Agrest - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   Agrest tak naprawdę jest odmianą porzeczki. Chociaż w stanie dzikim od dawien dawna jest dość szeroko rozpowszechniony - występuje w Europie, w umiarkowanych strefach klimatycznych Azji i w północno-zachodniej Afryce to jego historia rozpoczyna się dopiero w XVI wieku, w starożytności i w Średniowieczu nie był znany nawet w formie dzikiej. Według zapisków historycznych w XVI wieku rozpoczęto uprawiać go w Europie Środkowej. Popularność tego krzewu wzrosła w XVIII wieku, przede wszystkim dzięki Anglikom oraz Holendrom, którzy to przyczynili się do stworzenia słodszych i większych odmian, jednak w Europie szczególne uwielbienie dla agrestu przejawiają Anglicy. Do dziś znajdziemy na wyspach brytyjskich zagajniki agrestowe i żywopłoty stworzone z tych roślin.

   Agrest to kolczasty krzew, dorastający do 1,5 metra, który wydaje żółte, białe, zielone lub czerwone owoce. Charakteryzują się one słodko-kwaśnym smakiem i okrągłym kształtem. Owoc pokryty jest delikatnym meszkiem, posiada też twardą skórkę, zawiera również liczne duże pestki. Miąższ owoców charakteryzuje się dużą soczystością i aromatem. Obecnie znanych jest ponad 1500 odmian agrestu. Zbiory owoców przypadają zależności od odmiany i pogody od końca czerwca do sierpnia.

Wartości odżywcze i właściwości lecznicze

   Owoc posiada w swoim składzie dość dużą zawartość kwasów organicznych takich jak kwas cytrynowy, kwas winowy oraz kwas jabłkowy, w niedojrzałych owocach stwierdza się obecność kwasu bursztynowego. Agrest zawiera w swoim składzie umiarkowane ilości witamin i składników mineralnych. Ceniony jest przede wszystkim ze względu na dużą zawartość witaminy C i beta karotenu, a także witamin: B5 (kwasu pantotenowego) i B6. Z minerałów znajdziemy w agreście: potas, miedź, chrom i mangan. Dzięki dużej ilości witaminy C wspomaga odporność organizmu. Ma działanie przeciwbakteryjne oraz lekkie działanie przeczyszczające. Warto podkreślić, że agrest w swoim składzie zawiera dużą ilość błonnika pokarmowego. Przy małej zawartości tłuszczu znajdziemy w agreście głównie węglowodany oraz pewne ilości białka. Agrest jest owocem o dość małej wartości kalorycznej - w 100 g mamy przeciętnie 44 kalorii (kcal), chociaż należy pamiętać o właściwościach pobudzających apetyt.

   Spożywanie agrestu pomaga w leczeniu takich schorzeń jak: reumatyzm, podagra oraz przewlekłe stany zapalne skóry. Efekt ten tłumaczony jest korzystnymi proporcjami związków mineralnych które działają odkwaszająco na organizm. Jagody agrestu mają działanie żółciopędne oraz diuretyczne. W związku z czym zalecane są przy schorzeniach wątroby oraz przy obrzękach wodnych. Niektóre źródła podają ze agrest działa przeczyszczająco co wykorzystuje się przy leczeniu chronicznych zaparć. Zawarte w agreście pektyny ułatwiają wydalanie z organizmu soli metali ciężkich, a także pobudzają przemianę materii. Ze względu na stosunkowo wysoką zawartość serotonin, agrest ma zdolność obniżania ciśnienia. Medycyna ludowa zaleca agrest przy często występujących krwotokach, w tym również przy zbyt obfitych miesiączkach, których skutkiem może być anemia. Co ciekawe wywar z korzeni agrestu pomaga przy biegunce. Agrest znajduje również miejsce w kosmetyce - rozgniecione owoce warto stosować jako naturalny peeling wygładzający cerę lub maseczkę na twarz. Agrest dostarcza skórze cennych składników i delikatnie złuszcza martwy naskórek. To doskonałe antidotum na zmęczoną i poszarzałą cerę, której brakuje blasku. Maseczka z agrestu rozświetli cerę i nada jej zdrowego kolorytu.

Kalorie i wartości odżywcze agrestu

Jak przechowywać owoce i jak rozpoznać nieświeże owoce?

   Owoce przechowujemy w temperaturach chłodniczych - 0-7°C. Nieświeże owoce charakteryzują się tym, iż są miękkie, a ich skórka pomarszczona.



Z czym to się je?

   Agrest najchętniej jest spożywany na surowo, ale jest również wyjątkowo cennym surowcem przetwórczym. Najwyższą wartością odznaczają się owoce w pełni dojrzałe i takie najlepiej nadają się do konsumpcji na surowo, jednak zaleca robić się kompoty z nie w pełni dojrzałych owoców, gdyż to daje nam pewność iż nie rozpadną się one podczas gotowania.

   Oprócz kompotów wytwarza się z niego także dżemy, konfitury, powidła, kremy, budynie, kruche babeczki z agrestem, szarlotki, nadzienia do cukierków, soki oraz wina. Agrest, zwłaszcza niedojrzały, zawiera sporo pektyn i z tego powodu świetnie nadaje się na galaretki. Co warto podkreślić agrest można zamrażać. Agrest ceniony jest również jako składnik nalewek i likierów. Można nim aromatyzować napoje na bazie wody sodowej, a nawet mleko czy wino. Owoc znajduje również zastosowanie jako baza do sosów - w szczególności w daniach z drobiem.



Ciekawostki o agreście

→ angielska nazwa agrestu to gooseberry, co oznacza gęsia jagoda. Nazwa ta pochodzi stąd, że gotowany agrest podawano z pieczona gęsią, agrest w języku francuskim to Groseilles à maquereau, w języku niemieckim - Stachelbeere, w języku hiszpańskim - Grosella espinosa
→ niegdyś wierzono, że umieszczenie gałęzi dzikiego agrestu na drzwiach i oknach domów ochroni je od nieszczęścia
→ staro angielskie legendy podają, iż w agreście mieszkają wróżki i leśne duszki, stąd inna nazwa rośliny - "owoc wróżek"