Brukselka - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   Kapusta warzywna brukselska, zwana potocznie po prostu brukselką, to zielone warzywo będące, jak wskazuje jego nazwa, jedną z odmian kapusty, a dokładniej - skrzyżowaniem jarmużu i kapusty głowiastej.

   Brukselka ma wiele właściwości, o których wiedzieć powinien każdy, kto dba o to, by jego codzienna dieta była dobrze zbilansowana czy, krótko mówiąc, zdrowa. Jak się okazuje, brukselka, choć wiele osób nie przepada za jej specyficznym aromatem (szczególnie dzieci, tak jak i np. w przypadku brokułów czy szpinaku, nie są zbyt chętne do jej spożywania), stanowić może idealny element diety dobrze skomponowanej oraz, co ciekawe, diety naprawdę smacznej. Wystarczy bowiem odpowiednio przyrządzić brukselkę, by móc cieszyć się nie tylko jej odżywczymi wartościami, ale i smakiem przygotowanych z jej udziałem dań.

Brukselka - właściwości odżywcze i lecznicze

   Brukselka, tak jak inne zielone warzywa, nie dostarcza zbyt wielu kalorii - w 100 gramach zawiera 43 kalorie (kcal). Tym samym z powodzeniem może być włączona do diety wszystkich tych, którzy bądź dbają o linię, bądź starają się zgubić kilka czy kilkanaście zbędnych kilogramów.

   Warto wiedzieć, iż brukselka jest prawdziwą kopalnią witaminy C. 100 gramów tego smakowitego warzywa pokrywa (z małą nawiązką!) dzienne zapotrzebowanie na ową substancję. Co ciekawe, ta sama ilość brukselki dostarcza ilość witaminy K1, która to jest podwojoną wartością naszego dziennego nań zapotrzebowania. Poza tym, w brukselce znajdują się znaczące ilości witaminy A, witamin z grupy B (B2, B3, B5, B6, B9) i witaminy E, a także składników mineralnych: wapnia, magnezu, fosforu, żelaza, potasu, cynku, miedzi oraz manganu.

   Dzięki zawartości wszystkich tych składników odżywczych brukselka wykazuje działanie antyoksydacyjne, wspomaga układ odpornościowy i przyspiesza leczenie różnego rodzaju infekcji, chroni dziąsła, wspomaga układ nerwowy oraz procesy metaboliczne zachodzące w komórkach ludzkiego ciała, poprawia stan skóry, włosów i paznokci, zwiększa krzepliwość krwi, wspomaga wzrok, chroni przed anemią, przerostem gruczołu krokowego (dlatego właśnie powinna być włączona do diety mężczyzn z średnim wieku, którzy to są szczególnie narażeni na problemy z prostatą). W brukselce znajdziemy też związki fitochemiczne, które są aktywne przeciwnowotworowo, takie jak indol-3-karbinol oraz sulforafan, polifenole i glukozynolany. Badania naukowe pokazują, że regularne spożywanie brukselki może zapobiec nowotworom: odbytu, płuc, przełyku, pęcherza moczowego, żołądka i jelita grubego. Warto również dodać, iż brukselka jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego, a więc jej spożywanie pozwala zapobiegać zaparciom. Brukselka jest również źródłem związków azotowych, dzięki którym z organizmu usuwany jest nadmiar estrogenów. Dlatego właśnie do diety powinny włączyć ją kobiety z problemami hormonalnymi. Pamiętajmy też o tym, iż zachowanie hormonalnej równowagi jest bardzo istotnym elementem profilaktyki raka piersi czy raka jajników.

Kalorie i wartości odżywcze - brukselka

Zastosowanie w kuchni brukselki

   Na początku warto zaznaczyć, iż wspomniany wcześniej niesympatyczny zapach gotowanej brukselki jest czymś, czego niezwykle łatwo uniknąć. Po pierwsze; pamiętajmy o tym, iż rozgotowana brukselka wydziela go znacznie więcej. Przede wszystkim należy więc pilnować, by nie gotować jej zbyt długo. Po drugie; zapach brukselki można z łatwością zneutralizować, np. dodając do wody, w której ta się gotuje, odrobinę mleka czy cynamonu. Sprawdzonym sposobem jest też włożenie do garnka z wodą i brukselką - piętki chleba.

   Brukselka jest warzywem, które w smaku przypomina kapustę, niemniej jest od niej zdecydowanie łagodniejsza. Możemy jeść ją gotowaną z odrobiną soli, a także dodawać ją do zup warzywnych (lub gotować z niej zupę-krem, koniecznie z dodatkiem masła) lub podawać jak kalafiora, tzn. polewać ją smażoną tartą bułką. Brukselkę z powodzeniem można również zapiekać z różnymi sosami (idealnie komponuje się z porem, czosnkiem i śmietaną), a lekko obgotowaną - smażyć. Do smaku i aromatu brukselki pasują również grzyby, wyraziste sery, orzechy włoskie oraz ryby. Gotowana i schłodzona brukselka jest idealnym składnikiem warzywnych sałatek.



Przeciwwskazania w spożywaniu brukselki

   Brukselka jest produktem zdrowym o wysokiej wartości odżywczej. Niemniej istnieją pewne okoliczności, przez wzgląd na które należy na ilości spożywanej brukselki uważać. Ta, jak inne warzywa z rodziny kapustowatych, może powodować silne wzdęcia i gazy. Osoby, które mają skłonność do tego typu reakcji na wybrane pokarmy, nie powinny jadać zbyt dużo brukselki (i tym bardziej nie jadać brukselki niedogotowanej!). Poza tym, brukselka wykazuje silne działanie polegające na zwiększaniu krzepliwości krwi, a więc musi być jedzona z umiarem przez osoby, którym zależy, przez wzgląd na kwestie zdrowotne, na efekcie odwrotnym, tzn. np. osoby cierpiące na żylaki. Po trzecie; brukselka, jako warzywo z rodziny kapustowatych, ma lekkie działanie wolotwórcze, a więc unikać powinny jej osoby z niedoczynnością tarczycy.



Ciekawostki o brukselce

→ Brukselka pochodzi z Belgii, a nazwa zawdzięcza stolicy tego kraju
→ 1 brukselka waży około 17 gramów
→ Długość łodygi brukselki sięga do nawet 1 metra
→ Uprawiana jest od XVII wieku
→ Brukselka w języku angielskim to Brussels sprouts, w języku niemieckim - Rosenkohl, w języku francuskim - chou de Bruxelles, w języku hiszpańskim - coles de Bruselas
→ Brukselka rośnie potrafi rosnąć aż do grudnia, a nawet wiosny (warzywo znosi nawet -10 stopni pod przykryciem)
→ Brukselka bywa gorzka, ale przemarzniecie usuwa goryczkę. Świeżą brukselkę należy przed ugotowaniem włożyć na noc do zamrażalnika, wtedy będziemy mieć pewność, że nie będzie gorzka
→ Kalerosse (kalettes) to hybryda brukselki i jarmużu
→ Największymi producentami brukselki są Holandia, Niemcy i Wielka Brytania