Pokrzywa zwyczajna

Nazwa łacińska: Urtica dioica

Nazwa angielska: Stinging nettle, Common nettle

Nazwa hiszpańska: Ortiga mayor, Ortiga verde

Nazwa francuska: Grande ortie, Ortie dio?que, Ortie commune

Nazwa niemiecka: Grosse Brennnessel

Wiadomości ogólne i ciekawostki

Pokrzywa jest byliną o czterokanciastej łodydze popularnie występującą w całej Europie i w Azji. Kwitnie od czerwca do października. Bardzo lubi zaszywać się w lasach liściastych i zaroślach nad brzegami rzek i jezior. Już w starożytności o czym wspomina Hipokrates, pokrzywa używana była w kuchni jako cenne warzywo będące jednocześnie uniwersalnie działającym lekiem. Najcenniejsze właściwości pokrzywa ma tuż przed kwitnieniem. Pokrzywę zrywamy w rekawicach lub ścinamy nożem, w dni pogodne. Zostawiamy ją na kilka godzin, by trochę zwiędła. Traci wtedy większość swoich parzących właściwości. Do suszenia rozkładamy cienką warstwą. Korzenie wykopuje się wczesną wiosną lub późną jesienią i po wypłukaniu przechowuje w czystych, płóciennych woreczkach w suchych pomieszczeniach.

Słowianie od najdawniejszych czasów przypisywali pokrzywie magiczne moce. W medycynie ludowej stosowany był dym z pokrzywy, którym okadzano krowy, by w noc świętojańską strzygi i dybuki nie zabrały im mleka. W XII wieku pokrzywa przeżywała karierę jako roślina włókiennicza używana w dawnych wiekach do wyrobu tkanin, które miały odstraszyć złe duchy i demony. Inne nazwy: pokrzywa dwupienna, pokrzywa parząca, pokrzywa wielka, koprywa, pekrywa, żgawka.

Surowce lecznicze

W leczeniu wykorzystuje się liście i korzenie pokrzyw.

Substancje lecznicze

Liście

• Garbniki
• Karotenoidy
• Kwasy organiczne
• Sole mineralne ? żelazo, wapń, potas
• Witaminy C, K, B
• Kwas pantotenowy
• Flawonoidy
• Krzemionka
• Aminy

Korzenie

• Garbniki
• Kwasy organiczne
• Substancje śluzowe
• Sole mineralne
• Krzemionka

Działanie

Liście

• Moczopędne
• Hamujące krwawienia
• Poprawiające przemianę materii
• Poprawiające morfologię krwi ? związki żelaza, potasu ,wapnia

Korzenie

• Moczopędne
• Pielęgnacyjne

Pokrzywa działa pobudzająco na czynności wydzielnicze żołądka, trzustki i wątroby. Poprawia trawienie i przyswajanie pokarmów, zwiększa wydalanie moczu, a z nim szkodliwych produktów przemiany materii, głównie mocznika. dlatego tez może być stosowana w przewlekłych zakażeniach i kamicy moczowej. Może być też dobrym środkiem w zaburzeniach czynności przewodu pokarmowego, a nawet biegunkach.

Związki czynne z pokrzyw obniżają poziom cukru we krwi i mogą być stosowane jako uzupełnienie kuracji lekami przeciwcukrzycowymi. Przy długim stosowaniu pozwala ona na obniżenie dawek leków, lecz decyzja ta musi być uzgodniona z lekarzem.

Korzystne jest również działanie pokrzywy na włosy i skórę. Zmniejsza łojotok skóry i łupież. Związki zawarte w tym ziole zapobiegają nadmiernemu poceniu się. Pokrzywa dzięki zawartości żelaza, może być cennym źródłem związków tego pierwiastka w stanach niedoboru.

Zastosowanie

• Napar z liści lub korzeni ? 1 łyżka suszonych liści lub korzeni na 1 szklankę wrzątku. zostawić w naczyniu pod przykryciem na 10-15 minut. Po przecedzeniu pić w 2-3 porcjach w ciągu dnia lub uzywać do wcierania we włosy i do pielęgnacji skóry.
• Odwar - 1 łyżka suszonych liści na szklankę wody, gotować przez 5 minut. Odstawić na 10-15 minut. Po przecedzeniu odwar może być używany do płukanek do włosów.
• Sok z liści ? rozdrabniamy liście w sokowirówce. Współcześnie sok zalecany jest w kuracjach odmładzających i wzmacniających dla osób po 40 lub zmęczonych. Należy go pić przez 2 tygodnie 2-3 razy dziennie po łyżeczce.
• Młode liście pokrzyw są wspaniałym surowcem na wiosenne, bogate w minerały i witaminy sałatki. mogą być też pysznym składnikiem zup.
• Kury, które razem z pożywieniem otrzymują dodatkowo pokrzywę, znoszą jajka o intensywne zabarwionym żółtku, które świadczą o dodatkowych cennych właściwościach jaj.

Przeciwwskazania

Brak