Nazwa łacińska: Salvia officinalis
Nazwa angielska: Garden sage, Common sage
Nazwa hiszpańska: Salvia
Nazwa francuska: Sauge officinale
Nazwa niemiecka: Echter salbei, Garten - salbei, Küchensalbei
Wiadomości ogólne i ciekawostki
Szałwia od niepamiętnych czasów uważana była za symbol zdrowia i długowieczności. Jest rośliną wieloletnią. O uzdrawiających właściwościach tej rośliny świadczy bowiem sama jej nazwa, znaczy bowiem leczyć lub uzdrawiać. Zioło to rośnie dziko w krajach basenu Morza Śródziemnego. Dzięki swoim właściwościom leczniczym oraz zastosowaniu w kuchni, jako aromatyczna roślina przyprawowa, szałwia z upodobaniem uprawiana jest w wielu miejscach na ziemi. Można ją również z powodzeniem sadzić w ogródkach, jako roślinę ozdobną. Szałwia zakwita w drugim roku życia, na przełomie maja i czerwca fiołkowymi lub białymi kwiatkami. Jest to roślina delikatna, nie jest odporna na mróz.
W starożytności zioło to było polecane jako lek na bezpłodność oraz stosowana była jako panaceum na choroby kobiece. Antyczni Rzymianie i Grecy stosowali ją jako środek zaradczy na ukąszenia węży, w przypadkach problemów ze wzrokiem czy kłopotów z koncentracją i pamięcią. W czasach średniowiecznych natomiast służyła pomocą w przypadku przeziębień i gorączki. W Polce natomiast z medycyny ludowej znane jest powiedzenie "śmierć tego nie ubodzie u kogo szałwia w ogrodzie". Inne nazwy: szałwia, salwia, szalwija, szalwja, szałwija.
|
|
Surowce lecznicze
W leczeniu wykorzystuje się liście szałwii.
Substancje lecznicze
- Olejki eteryczne
- Flawonoidy
- Witaminy A, B, C, PP
- Goryczki
- Sole mineralne
- Garbniki pirokatechinowe
- Fenolokwasy
Działanie
- Przeciwpotne
- Przeciwzapalne
- Żołądkowe
- Dezynfekujące
- Przeciwcukrzycowe
Dzięki właściwościom antyseptycznym, relaksującym oraz ściągającym szałwia lekarska jest bardzo dobrym lekiem na bóle gardła. Tym sposobem jest często stosowana w syropach, pastylkach do ssania i płukankach ziołowych. Zioło to jest również używane na bóle dziąseł oraz owrzodzenia jamy ustnej. Szałwia hamuje rozmnażanie się wielu rodzajów bakterii Gram dodatnich i Gram ujemnych, a także tych odpornych na leki ? unieczynia bowiem toksyny bakteryjne. Szałwia lekarska posiada właściwości poprawiające oraz pobudzające pracę układu trawiennego. Zatrzymuje krwawienia z przewodu pokarmowego. Pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Potrafi pomoc w obniżeniu poziomu cukru we krwi, co jest korzystne w leczeni cukrzycy we wstępnych stadiach. Zioło to jest dobrym środkiem na spadki nastojów, depresje, zmęczenie czy wyczerpanie nerwowe. Napar z szałwii lekarskiej podaje się przy nocnym poceniu się zwłaszcza u osób cierpiących na gruźlicę lub silnie znerwicowanych oraz dla kobiet w okresie przekwitania. Szałwia lekarska to cenne i pomocne zioło w leczeniu nieregularnych cykli miesięcznych oraz skąpych miesiączek. Picie naparu z zioła powoduje zwiększenie wypływu krwi miesiączkowej. Naparów z szałwii lekarskiej używa się również do okładów na trudno gojące się rany skórne oraz owrzodzenia. Osoby cierpiące na bóle reumatyczne, do kąpieli mogą dodawać napary z szałwii lekarskiej. Zioło to jest często stosowane do irygacji pochwy w przypadku upławów. Szałwia lekarska jest wspaniałym środkiem leczniczym w przypadku przeziębienia, grypy i gorączki.
Zastosowanie
- Napar do kąpieli ? 100 g liści szałwii zalać 1 litrem wody. Po 10-15 minutach napar przecedzić i wlać do wanny napełnionej do połowy wodą. Kąpiele takie polecane są w reumatyzmie, bólach korzonkowych, nerwobólach, bólach mięśni.
- Napar z ziela ? 1 łyżka suszonego ziela zalać szklanką wrzątku i odstawić na 15-20 minut. Po przecedzeniu pić po 1-3 łyżek 2-4 razy dziennie. Napar ten można stosować do okładów, przemywań, płukania i kompresów.
- Zioło to jest stosowane w kuchni do przyprawiania drobiu, dań mięsnych, farszów, sosów mącznych, zup oraz sałatek. Szałwia lekarska wspomaga proces trawienia, dlatego też warto ją dodawać podczas gotowania tłustych mięs, takich jak kaczka czy wieprzowina. Świetnie podkreśla smak potraw z roślin strączkowych oraz pomidorów. Dodawana jest także do omletów, sera żółtego, tofu oraz twarożku.
- Szałwia lekarska ma gorzkawy smak, dlatego zioło to należy używać z umiarem. Szałwia lekarska może być dodawana do produkcji chleba kukurydzianego, który podaje się zwykle z kurczakiem lub z rybą.
- Szałwię możemy również dodawać do oleju do smażenia.
- Na skalę przemysłową szałwia lekarska jest używana do produkcji zup, sosów, kiełbasek, mięsa, pieczonych kurczaków, serów, słodyczy, lodów, gumy do żucia, a nawet wermutu.
- Szałwia znalazła zastosowanie w przemyśle kosmetycznym do produkcji szamponów, mydeł, kremów.
- Suszone gałązki szałwii lekarskiej używane są w celach dekoracyjnych. Z powodzeniem można dodawać ją do suszonych bukietów kwiatowych i kompozycji dekoracyjnych.
Przeciwwskazania
Brak