Dzisiaj jest: Wtorek, 19.03.2024 Imieniny: Józefa i Bogdana



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Tortilla, maca, pita... Czym się różnią?


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Tortilla, maca, pita... Czym się różnią?


   Tortilla, pita, maca, ćapati, bliny czy banica... Niektóre z owych nazw z czymś nam się kojarzą, a inne są nam zupełnie nieznane. Choć w naszym kraju jadamy placki ziemniaczane czy naleśniki lub słodkie omlety, kuchnie regionalne z odległych (lub niekoniecznie) zakątków świata mają do zaoferowania znacznie więcej produktów mącznych, tj. placków i naleśników, które to czasami mogą z powodzeniem zastąpić (i zastępują!) zwykłe pieczywo.

   Czy warto próbować zamienników wypieków czy placków, które jada się w naszym kraju od pokoleń? Czy warto przygotowywać na ich bazie obiadowe dania lub jadać jako zwykłe przekąski? Cóż, odpowiedź na tego typu pytania nie będzie jednoznaczna. Czy warto bowiem jadać pieczywo, które jest w naszym kraju popularne? Bułki czy chleb? Czy warto jadać typowe placki czy omlety? Jeśli chcemy zapewnić sobie doskonałe doznania smakowe, to z pewnością tak. Jeśli jednak jesteśmy na diecie czy mamy specyficzne potrzeby żywieniowe, sprawa się komplikuje - i to zarówno w przypadku znanych nam produktów mącznych, jak i tych, o których dalej będzie tu mowa.




spis treści
  1. Tortilla
  2. Pita
  3. Maca
  4. Ćapati
  5. Bliny
  6. Banica
  7. Produkty pszenne a zbilansowana dieta
  8. Produkty zbożowe a dieta odchudzająca

Tortilla


   Choć tortilla kojarzy się nam zwykle z okrągłym, stosunkowo grubym naleśnikiem, którego faszeruje się różnymi dodatkami (o czym za chwilę), to słowem tym określa się, tak naprawdę, aż trzy różne dania.

   Po pierwsze, tortilla hiszpańska to nie naleśnik, ale omlet i to omlet ziemniaczany. Do ciasta na tortillę dodaje się np. mięso, warzywa i różne zioła. Tak więc, tortilla, w kuchni hiszpańskiej, to po prostu coś na kształt naszego ziemniaczanego placka, ale o większej średnicy i z dodatkami. Różnica pojawia się jednak jeszcze w sposobie przygotowania - ziemniaki w tradycyjnej tortilli nie są ścierane, jak robi się to w Polsce, ale cięte w plastry i zalewane, wraz z dodatkami, rozmieszanym jajkiem.

   W kuchni meksykańskiej tortilla to bądź wspomniany wcześniej naleśnik, bądź rodzaj chipsów. Tortilla w formie naleśnika przygotowywana jest z mąki kukurydzianej (czasem też, choć już rzadziej, z mąki pszennej) i może mieć średnicę od 6 do aż 30 centymetrów. Jada się ją na ciepło, gdyż, gdy już wystygnie, jej konsystencja staja się odrobinę gumowata. Tortille na Salwadorze wypieka się natomiast z grubej mąki kukurydzianej. Na bazie tortilli przygotowuje się, w Meksyku, inne dania, jak np. quesadilla, tacos czy enchiladas.

   Quesadilla to kukurydziana tortilla podawana z roztopionym serem (w oryginalnej wersji - z serem oaxaca). Można dodawać do niej również liczne dodatki, jak choćby ostre papryczki (tak charakterystyczne dla kuchni meksykańskiej), kiełbaski, cebulę, ziemniaki itd.

   Tacos to tortille kukurydziane, na których układa się warzywa (koniecznie pomidory lub pomidorowy sos), mięso (zwykle wołowe), kukurydzę i/lub czerwoną fasolę. Tacos wykonane z placków z mąki pszennej, a nie kukurydziane, nosi nazwę burritos.

   Enchiladas to smażona tortilla polana jednym z sosów:

- tradycyjnym (z różnych warzyw i papryczek chilli)
- czerwonym (z pomidorów i papryczek chilli)
- zielonym (z zielonych papryczek chilli i miechunki pomidorowej)
- mole (z papryczki chilli, orzechów, gorzkiej czekolady oraz pieczonych liści awokado - wykorzystywany do tortilli nadziewanych bananami), na której to układa się nadzienie i którą następnie się zawija.

   Tak pozwijane naleśniki układa się w naczyniu żaroodpornym, zalewa sosem z dodatkami i zapieka. Enchiladas faszerowane są m.in. mięsem, warzywami, owocami morza, jajami oraz ziemniakami z twarogiem (farsz ów przypomina ten, jaki znamy z tzw. ruskich pierogów).

   Chipsy tortilla to po prostu nachos, czyli trójkątne kukurydziane chrupki, które często macza się, tuż przed zjedzeniem, w różnych sosach czy dipach.

   Warto to również dodać, iż w Ameryce Południowej, a dokładniej - w Kolumbii i Wenezueli, przygotowuje się jeszcze inny rodzaj kukurydzianych placków. Jest nim tzw. arepa. Arepa ma mniejszą średnicę od meksykańskiej tortilli (wynosi ona 10-20 centymetrów). Spożywa się ją tak, jak w naszym kraju chleb, przy czym może być również jedzona bez żadnych dodatków.



Pita


   Pita to placek popularny już nie w Ameryce Południowej, ale w krajach Bliskiego Wschodu (pochodzi najprawdopodobniej z Syrii) i północnej Afryki. Wykonany jest z mąki pszennej, ma okrągły kształt i jadany jest najczęściej z farszem i ostrymi sosami.

   Pita, dzięki swemu kształtowi oraz temu, iż do jej przygotowania wykorzystywane są drożdże, więc jej ciasto bardzo wyrasta, ma (czy nawet tworzy) pewnego rodzaju "kieszonkę", w którą to wkłada się farsz. Pity greckie to natomiast placki, które zawija się w rożek - wbrew obiegowej opinii prawdziwa greckie pity "kieszonki" nie mają.



Maca


   Maca, czyli tzw. chleb przaśny, to spożywane przez Żydów z okazji święta Paschy pieczywo, które przypomina kształtem oraz sposobem przyrządzania placki (maca jest płaska i owalna lub kwadratowa).

   Maca wytwarzana jest z mąki pszennej zmieszanej z wodą. Co ważne, do jej produkcji nie wolno wykorzystywać zakwasu - zabrania tego religijne prawo. Placki wypieka się przez dokładnie osiemnaście minut.

   Oczywiście maca, którą kupić możemy w sklepach, jest już produkowana na szeroką skalę czy, jak to się mówi, taśmowo, a więc niekoniecznie zgodnie z żydowską tradycją. Niemniej, jeśli tylko będziemy chcieli, może sami w domu wypiec "tradycyjną" macę.

   Z macy przygotować można np. danie znane z kuchni żydowskiej - zwane macobaj. Jest to pokruszona i skropiona odą maca, usmażona z tartą cebulą i jajkami oraz posypana czarnym pieprzem oraz solą.



Ćapati


   Godnym uwagi wypiekiem jest również popularny w Indiach, Pakistanie i wschodniej Afryce placek zwany ćapati.

   Ćapati wytwarzany jest z mąki pszennej razowej oraz wody i soli. Piecze się je na gorących kamieniach lub w specjalnie do tego przeznaczonych naczyniach zwanych tava, a potem trzyma nad wolnym ogniem (aż do momentu, w którym na powierzchni placka pojawią się charakterystyczne "bąble").

   Ćapati smaruje się masłem ghee (klarowanym) i co ciekawe, nabiera się nim główną (faktyczną) potrawę i jada, właśnie w ten sposób, razem z nią. Ćapati przygotowane z mąki kukurydzianej lub z mąki z soczewicy nosi nazwę roti.



Bliny


   Bliny pochodzą z dość bliskiego nam kręgu kulturowego, gdyż jada się je w Rosji, na Ukrainie oraz na Białorusi, ale w naszym kraju nie są o dziwo, aż tak popularne jak chociażby meksykańskie tortille. Niemniej warto to zmienić i spróbować choć raz, jak bliny smakują, gdyż ich wykonanie jest stosunkowo proste.

   Bliny to, tak naprawdę, naleśniki z ciasta drożdżowego z mąki gryczanej połączonej z mąką pszenną lub mąką żytnią. Czasem dodaje się do nich również kaszę gryczaną lub np. kefir. Tak więc, receptur, koniec końców, jest bardzo wiele. Na początek zawsze można jednak wybrać najprostszy przepis.

   Bliny podaje się z masłem, wędzonymi rybami, jajkiem, grzybami, serami... Wybór jest przeogromny. Tym bardziej, iż bliny smarować można nawet dżemem czy powidłami. Jedynym warunkiem, jaki musi być spełniony, by bliny były naprawdę smaczne, to podanie ich na ciepło. Gdy wystygną stają się już coraz bardziej kruche i coraz mniej wilgotne. Warto tu dodać, iż bliny kruszą się tym bardziej, im więcej jest w nich mąki gryczanej.



Banica


   Banica to zawijany z białym serem (lub, choć rzadziej warzywami) i zapiekany placek, który to jest jednym z tradycyjnych dań bułgarskich. Jada się go niezwykle często na śniadanie.

   Przygotowanie banicy nie jest trudne. W jego celu należy zagnieść ciasto z pszennej mąki z dodatkiem wody, oleju oraz soli. Następnie powinno się je rozwałkować i wyciąć z niego placki i średnicy około 30 centymetrów, odłożyć je na kilkanaście minut do lodówki, dodać do nich nadzienie, zawinąć i piec aż do momentu, gdy placuszki będą miały złoty kolor.



Produkty pszenne a zbilansowana dieta


   Tak jak i kwestią problematyczną może okazać się ocenienie, czy w zbilansowanej diecie (niekoniecznie diecie odchudzającej) znaleźć da się miejsce na typowe produkty pszenne typu pieczywo czy placki, czy nie, tak i w przypadku produktów w Polsce mniej czy mało znanych sprawa nie jest prosta.

   Przyjmuje się, że węglowodany stanowić powinny ponad połowę (w sensie dostarczanych kalorii) dziennego jadłospisu. Niemniej, jak wiadomo, powinny być to węglowodany złożone, a więc jadać powinniśmy raczej produkty pełnoziarniste. Tak jak i tradycyjne polskie wypieki przygotowywane są z mąki oczyszczonej, tak i wymienione wyżej produkty, czy to kukurydziane, czy pszenne, również robi się z mąki o wysokim stopniu zmielenia. Tak więc i one będą miały:

- wysoki indeks glikemiczny
- obniżoną zawartość błonnika pokarmowego

   Sytuacja ta nie jest jednak sytuacją bez wyjścia. Przygotowując je w domu, możemy przecież bądź zastąpić potrzebną do zrobienia ciasta mąkę na mąką razową, bądź do mieszanki dodać:

- otręby (pszenne, owsiane, gryczane itd.)
- siemię lniane
- pestki dyni
- nasiona słonecznika
- tłuczone orzechy

   Oczywiście wówczas wypieki te nie będą już zgodne z tradycyjną recepturą, ale, z pewnością, będą zdrowsze.



Produkty zbożowe a dieta bezglutenowa


   O ile mąka kukurydziana nie jest zbyt popularna w Polsce (przynajmniej, jeśli chodzi o wypieki czy placki), to jak zostało to pokazane, w wielu regionach świata jest ona tak ceniona, jak u nas mąka pszenna. Produkty z mąki kukurydzianej jadać mogą osoby cierpiące na nietolerancję glutenu - kukurydza (w tym i mąka kukurydziana) jest mąką bezglutenową.

   Osoby unikające glutenu mogą również pokusić się o przygotowania gryczanych blinów (tj. usunąć z tradycyjnego przepisu mąkę pszenną).

   Tak więc, wymienione wyżej placuszki mogą, w dużej mierze, zastąpić te typowe, których w diecie bezglutenowej być nie może, a więc z których osoby cierpiące na celiakię muszą rezygnować.



Produkty zbożowe a dieta odchudzająca


   Dieta odchudzająca, choć często mówi się co innego, nie musi być absolutnie pozbawiona produktów węglowodanowych. Niemniej, tu również, warto wybierać te z mąki z pełnego przemiału.

   W przypadku produktów zbożowych najważniejsze jest, koniec końców, ich umiejętne łączenie z odpowiednimi dodatkami. Gdy jada się je w połączeniu z produktami tłustymi, skok poziomu cukru we krwi oraz tzw. wyrzut insulinowy sprawią, iż tłuszcz, niestety, odłoży się nam, mówiąc z przymrużeniem oka, na biodrach czy brzuchu (insulina nie tylko zbija poziom glukozy we krwi ale i aktywizuje odkładanie się tkanki tłuszczowej). Stąd, jeśli chcemy zjeść zbożowego naleśnika czy placka, łączmy go z jak najlżejszymi dodatkami, a najlepiej - z dużą ilością warzyw. Zawarty w nich błonnik spowalnia bowiem rozkład węglowodanów oraz ogranicza ich wchłanialność do krwiobiegu.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.86 Ocen: 7

SONDA


Jaki jest Twój ulubiony napój?


Archiwum sond »

NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE