Myślisz, że warzywa są nudne? Nic bardziej mylnego - ta grupa roślin jadalnych kryje wiele zagadek. Niektóre z warzyw pierwotnie wyglądały inaczej niż współcześnie. Przykładem jest choćby marchew.
Są także warzywa, które pojawiły się całkiem niedawno, jako efekt pracy hodowców warzyw. Wcale nie mamy na myśli genetycznie modyfikowanych organizmów roślinnych (GMO). Z warzywami jest związanych wiele ciekawych historii. Wybraliśmy najciekawsze z nich, aby przedstawić je Wam w tym artykule.
|
|
Marchew wcale nie była pomarańczowa
Około 400 lat temu marchew miała kolor fioletowy, kremowy, albo biały - przypominała trochę pietruszkę. Dziś fioletową marchew uznalibyśmy za nieapetyczną, bo przyzwyczailiśmy się do tego, że naturalnym kolorem marchewki jest pomarańczowy. Podobno pomarańczową marchew wyhodowali holenderscy hodowcy na cześć księcia Willem'a van Oranje. Dopiero niedawno na rynku ponownie pojawiła się marchew w swojej pierwotnej postaci, ale nadal nie cieszy się tak dużym zainteresowaniem jak pomarańczowa marchewka.
Nie ma kolorystycznych odmian papryki
Myślisz, że papryka występuje w kilku odmianach kolorystycznych? W końcu w sklepach można znaleźć paprykę czerwoną, żółtą, pomarańczową i zieloną. Niemniej jest to ta sama odmiana, tyle że uprawiana w nieco innych warunkach. Papryka nabiera koloru pod wpływem nasłonecznienia. Wpływa ono również na smak tego warzywa. Żółta i pomarańczowa papryka są barwione przez karotenoidy - luteinę i beta karoten. Czerwona papryka zawdzięcza słodki posmak i świeży zapach dwóm związkom - (E)-2-heksenalowi i (E)-2-heksanolowi.
Zielona papryka jest po prostu niedojrzała
Zielona papryka jest warzywem zebranym wcześnie - niedojrzałym. W zielonej papryce znajduje się dużo chlorofilu, który nadaje jej barwę. Za smak zielonej papryki odpowiadają aldehydy.
Skąd się wzięła brukselka?
Prababka brukselki pochodzi z Iraku i Afganistanu - w Europie była uprawiana po raz pierwszy w starożytności - w Rzymie. Swoją nazwę brukselka zawdzięcza temu, że w XVI wieku była popularna w Belgii. Brukselka to kapusta warzywna brukselska - nie wyhodowano jej stosując metody genetyczne (wbrew niektórym opiniom). Występuje ona naturalnie w około 100 odmianach. Brukselka jest bogatym źródłem witaminy A i C, a za charakterystyczny goryczkowy posmak odpowiadają związki siarki.
Humulus lupulus, czyli chmielowe szparagi
Chmielowe szparagi są najdroższym warzywem świata. Ze szparagami mają one jednak niewiele wspólnego. Są to bowiem pędy chmielu - tego samego, który wykorzystuje się do produkcji piwa. Młode liście i pędy są zbierane, żeby chmiel mógł swobodniej rosnąć w pionie, pnąc się na bardzo wysokiej tyczce ku słońcu. Zbierane liście i pędy są wykorzystywane jako produkt spożywczy. Mają lekko gorzki i orzechowy posmak. Liście zbiera się do końca maja. Później można już zbierać wyłącznie młode pędy - liście nie nadają się do spożycia.
Orzeszki ziemne - rośliny strączkowe rosnące pod ziemią
Orzeszki ziemne są roślinami strączkowymi rosnącymi pod ziemią. Ich nazwa jest bardzo myląca. Kwiaty powstają nad ziemią, po czym więdną. Szypułka kieruje się do podłoża wpychając strączek w ziemię. Nasiona rozwijają się w ziemi, a żeby zebrać orzeszki trzeba je wykopać. Od zasiewu do zbiorów mija zwykle około 4-5 miesięcy. Orzechy ziemne wywodzą się z Ameryki Południowej. Inkowie wykorzystywali tę roślinę podczas grzebania zmarłych. Do Europy przywieźli ją Hiszpanie podczas w okresie wielkich odkryć geograficznych (ok. XV-XVI w.).
Batat - słodki, ale nie ziemniak
Batat został przywieziony do Europy na początku XVI w. Nazywa się go ziemniakiem, ale z biologicznego punktu widzenia wcale nim nie jest. Bataty są podobne do ziemniaków, ponieważ jadalną częścią są bulwy. Bataty zawierają węglowodany, przeciwutleniacze i karotenoidy. Niektóre bulwy mają fioletowy kolor - są bardzo bogatym źródłem antocyjanów (naturalnych barwników o przeciwutleniających właściwościach). Batat należy do rodziny powojowatych. Ziemniaki są klasyfikowane jako przedstawiciele rodziny psiankowatych.