz południowo-wschodniej Europy. Dlatego też do dziś w kuchni tureckiej widoczne są wpływy kuchni greckiej, śródziemnomorskiej, czy orientalnej.
Lokalizacja Turcji na mapie świata powoduje stykanie się tradycji kulinarnych Azji, Półwyspu Arabskiego oraz Europy. Dlatego też kuchnia turecka obfituje w mięsa (jagnięcinę, baraninę), warzywa, owoce, przyprawy (chilli, cynamon) oraz zioła. Dzięki dostępowi do morza Turcja może szczycić się daniami z ryb i owoców morza. Jakie więc potrawy są tradycyjnymi daniami tureckimi oraz czego koniecznie należy spróbować podróżując to kraju kultury osmańskich sułtanów?
|
|
Kebab
Najpopularniejsze, uwielbiane na całym świecie danie tureckie. Spotykane jest w wielu rodzajach i formach podania. W Polsce znany jako doner kebab, czyli mięso wołowe lub drobiowe (rzadziej baranina) skrawane z pionowego rożna. Podawane w macy, picie lub bułkach z surówką i sosami.
Legenda głosi, że kebab wymyślił kucharz Iskander, który nabił mięso baranie na miecz i umieścił w pionowym ruszcie. Tak opiekane mięso jest soczyste i nie ulega spalaniu. Tradycyjny kebab przyrządzany jest z baraniny, jagnięciny i rzadziej z drobiu. Nie może być to mięso wieprzowe, co wynika z religii muzułmańskiej zabraniającej spożywania mięsa wieprzowego. Poniżej kilka form podania tradycyjnego kebaba:
Doner kebab - to mięso podawane z dodatkiem warzyw i sosu w tradycyjnej bułce pici
Iskender Kebab - to skrawki mięsa podane w picie posmarowanej jogurtem, na którą nakłada się grillowane warzywa a całość polewa masłem
Durum kebab - to mięso pieczone na szaszłykach i podawane po zdjęciu z nich na specjalny chleb lawasz z dodatkiem pomidorów, bakłażana i papryki
Sis Kebab - to kebab durum z tą różnicą, że mięso podawane jest na szaszłyku
Adana Kebab - to mięso (wyłącznie baranina) z sałatą i pomidorami, całość grillowana jest z kaszą bulgur i doprawiane ostrymi przyprawami.
Talas kebab - to mięso i dodatki zawijane w ciasto francuskie i pieczone w piecu
Falafel
Falafel to kotlety z przyprawionej ciecierzycy lub bobu. W kuchni tureckiej najczęściej występują w postaci kulek smażonych na głębokim tłuszczu. Podawane są zamiennie za kebab w macy, bułce lub picie. Jest to potrawa wegańska.
Hummus
Hummus to pasta z ciecierzycy i tahini (czyli pasty z ziaren sezamu). Stosowany jest jako dodatek do wielu dań zarówno wegetariańskich, jak i mięsnych. Smaruje się nim pieczywo oraz podaje z falafelem, oliwą i sokiem z cytryny.
Marcimek corbasi
Marcimek do zupa z soczewicy, najczęściej z dodatkiem marchwi, pietruszki oraz cebuli, doprawiona czosnkiem, kminem, oliwa z oliwek, cząbrem lub sokiem z cytryny.
Pieczywo
Na szczególną uwagę w kuchni tureckiej zasługuje pieczywo, które jest podstawą niemal każdego dania. W Turcji nieraz słyszy się opinie, że Turcy jedzą chleb ze wszystkim, nawet z chlebem. Większość pieczywa to pieczywo pszenne z jasnej mąki.
Ekmek - to tradycyjny chleb wypiekany z mąki pszennej. Ma bardzo chrupką skórkę, którą zawdzięcza posmarowaniu przed pieczeniem mlekiem lub żółtkiem jaja.
Börek - börek to nazwa wypieków z cieniutkiego ciasta filo, które wypełnione jest farszem. Najczęściej jest to ser feta, szpinak, ziemniaki, pietruszka czy (rzadko) mięso.
Pide - placki pide często nazywane są turecką pizzą. Tradycyjne przygotowywane są z mąki pszennej, drożdży, oliwy, mleka, cukru, soli i masła. Formowane są we "wrzeciona" lub "łódki" wypełniane nadzieniem z sera, papryki, pomidorów, mięsa oraz aromatycznych przypraw. Całość jest zapiekana.
Simit - to charakterystyczny okrągły bajgiel posypany ziarnami sezamu. Kupić można go niemal na każdej ulicy tureckich miast w obwoźnych sklepikach. Wypiekany jest z mąki pszennej, mleka, jajek i drożdży.
Kumpir
To danie z pieczonego ziemniaka, który wypełnia się warzywami, mięsem, masłem i serem. Najczęściej wybiera się baraninę, jagnięcinę, groszek, paprykę, kukurydzę i mozzarellę.
Köfte (Kofta)
Są to smażone kotleciki przygotowywane z mielonego mięsa baraniego z cebulą, nacią pietruszki i przyprawami. Występuje niemal 300 rodzajów tej potrawy.
Ayran
Ayran to napój przygotowywany z jogurtu naturalnego i wody w proporcji 2:1. Z niewielkim dodatkiem soli. Jest bardzo popularnym napojem podawanym do kebaba i dań mięsnych.
Baklawa
Baklawa, to przysmak popularnością dorównujący kebabowi. Jest to turecki deser, jednak jest on rozpowszechniony niemal we wszystkich krajach bałkańskich, w kuchni perskiej i greckiej. Klasyczna baklawa przygotowywana jest z listków ciasta filo, przełożonych warstwami pociętych drobno orzechów włoskich z cukrem lub miodem. Całość jest zapiekana, a potem krojona w małe formy rombów, kwadratów. Wierzch polewa się syropem z nasyconej cukrem wody oraz z dodatkiem soku z cytryny, a następnie posypuje rozdrobnionymi pistacjami.
Lokum, Turkish delight
Jest to tradycyjny deser w postaci kostek z gęstego żelu, wyrabianych ze skrobi pszennej, maki ziemniaczanej i cukru. Kostki oprósza się cukrem pudrem, czasem też wiórkami kokosowymi czy polewa czekoladą. Często aromatyzowane są wodą różaną, miętą lub wanilią. Spotkać można również wersje lokum z dodatkiem orzechów (włoskich, pistacji, migdałów), a nawet owoców.
Kawa po turecku
Kawa po turecku to sposób parzenia kawy. Wbrew powszechnym przekonaniom nie jest to zmielona kawa zalewana wrzątkiem.
Kawa po turecku przygotowywana jest w specjalnym tygielku, do którego wsypuje się drobno zmieloną kawę, cukier oraz przyprawy (np. cynamon, kardamon) a następnie zimną (!) wodę. Kawę umieszcza się na małym ogniu i gotuje nie dopuszczając do wrzenia. Napar należy obserwować i czekać na "uniesienie się wywaru", a następnie zdjąć z ognia i obserwować aż opadnie. Tę czynność należy powtarzać trzykrotnie, a następnie przelać kawę do filiżanek.
Herbata
Herbata (çay) pita jest przez Turków o wiele częściej niż kawa. Spacerując uliczkami tureckich miast niemal wszędzie spotkać można pijących czarną herbatę w tradycyjnych szklankach Turków oraz turystów. W Turcji popularna jest również herbata z granatów w proszku. Nie dziwi więc fakt, że Turcja cieszy się pierwszym miejscem pod względem ilości herbaty wypijanej w ciągu roku.