Zdrowa kawa - jak ją przygotować?

   Picie kawy naturalnej dla wielu osób jest rytuałem, bez której większość z nas nie wyobraża sobie poranka. Posiada pozytywny wpływ na nasze zdrowie, ma właściwości pobudzające oraz zachwyca nas wyjątkowym aromatem. Aby jednak wykorzystać wszystkie ukryte zalety kawy, powinniśmy wiedzieć, w jakiej wersji będzie najzdrowsza oraz w jaki sposób powinniśmy ją prawidłowo przygotować. Picie kawy stało się nieodzownym elementem w naszej codziennej diecie.

   Przyjmuje się, że spożycie surowej kawy w Polsce wynosi ok. 3,4 kg na osobę w ciągu roku. Kawa w swoim składnie zawiera ponad 2000 czynnych związków biologicznych, a najlepiej znanym składnikiem jest kofeina. Warto wiedzieć, że kawa naturalna zawiera pewne ilości dobroczynnych polifenoli - czyli związków o charakterze antyoksydacyjnym.

   Jedną z kluczowych kwestii jest surowiec, jakiego użyjemy do przyrządzenia aromatycznej kawy. Ważne, abyśmy przyjrzeli się kawie już na etapie zakupu. Na sklepowych pułkach znajdziemy kawę rozpuszczalną, mieloną i w całych ziarnach.

   Aby cieszyć się maksymalnym smakiem oraz pełnym aromatem, najlepiej udać się po taką kawę do sklepu, który jest wyspecjalizowany w jej sprzedaży, gdzie kawa będzie dostępna w wielu odmianach oraz w całych ziarnach.

   Naszą uwagę powinniśmy zwrócić na datę palenia ziarna kawy oraz jej właściwości - powinny być lekko chrupiące oraz charakteryzować się mocnym smakiem. Powinniśmy wybierać kawę z gatunku Arabica, gdyż jest delikatna w smaku, a za razem bardziej szlachetna.

   Aby nasz kawa uzyskała pełny smak i aromat powinniśmy parzyć w ekspresie przelewowym lub ciśnieniowym. Bardzo ważna jest temperatura wody - najlepiej jeśli woda będzie mieć temperaturę 85-92 stopni C.

   Na co dzień powinniśmy unikać kawy parzonej z fusami, ponieważ substancje w nich zawarte drażnią żołądek oraz mogą powodować dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Warto również zrezygnować z kawy rozpuszczalnej, kawy tzw. 3w1 oraz napojów typu instant, które w swoim składzie zawierają szereg sztucznych dodatków do żywności.



Słodzik, miód czy cukier - czym powinniśmy słodzić kawę?

   Najwięcej korzyści przyniesie nam całkowite pozbycie się cukru z naszej diety, w tym również dodawanie go do kawy. Nie od dziś wiadomo, że przyjmowanie sacharozy w nadmiernej ilości będzie w przyszłości skutkowało odłożeniem się jej w postaci tkanki tłuszczowej, podwyższa to również ryzyko rozwoju cukrzycy i miażdżycy.

   Wielu z nas z trudem wypija gorzką kawę. Taki osobom można polecić alternatywę, zamiast cukru, np.:

- Erytrytol - należący do polioli (alkoholów cukrowych) słodzik posiadający niski indeks glikemiczny oraz zmniejszający ilość występowania wzdęć,
- Cukier brzozowy, czyli ksylitol - również należący do polioli, którego wchłanianie odbywa się częściowo w jelicie cienkim. Jest o połowę mniej kalorycznym niż cukier. Posiada właściwości przeciwpróchniczne. W większych ilościach powinny unikać go osoby zmagające się z częstymi wzdęciami, gdyż może zacząć fermentować w jelitach, a tym samym nasilać wzdęcia,
- Stewia - jest naturalnie występującym słodzikiem produkowanym z roślin. Nie powoduje wzrostu glukozy we krwi, nie ma kalorii, jego jedyną wada jest lekko ziołowy posmak.

   Zastępowanie cukru, miodem też nie jest najlepszym rozwiązaniem. Dodanie miodu do ciepłego płynu (powyżej 40 stopni C) powoduję, że traci większość swoich zdrowotnych właściwości.



Dodatki do kawy - których powinniśmy unikać?

   Cukier nie jest jedynym składnikiem, którego powinniśmy unikać. Na liście jest wiele dodatków, które powinniśmy wyeliminować w trosce o nasze zdrowie:

- Śmietanki w proszku - zawierają zazwyczaj nieciekawy skład, na który składają się np. utwardzany olej roślinny, który przyczynia się do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, ale także syrop glukozowo-fruktozowy, emulgatory, stabilizatory, barwniki
- Tłuste śmietanki - podnoszą kaloryczność kawy, co dla osób zmagających się z wagą nie jest dobrym rozwiązaniem
- Syropy smakowe, lody - podnoszą wartość kaloryczną i dostarczają pustych kalorii, powinniśmy pamiętać, że wtedy taki deser może mieć nawet 700 kcal,
- Syntetyczne słodziki (aspartam, acesulfam K, cyklaminiany i sacharyniany) - kontrowersyjne sztuczne słodziki, również nie będące dobrą alternatywą dla cukru.
- Mleko - na "deser" ten kontrowersyjny dodatek. Mleko, które powszechnie kupujemy jest mlekiem homogenizowanym i przeważnie pasteryzowanym, a te procesy wpływają na wartość odżywczą. Ponadto dodatek mleka do kawy (jak również wszystkich białkowych dodatków) może obniżać biodostępność polifenoli (w tym kwasu chlorogenowego) poprzez ich wiązanie się z białkami mleka.



Zdrowe dodatki do kawy

   Aby zmienić walory smakowe kawy możemy skorzystać ze zdrowszej wersji dodatków: gorzkiej czekolady, kakao (najlepiej z otrzymanego z ziarna kakaowca), tzw. mlek roślinnych (nieprzetworzonych) oraz przypraw: kardamonu, chilli, kurkumy i cynamonu.



Kto nie powinien pić kawy?

   Pomimo wielu licznych zalet oraz korzyści, nie każdy może pić kawę. Przede wszystkim nie powinny jej pić osoby, które cierpią na choroby wrzodowe dwunastnicy i żołądka oraz na stany zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego. Kawa może również nasilić refluks żołądkowo-przełykowy.

   Nie jest polecana osobom, które zmagają się z anemią, gdyż utrudnia przyswajanie żelaza. Wpływa negatywnie na gospodarkę kwasowo-zasadową naszego organizmu - wypijanie dużej ilości kawy prowadzi do zakwaszenia organizmu. Większe zakwaszenie występuje u osób, które wybierają wysokoprzetworzone kawy rozpuszczalne.

   Kawę muszą również ograniczyć osoby starsze, a szczególnie ci, którzy chorują na nadciśnienie tętnicze. Osobom zdrowym zaleca się wypijanie maksymalnie 3 filiżanek kawy dziennie.