Dzisiaj jest: Wtorek, 19.03.2024 Imieniny: Józefa i Bogdana



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Co to jest żywność ekologiczna?


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Co to jest żywność ekologiczna?


   Terminem żywność ekologiczna określa się żywność, której sposób wytwarzania jest zgodny z zasadami zawartymi w rozporządzeniu Unii Europejskiej i oznacza między innymi żywność produkowaną bez użycia nawozów sztucznych i chemicznych środków ochrony roślin, przy zachowaniu żyzności gleby oraz różnorodności biologicznej. Potocznie określenie żywność ekologiczna często bywa używane zamiennie z określeniem zdrowa żywność. Jednakże, podczas gdy pierwsze z pojęć określa żywność certyfikowaną, drugie jest nazwą stworzoną jedynie dla celów marketingowych.

   Żywność ekologiczna dostępna już w wielu sklepach różni się od żywności konwencjonalnej m.in. tym, iż:

- do jej produkcji nie używa się chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych, do nawożenia dopuszczalne są m.in. nawozy zielone, kompost, obornik, minerały dostępne w przyrodzie;
- w gospodarstwach ekologicznych w żywieniu zwierząt stosuje się przede wszystkim pasze z własnego, ekologicznego gospodarstwa lub dokupuje się pasze ekologiczne z dopuszczalną domieszką pasz konwencjonalnych;
- ekologiczne artykuły spożywcze nie zawierają sztucznych barwników, środków zapachowych, smakowych, konserwujących.





Kontrola i certyfikacja w rolnictwie ekologicznym

   Kontrola w ekologicznej produkcji żywności dotyczy sposobu produkcji i jest uregulowana w ustawie o rolnictwie ekologicznym. Pełnozakresowa kontrola w gospodarstwach i przetwórniach odbywa się przynajmniej raz w roku i przeprowadzają ją upoważnione jednostki certyfikujące.

   Kontroli podlegają nie tylko wszystkie obiekty gospodarstwa: pola, łąki, pastwiska, wybiegi, budynki inwentarskie, urządzenia, magazyny, przechowalnie, itp., ale także dokumentacja produkcji: księgi rachunkowe, dowody zakupu środków do produkcji oraz surowców, księga gospodarstwa (lub zapisy), etykiety (i materiały reklamowe), wreszcie - bilans zbiorów (i zakupionych surowców) i sprzedaży produktów ekologicznych.

   Na podstawie protokołu z kontroli, jednostka certyfikująca ocenia czy gospodarstwo (lub przetwórnia) spełnia kryteria, a następnie wystawia certyfikat zgodności, upoważniający do obrotu produktami rolnictwa ekologicznego.

   Certyfikat taki przyznawany jest na jeden rok. Po tym okresie gospodarstwo jest poddawane ponownej kontroli i jeśli spełnia wymogi, termin jego ważności jest przedłużany na kolejny rok. Certyfikat jest uznawany na terenie całej Unii Europejskiej.



Oznakowanie

   Na całym świecie rośnie popyt na żywność wysokiej jakości wyprodukowaną pod ścisłą kontrolą jednostek certyfikujących czyli żywność ekologiczną. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku innych "markowych" produktów, zdarzają się przypadki jej fałszowania. W związku z tym w krajach Unii Europejskiej wprowadzono system kontroli i certyfikacji produkcji ekologicznej. Graficznym odzwierciedleniem tego, że produkt został wytworzony zgodnie z tym systemem jest wspólnotowy znak "Rolnictwo ekologiczne" umieszczony na etykiecie produktu.


Na etykiecie powinny się znaleźć następujące informacje:

- nazwa i numer upoważnionej jednostki certyfikującej, której podlega producent,
- nazwa i adres producenta oraz jeśli różny ? właściciela lub sprzedawcy produktu, nazwa produktu, gdzie stosowne, znak identyfikacyjny partii towaru.

Ponadto na etykiecie może zostać zamieszczony:
- napis "Rolnictwo ekologiczne - system kontroli WE",
- wspólnotowy znak "Rolnictwo ekologiczne".

W chwili obecnej podmioty zajmujące się żywnością ekologiczną mogą umieszczać poniższe logo UE na swoich produktach opcjonalnie. Począwszy od 1 lipca 2010 roku będzie to obowiązkowe. Korzyść takiego rozwiązania polega na tym, że konsumenci w każdym Państwie Członkowskim będą w stanie z łatwością rozpoznawać produkty ekologiczne, niezależnie od miejsca ich pochodzenia.

  
   Biorąc w sklepie do ręki produkt oznaczony w taki właśnie sposób możemy być pewni, że jest to naprawdę ekologiczna żywność, a co za tym idzie, że:

- przynajmniej 95% składników tak oznaczonego produktu zostało wyprodukowane metodami ekologicznymi,
- produkty były nadzorowane podczas procesu produkcji i przygotowania zgodnie z przyjętymi wytycznymi,
- produkty są sprzedawane bezpośrednio przez producenta lub w zamkniętych, zabezpieczonych i oznakowanych opakowaniach,
- wiadomo przez kogo, gdzie i w jakich warunkach został wytworzony produkt (na produkcie znajduje się nazwa producenta, przetwórcy i sprzedawcy oraz kod i nazwa jednostki certyfikującej).

Znakiem tym mogą oznaczać swoje produkty wszystkie certyfikowane gospodarstwa ekologiczne i certyfikowani producenci żywności.



W jaki sposób więc rozpoznać, że mamy do czynienia z produktami ekologicznymi?

   Niektórzy producenci znakują swoje towary oznaczeniami stworzonymi przez siebie, tworzą jakby własne "znaki ekologiczne". Produkty te być może są wytwarzane metodami ekologicznymi, a być może nie. Aby mieć absolutną pewność, że kupujemy produkt ekologiczny, który na każdym stadium produkcji, przygotowania i obrotu podlegał systemowi kontroli gwarantującemu zgodność z wymogami dotyczącymi produkcji ekologicznej, szukajmy znaku rolnictwa ekologicznego - wspólnotowego logo produktów zawierających wyżej wymienione informacje.



Ceny produktów ekologicznych

   Badania dowodzą, iż produkty ekologiczne w krajach Unii Europejskiej gdzie rolnictwo ekologiczne rozwija się od wielu lat, są droższe średnio o 20-30% od produktów wytwarzanych metodami przemysłowymi, a nawet konwencjonalnymi. W Polsce, gdzie rolnictwo ekologiczne jest w fazie początkowej, ta różnica jest jeszcze większa, przewiduje się jednak, że wraz z rozwojem sieci dystrybucji, przyrostem producentów surowców, zwiększającym się popytem, ceny te będą spadać.

   Niemniej jednak żywność ekologiczna pozostanie droższa niż żywność produkowana metodami konwencjonalnymi, m.in. z następujących powodów:


- rośliny uprawiane metodami ekologicznymi dają o ok. 20% niższe plony,
- wydajność produkcji zwierzęcej, a szczególnie mleka i mięsa też jest znacząco niższa,
- produkcja żywności ekologicznej generuje wyższe koszty związane z większymi nakładami pracy,
- uprawy ekologiczne wymagają więcej przestrzeni,
- oraz ze względu na wysokie koszty kontroli i certyfikacji.



Żywność ekologiczna a zdrowa żywność

   Potoczne określenie "żywność ekologiczna" często bywa stosowane zamiennie z określeniem "zdrowa żywność", co może wprowadzać konsumenta w błąd. Jednakże, podczas gdy pierwsze z pojęć określa żywność certyfikowaną, drugie jest w zasadzie tylko nazwą stworzoną dla celów marketingowych - nie kryją się za nim żadne standardy określające warunki produkcji i sposoby kontroli.

   Ponieważ o tym, co znajduje się na etykiecie produktu decyduje producent, stosując techniki marketingowe stara się on, aby jego produkt w otoczeniu innych produktów na półce sklepowej wyróżniał się. Dodawane są więc różne informacje np. "100% bezpieczny", "żyj w zgodnie z naturą", "bio-chleb", "zdrowy". Sugerować mogą one konsumentowi, że produkty, które nie posiadają takiej informacji na opakowaniu, są nie do końca bezpieczne dla człowieka, a może nawet wręcz szkodliwe. Takie praktyki stosowane zazwyczaj przez producentów żywności konwencjonalnej działają na niekorzyść zarówno konsumentów, jak i producentów certyfikowanej żywności ekologicznej.

   Często jako "zdrowa żywność" oferowane są produkty wytworzone na bazie soi, żywność wegetariańska, probiotyki, zioła, odżywki, suplementy witaminowe itp. Terminem tym określa się więc żywność niewiadomego pochodzenia, której walory zdrowotne nie są w jednoznaczny sposób potwierdzone naukowo.

   Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden bardzo istotny aspekt bezpodstawnego i bezprawnego umieszczania na żywności dopuszczonej do handlu informacji o tym, że dany produkt jest zdrowy. Zgodnie bowiem z przepisami żywność nie może być szkodliwa dla zdrowia lub życia człowieka, powinniśmy więc wierzyć, że to co znajduje się na półkach sklepowych jest zdrowe i bezpieczne. Za to, że produkty są zdrowe odpowiadają wszyscy producenci, importerzy i sprzedawcy, którzy wprowadzają żywność do obrotu. Bezpieczeństwo zdrowia ma zapewnić konsumentom Ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, w której określono, że artykuły spożywcze nie mogą być szkodliwe dla zdrowia i życia człowieka, zepsute czy sfałszowane. Ustawa ta określa warunki produkcji i zasady higieny, jakie powinny być spełnione przy wytwarzaniu i obrocie artykułów spożywczych oraz wymagania co do jakości zdrowotnej tych produktów. Reguluje również problem materiałów i wyrobów, które przeznacza się do kontaktu z żywnością oraz wymagania wobec osób uczestniczących w produkcji i obrocie artykułami spożywczymi. Przepisy te nie dotyczą jedynie produktów przechowywanych i używanych na własne potrzeby oraz uznawanych - na podstawie odrębnych przepisów - za środki farmaceutyczne i materiały medyczne.

   Żywność ekologiczna wytwarzana jest oczywiście również z zachowaniem zasad przewidzianych w w/w ustawie, a dodatkowo możemy mieć pewność, że certyfikowane produkty rolnictwa ekologicznego pochodzą od producentów, przetwórców i importerów, którzy zastosowali na wszystkich etapach produkcji metody ekologiczne oraz podlegali systemowi kontroli i uzyskali certyfikat jednostki certyfikującej.



Gdzie zrobić zakupy?

   W dużych miastach żywność ekologiczną można kupić w sklepach ze zdrową żywnością, w specjalistycznych marketach, w wydzielonych działach hipermarketów. Jeśli mieszkamy w mniejszej miejscowości, możemy zrobić zakupy za pośrednictwem internetu.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.50 Ocen: 12


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE