Jeśli ciągle zmęczony, senny, odczuwasz wzmożone pragnienie i często chodzisz do toalety, powinieneś wykonać badania w kierunku cukrzycy. Nieleczona choroba może prowadzić do uszkodzenia nerek, udaru mózgu, zawału mięśnia sercowego i zaburzenia widzenia. Aby zminimalizować ryzyko powikłań, należy jak najszybciej postawić prawidłową diagnozę. Sprawdź, jakie badania pozwalają wykryć cukrzycę!
|
|
Kiedy należy sprawdzić poziom glukozy?
Zastanawiasz się, jakie objawy powinny skłonić Cię do wykonania badań w kierunku cukrzycy? Nie lekceważ silnego pragnienia, napadów wilczego głodu, chronicznego zmęczenia, senności ani drętwienia lub mrowienia kolan. Mogą im również towarzyszyć zaburzenia widzenia. częste infekcje, spowolnione gojenie się ran, nagła utrata wagi i zmiany skórne. W pierwszej kolejności wykonaj badanie glukozy na czczo. Pamiętaj, żeby wyniki skonsultować z lekarzem.
Przygotowania do badania
Jak się bada glukozę? Do oznaczenia poziomu cukru potrzebna jest próbka krwi pobierana z żyły łokciowej. Aby uzyskać wiarygodny wynik, na pobranie krwi należy zgłosić się na czczo. To oznacza, że od ostatniego posiłku powinno upłynąć minimum 8-12 godzin. W tym czasie można pić tylko wodę. Przed badaniem nie powinno się palić papierosów ani podejmować intensywnego wysiłku fizycznego. Na 10-15 minut przed pobraniem krwi warto spokojnie usiąść w poczekalni.
Jak rozpoznaje się cukrzycę?
Jeśli poziom cukru na czczo wynosi 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l), lekarz zaleci powtórzenie badania. Wspomniany wynik wskazuje na stan przedcukrzycowy. Jeśli dwukrotnie stężenie glukozy we krwi wynosi przynajmniej 126 mg/dl (7 mmol/l), diagnozowana jest cukrzyca. Z kolei wynik poniżej 70 mg/dl świadczy o hipoglikemii, czyli niedocukrzeniu.
Ponowne uzyskanie nieprawidłowego wyniku stanowi wskazanie do wykonania doustnego testu obciążenia glukozą, zwanego również krzywą cukrową. Polega ono na wypiciu roztworu glukozy 75 g w ciągu 5 minut. Krew pobierana jest trzykrotnie: pierwszy raz na czczo, a następnie po 60 i 120 minutach od spożycia roztworu. O nieprawidłowej tolerancji glukozy mówimy wtedy, gdy poziom glukozy mieści się w granicach 140–199 mg/dl. Jeśli wynosi on przynajmniej 200 mg/dl, diagnozuje się cukrzycę.
Hemoglobina glikowana w diagnostyce cukrzycy
Jeśli badanie poziomu glikemii na czczo lub doustny test obciążenia glukozą wykazały nieprawidłowości, lekarz może zlecić HbA1C, czyli hemoglobinę glikowaną. Wspomniane badanie pozwala na ocenę średniego stężenia glukozy na przestrzeni ostatnich 2-3 miesięcy. Można go wykonać o dowolnej porze, ponieważ HbA1C nie jest związany z rytmem okołodobowym. Pacjent nie musi odstawiać leków ani być na czczo. Na 30 minut przed badaniem warto wypić szklankę wody, aby ułatwić pobranie krwi. W przypadku unormowanej glikemii poziom HbA1C wystarczy oznaczyć raz w roku. Pacjenci o chwiejnym przebiegu choroby powinny zgłaszać się na badanie raz na 3 miesiące.
Prawidłowy wynik hemoglobiny glikowanej dla zdrowej osoby wynosi około 5%. Z kolei u diabetyków poziom HbA1C powinien być niższy niż 7%, ponieważ zmniejsza to ryzyko wystąpienia powikłań. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne przypomina, że już jednorazowe oznaczenie hemoglobiny glikowanej, która wynosi przynajmniej 6,5% (48 mmol/mol), upoważnia do zdiagnozowania cukrzycy.