Kuchnia holenderska

   Niderlandy, nigdy nie były znane ze swojej kuchni. Nie jest to kuchnia ani specjalnie wyrafinowana, ani wybitnie urozmaicona. Ten nadmorski kraj rolników, kupców i rybaków zamieszkiwali ludzie, którzy musieli ciężko pracować by wyrwać morzu każdy skrawek ziemi. Jak wiadomo ciężka praca wymaga sycących, solidnych posiłków by dać siłę do walki z morskim żywiołem i by utrzymać ciało w dobrej kondycji. Podstawowymi produktami, które wykorzystywane są w tej kuchni to ryby, owoce morza, kurczak, wołowina, warzywa oraz duże ilości owoców. Jak przygotować z tych produktów prosty, sycący posiłek by nie zmitrężyć na gotowaniu całego dnia? Kto był w Holandii i kosztował tamtejszej potrawy o nazwie hutspot ten zna odpowiedź.

 Dania jednogarnkowe to doskonały niderlandzki środek zaradczy na potrzebę kalorycznego odżywiania się. W skład tej pysznej potrawy wchodzi wołowina, ziemniaki, cebula i marchew. To wszystko dusi się długo na małym ogniu. W kociołku nabiera miękkości, przechodzi wzajemnie swoimi smakami tworząc przepyszną, prostą kompozycję. Drugą podobną, popularną potrawą jest stamppot. Od poprzedniej różni się tym, iż składniki ubijane są razem ze świeżym masłem i podawane są w postaci aromatycznego puree.


   Jednak jak było wspomniane wcześniej Holendrzy dzięki bliskości Morza Północnego mogą w pełni korzystać z dobrodziejstw morza. Ogromna różnorodność ryb zachwyca swoim bogactwem. Jednak, iż to prostota przyświeca kuchni holenderskiej, główne dania przyrządzane ze śledzi, makreli, węgorzy czy flądry są właśnie takie - niewyszukane, proste i pyszne. Kulinarnym przebojem zadziwiającym świat są surowe śledzie - haring.


   W maju lub czerwcu w każdym mieście w Holandii zauważyć można grupy ludzi stojących przy budkach z rybami, którzy zajadają się tłustymi matjasami wprost z lady. Małe jednoroczne rybki trzymane za ogon lądują w ustach, by po chwili zamienić się w ościsty kręgosłup wyrzucany wprost do kosza. Właśnie rozpoczął się sezon na matjasy. Każdy w tych dniach winien skosztować, choć kilka, gdyż te tłuste śledzie są swoistym holenderskim symbolem lata. Również popularną formą jedzenia śledzi jest sałatka śledziowa przygotowana również z surowych ryb z dodatkiem cebuli, jabłka i kwaśnej śmietany. Także tradycyjne śledzie z beczki oraz rolmopsy są lubianą formą przyrządzania tej ryby.


   Z innych dań rybnych popularna jest smażona flądra - Gabakken schol lub makrela podawana w bułce - broodje makrele. Z owoców morza smakowitym kąskiem są uduszone na parze morskie małże, omułki z różnymi, smakowitymi przyprawami, oraz często podawane jako zakąski - smażone krewetki.


   Jeśli jesteśmy przy przyprawach warto wspomnieć o tym, iż to właśnie Holendrzy przed kilkoma wiekami praktycznie zmonopolizowali rynek przyprawowy. Goździki, imbir, kora cynamonu, tymianek, pieprz wzbogaciły smaki Europy i odcisnęły swoje pachnące piętno także w kuchni niderlandzkiej. Dobrym przykładem jest balkenbrij - smażony salceson z dodatkiem goździków, tymianku, gałki muszkatołowej i cynamonu. To oryginalne i nietuzinkowe danie powinno zyskać uznanie nie jednego smakosza.


   Holendrzy uwielbiają też swoje sery. Można podzielić je na sery delikatne, młode jong, belegen - intensywne oraz na sery oud czyli ostre. Co ciekawe sery często zostają ochrzczone nazwami miast jak Edam czy Gouda. Zarówno do serów jak i innych specjałów pija się piwo. Do najbardziej cenionych zaliczyć można takie rodzaje jak: Grolsch czy kultowy już Heineken i Amstel. Do trunków bardziej wyskokowych zaliczamy genever - wódkę wytwarzaną z melasy przyprawioną jałowcem. Genezą tego trunku są poszukiwania pewnego uczonego, który szukał remedium na konsekwencje obżarstwa. Tak dobrał składniki, iż jałowiec zdominował smak wódki zamieniając ją w jałowcówkę. Tym o to sposobem genever z lekarstwa stała się narodowym trunkiem Holendrów. Uczony ratując zdrowie swych rodaków trwale zapracował na ich wdzięczność.


   Czym byłby kraj bez słodkości? W Holandii spożywa się duże ilości słodyczy. Do specjalności tutejszych cukierników zaliczyć można kandyzowany imbir oraz lukrecję. Cukierki z ciągnącej się jak guma lukrecji występują w różnych smakach i niektóre ku zdumieniu turystów bywają słone. Z deserów bardziej treściwych godny polecenia jest placek vlaai, tradycyjnie przygotowywany był z ciasta chlebowego a obecnie bardziej przypomina tort przekładany owocami.


   Kuchnia niderlandzka ma w swoim repertuarze prawdziwe perły. Tak jak holenderscy rybacy wyławiają najlepsze sztuki z morza tak i my jako turyści postarajmy się odnaleźć najlepsze potrawy w holenderskiej kuchni.