10 najbardziej niedocenianych i zapomnianych, ale bardzo zdrowych warzyw

   Pomidor, ogórek, sałata, marchew, ziemniaki - to przykładowe warzywa, które znamy i często kupujemy, czy też nawet uprawiamy w przydomowych ogródkach, ale czy nasze menu musi się do nich ograniczać? Na pewno nie!

   Wiele warzyw pomimo swoich niewątpliwych dużych wartości odżywczych i walorów zdrowotnych stosunkowo rzadko pojawia się w naszych dietach. Część z nich niegdyś była bardzo popularna na polskich stołach, obecnie trochę o nich zapomniano, czas więc o nich przypomnieć i przywrócić na nasze stoły.

1. Rukiew wodna

   Rukiew wodna (rzeżucha wodna) uchodzi za jedno z najzdrowszych warzyw świata i do tego do jednych z najmniej kalorycznych - tylko 11 kalorii (kcal). Jego porcja dostarcza organizmowi dawkę minerałów, witamin oraz izotiocyjanianów hamujących namnażanie się komórek nowotworowych. Rukiew wodna zawiera duże ilości takich witamin jak: C, A, K1, E i witaminy z grupy B (B1, B2, B5, B6). Ponadto, omawiane warzywo zawiera także duże ilości składników mineralnych takich jak: wapń, magnez, fosfor, miedź, mangan oraz potas (330 mg w 100 g) oraz sód i cynk.



2. Botwina

   Botwina (zwana też botwinką), czyli młode listki i korzenie buraków ćwikłowych zawierają dużo żelaza, więc wspomagają procesy krwiotwórcze i zapobiegają anemii. Poza tym, omawiane warzywo jest też wartościowym źródłem antyoksydantów zwalczających wolne rodniki. Botwina dostarcza organizmowi takie witaminy jak: A (ponad 250% dziennego zapotrzebowania), K1 (ponad 400% dziennego zapotrzebowania!), E z grupy B (B1, B2, B6), C oraz składniki mineralne: wspomniane żelazo, ale też magnez, wapń, fosfor, sód, miedź, mangan i potas. Chcąc uniknąć strat odżywczych spożywaj je w świeżej postaci. Warzywo dostarcza około 22 kcal w 100 gramach.



3. Topinambur (słonecznik bulwiasty)

   Warzywo znany też jako słonecznik bulwiasty, należy do zapomnianych warzyw, jednak w ostatnim czasie wzrasta nim zainteresowanie. Topinambur ma pozytywny wpływ na gospodarkę węglowodanową i tłuszczową organizmu. Warzywo usprawnia przemiany energetyczne cukrów i tłuszczów. Systematyczne spożywanie bulw przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu LDL we krwi oraz poprawy wyników krwi. Topinambur przeciwdziała nadciśnieniu i zbyt niskiemu ciśnieniu. Bulwy słonecznika bulwiastego posiadają właściwości moczopędne oraz wywierają korzystnie na funkcjonowanie nerek. Regularne spożywanie topinamburu pomaga zapobiegać nefropatii i hipercholesterolemii. W świetle aktualnej wiedzy bulwy słonecznika bulwiastego mogą pełnić również rolę immunostymulatora działając osłonowo na wątrobę. Warzywo jest źródłem witaminy C i witamin z grupy B (B1, B2, PP, B5, B6); minerałów: krzemu, magnezu, fosforu, żelaza, potasu i miedzi. Warto spożywać je w celu wzmocnienia układu odpornościowego oraz przeciwdziałania stanom przewlekłego zmęczenia. Bulwy słonecznika bulwiastego zawierają jej duże ilości inuliny. W trakcie pasażu w jelitach substancja ta nie jest trawiona przez enzymy znajdujące się w układzie trawiennym. Inulina jest frakcją błonnika rozpuszczalnego w wodzie. Substancja zostaje umiejscowiona w jelitach, gdzie pełni rolę pożywki dla dobroczynnych bakterii, jest więc prebiotykiem. To właśnie inulina powoduje obniżenie poziomu cukru we krwi. Inulina sprzyja normalizowaniu glikemii w przypadku cukrzycy typu 2. Wspomniana frakcja błonnika zmniejsza także insulinooporność. 100 g warzywa dostarcza około 73 kcal.



4. Pasternak

   Pietruszka czy pasternak? - te warzywa są niemal bliźniaczo podobne. Pasternak jest jednak dużo słodszy i łagodniejszy niż pietruszka, dzięki czemu można go wykorzystać do przyprawiania delikatnych potraw, jest również znacznie większy od pietruszki i bardziej zaokrąglony u nasady, kształtem przypomina marchewkę. To zapomniane i niedoceniane warzywo ma właściwości moczopędne i odtruwające. Dobrze robi na nerki, pęcherz i reumatyzm. Zawiera składniki mineralne: fosfor, wapń, potas, magnez, cynk, miedź, mangan oraz witaminy: C, E, K1, z grupy B (B9 -> kwas foliowy, B1, B2, B3, B5, B6), ale też dość dużo kalorii - 100 gram warzywa dostarcza około 75 kcal. Można go przyrządzić na jarzynę albo dodać do zupy warzywnej. Pasternak przed erą ziemniaka stanowił jedno z podstawowych warzyw w polskiej kuchni.



5. Jarmuż

   Jedna z najstarszych roślin jedzonych przez człowieka. Warzywo to było najbardziej popularne na naszym kontynencie w okresie średniowiecza, w dzisiejszych czasach jest rzadko wykorzystywany, a szkoda bo jest bardzo pożywny i działa przeciwzapalnie. Jarmuż zawiera przeciwutleniacze, które skutecznie zapobiegają powstawaniu wolnych rodników. Jarmuż to dobre źródło witamin: kwasu foliowego, B1, B2, B3, E, minerałów: fosforu, żelaza, potasu, cynku, miedzi; bardzo dobre źródło witaminy B6, minerałów: wapnia, magnezu i manganu; kopalnia witamin: C, A i K a także miedzi. Podobnie jak brokuły jarmuż zawiera sulforafan, związek o działaniu przeciwnowotworowym, Skutecznie zwalcza również bakterie odpowiedzialne za wrzody żołądka. Jarmuż dostarcza średnio 49 kcal.



6. Buraki

   Buraki można kupić przez cały rok, zapewniając nam sporych wartości odżywczych. Niestety należą do jednych z najmniej docenianych warzyw w naszej kuchni, a przecież są bogatym źródłem witamin: C, B6, minerałów: magnezu, potasu, miedzi, bardzo dobre źródło kwasu foliowego i manganu. Potrawy przyrządzane na bazie buraków są zalecane w leczeniu anemii, przeziębień, grypy, zapalenia nerwów i wątroby. Dużą zaletą buraków jest ich wpływ na odkwaszanie naszego organizmu. Lekarze podkreślają, że powinny być jedzone zwłaszcza w okresach spadku odporności oraz wzmożonego wysiłku fizycznego lub psychicznego. Buraki nie są zalecane dla osób z chorobami trzustki. Warzywo dostarcza średnio około 43 kcal.



7. Kalarepa

   Kalarepa jest wspaniałym źródłem witaminy C, jest również dobrym źródłem kwasu foliowego, witaminy B1, witaminy B6, magnezu, fosforu, potasu, miedzi oraz manganu. To smakowite ale niedoceniane warzywo ma działania antyoksydacyjne, alkalizujące (odkwasza organizm), działa moczopędnie, wspomaga detoksykację organizmu, chroni nerki, stymuluje procesy metaboliczne zachodzące w komórkach, stabilizuje poziom cukru we krwi, obniża nadciśnienie, usuwa nadmiar wody z organizmu, wspomaga układ nerwowy, dba o zdrowie dziąseł, poprawia stan cery trądzikowej, zapobiega zaparciom, kalarepa ma właściwości antynowotworowe, zapobiega rozwojowi raka okrężnicy, piersi i układu moczowo-płciowego. Kalarepa dostarcza około 27 kalorii (kcal).



8. Rzepa

   Rzepa uchodzi za symbol krzepkości. Jest dobrym źródłem witamin: C, B6 oraz składników mineralnych: miedzi, wapnia, magnezu i fosforu. Działa moczopędnie, bakteriobójczo i wzmacniająco. Wspomaga leczenie zakażeń układu moczowego, trądziku i ropni. Ponadto wywar z liści służy jako odżywka do przetłuszczających się włosów z łupieżem. 100 g warzywa dostarcza około 28 kcal.



9. Dynia

   Dynia również należy do niedocenianych warzyw, a jest bardzo bogata w prowitaminę A (beta karoten) i bogata w witaminy z grupy B (B1, B2, B5, B6), E i C. Poza tym, dostarcza wielu składników mineralnych, takich jak: magnez, miedź, mangan, potas i fosfor. Ze względu na zawartość składników odżywczych, dynia zapobiega oraz pomaga walczyć z: nadciśnieniem tętniczym, chorobami serca, chorobami nerek, zaburzeniami pracy wątroby, zaparciami (jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego). Poza tym: dynia pomaga zachować równowagę kwasowo-zasadową, reguluje gospodarkę wodno-elektrolitową, dba o wzrok, poprawia stan włosów, skóry i paznokci, zmniejsza ryzyko osteoporozy. 100 gramów warzywa dostarcza średnio 26 kalorii (kcal).



10. Skorzonera

   Skorzonera to inaczej wężymord - nazwa ta pochodzi z czasów, gdy w medycynie ludowej używano tego warzywa jako leku na jad żmij. W przypadku tej rośliny jadalne są korzenie, stąd również kolejna jej nazwa, czyli "czarne korzonki", jednak gdy oskrobie się skórkę, pod spodem jest biały miąższ. Skorzonera przypomina w smaku szparagi, jednak jej smak jest mniej delikatny. Warzywo to jest źródłem składników mineralnych, takich jak: potas, magnez, mangan, miedź i cynk. W korzeniu skorzonery znajdują się też witaminy: B1, B2, B5, B6, kwas foliowy i C. Skorzonera słynie m.in. z właściwości przeciwkaszlowych i wspomaga układ immunologiczny. Regularnie jego spożywanie wężymordu zaleca się osobom z depresją, osłabionym lub przemęczonym. Spożywanie gotowanych korzeni kojąco wpływa na stany zapalne skóry, przyśpieszając ich gojenie. Skorzonera zapobiega także starzeniu się skóry, leczy trądzik i liszaja. 100 gramów warzywa dostarcza średnio 82 kalorii (kcal).