Nazwa łacińska: Lamium album
Nazwa angielska: White nettle, White dead - nettle
Nazwa hiszpańska: Ortiga blanca
Nazwa francuska: Ortie blanche, Lamier blanc
Nazwa niemiecka: Weisse taubnessel
Wiadomości ogólne i ciekawostki
Ziele to upatrzyło sobie łąki i skraje dróg. Często znaleźć je można w gęstych zaroślach i ugorach. Lubi żyzne, próchnicze gleby. Z wyglądu przypomina pokrzywę i często rośnie w jej pobliżu. Jednak w odróżnieniu od niej, nie parzy. Kwiaty tego popularnego ziela są białe, delikatnie i ładnie pachną. Inne nazwy: pokrzywa biała, pokrzywa głucha, martwa pokrzywa. Jasnota kwitnie od maja do sierpnia, zbierać i suszyć jasnotę należy tylko wtedy gdy jest ładna pogoda. Suszyć w pomieszczeniach ciepłych, gdyż kwiaty są bardzo delikatne, szybko ciemnieją i tracą właściwości lecznicze. Wysuszone, o kremowej barwie delikatne korony kwiatowe przechowujemy w szczelnie zamkniętych pudełkach. W medycynie ludowej ten popularny chwast bardzo był ceniony przez kobiety. Pomagał na "wstydliwe dolegliwości" - bolesne i zbyt obfite miesiączki, upławy, zakażenia i nieregularne miesiączki. Bylina ta podawana była również "osłabionym, blednicowym i wątłym" dziewczętom, w celu ogólnego wzmocnienia i poprawy pracy narządów rodnych. Dzisiejsze zastosowanie tej rośliny jest bardzo podobne, chociaż odkryto i inne lecznicze właściwości tego niepozornego kwiecia.
|
|
Surowce lecznicze
W leczeniu wykorzystuje się kwiaty jasnoty, a właściwie same środki kwiatów bez kielicha, suszone w temperaturze do 35° C.
Substancje lecznicze
- Flawonoidy
- Olejki eteryczne
- Aminy
- Substancje śluzowe
- Garbniki katechinowe
- Saponiny
- Związki irydoidowe
- Cholina
Działanie
- Hamujące krwotoki z dróg rodnych
- Zwiększające ilość śluzu
- Wykrztuśne
- Uspokajające
- Przeciwzapalne
- Przeciwbakteryjne
Związki czynne zawarte w kwiatach jasnoty białej mają właściwości zatrzymywania lub zmniejszania krwawienia z dróg rodnych np. w przypadku obfitych miesiączek . Właściwości przeciwzapalne i dezynfekujące substancji zawartych w tej bylinie mogą być wykorzystane do leczenia upławów, zapaleń pochwy i szyjki macicy.
W przewlekłych nieżytach oskrzeli suszone kwiaty mogą przynieś znaczącą poprawę, zwiększają bowiem ilość śluzu w drogach oddechowych i rozrzedzają go, co ułatwia odkrztuszanie i oczyszczanie się oskrzeli. Jest to szczególnie ważne u palaczy tytoniu, którzy cierpią na uporczywy kaszel, oraz u ludzi narażonych na wdychanie dużych ilości pyłów przemysłowych.
Jasnota daje tez dobre rezultaty w przypadku leczenia trądziku młodzieńczego, świądu skóry, usuwa bowiem szkodliwe złogi i produkty przemiany materii. Kwiaty tej rośliny mogą również pomóc w delikatnych biegunkach.
Zastosowanie
- Napar z kwiatów - 1 łyżka kwiecia na szklankę wrzątku, pod przykryciem odstawiamy na 10-15 minut. Po przecedzeniu pić w 2-3 porcjach na dzień.
- Odwar z kwiatów - 2 łyżki kwiecia na 1 szklankę wody. gotować 2-3 minuty. Po ostygnięciu i przecedzeniu pić w 2-3 porcjach w ciągu dnia. Po przestudzeniu odwar służyć może również do płukań i irygacji.
- Kwiat jasnoty można łączyć z innymi ziołami o podobnym działaniu np. w mieszankach przeciwkrwotocznych z krwawnikiem, tasznikiem i przymiotnem. W mieszankach wykrztuśnych z macierzanką, owocem kopru włoskiego, liśćmi tymianku, i mięty, rumiankiem i korą wierzby. W mieszankach "oczyszczających krew" i wzmacniających - jasnotę łączymy z pokrzywą, czarnym bzem, kwiatami przelotu, fiołkiem i liśćmi brzozy
- Przy trądziku młodzieńczym - sproszkowany kwiat jasnoty przyjmowany 2-3 razy dziennie po 1/4 łyżeczki do herbaty i zapijany wodą.
Przeciwwskazania
Brak