Cukier, nadmiar kofeiny i wysoko przetworzona żywność - sprzymierzeńcy depresji

   Depresja jest chorobą, w przebiegu której dużą rolę odgrywa odpowiednie odżywianie. Naukowcy wytypowali szereg składników odżywczych, które korzystnie wpływają na proces leczenia i pomagają zapobiegać rozwojowi choroby. Niemniej w ostatnim czasie uwagę naukowców zwróciły także produkty, które w ich ocenie mogą sprzyjać depresji.

   Jako przykład produktów przeciwdziałających zaburzeniom depresyjnym można wskazać orzechy, awokado, czekoladę i banany, które są bogate w magnez. Minerał wpływa na prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. U osób cierpiących na depresję często stwierdza się niedobór tego pierwiastka. Kolejnym ważnym składnikiem pokarmowym przeciwdziałającym zaburzeniom depresyjnym są kwasy tłuszczowe omega-3, uczestniczące w procesie neuroprzekaźnictwa. Ważną rolę odgrywają także witaminy z grupy B. Powodzenie diety wspierającej leczenie depresji zależy jednak nie tylko od spożywania produktów korzystnie wpływających na układ nerwowy, ale także od tego, czy pacjent unika spożywania produktów sprzyjających rozwojowi tej choroby.

Biały cukier rafinowany

   Cukier rafinowany jest to produkt końcowy powstający po przetworzeniu i oczyszczeniu go z innych substancji, w tym substancji odżywczych. W rezultacie biały cukier zawiera mnóstwo pustych kalorii, ale nie odżywia organizmu. Cukier rafinowany znajduje się nie tylko w słodyczach, ale również w innych produktach wysokoprzetworzonych, o których będzie mowa w dalszej części artykułu.

   Źródłem rafinowanych węglowodanów jest nie tylko biały cukier, ale także syrop glukozowy czy glukozowo-fruktozowy. Wyniki badań opublikowane na łamach American Journal of Clinical Nutrition wskazują na to, że dieta obfitująca w rafinowane węglowodany może prowadzić do zwiększonego ryzyka wystąpienia depresji u kobiet po menopauzie. Badania zostały przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierunkiem James'a Gangwischa w Columbia University Medical Center. Badał on zależność między ładunkiem glikemicznym, indeksem glikemicznym i rodzajem węglowodanów dominujących w diecie, a występowaniem depresji. W badaniu wzięło udział 70 tys. kobiet po menopauzie.

   Pod wpływem spożycia cukru rafinowanego dochodzi do zwiększenia się poziomu cukru we krwi w różnym stopniu, w zależności od rodzaju pożywienia. Im więcej wysoko przetworzonych węglowodanów w produkcie, tym wyższy jest indeks glikemiczny. W rezultacie spożycie cukru rafinowanego powoduje określoną odpowiedź hormonalną, związaną nie tylko z wyrzutem insuliny do krwi. U niektórych osób może to powodować zmiany nastroju, nasilać zmęczenie i inne objawy depresji.

   Jednocześnie zaobserwowano, że im mniejsze spożycie cukru rafinowanego, a większe błonnika pokarmowego, tym mniejsze ryzyko pojawienia się depresji.



Żywność wysokoprzetworzona

   Produkty wysokoprzetworzone są bardzo bogate w kalorie, ale ubogie w składniki odżywcze o nieenergetycznym charakterze. Nie zawierają one (lub zawierają bardzo małe ilości) np. kwasów tłuszczowych omega-3, magnezu i witamin z grupy B. Produkty tego typu są także bardzo zasobne w kwasy tłuszczowe trans.

   Dieta oparta na wysokoprzetworzonych produktach może doprowadzić do obniżenia nastroju. Pożywienie bogate w kwasy tłuszczowe trans niekorzystnie wpływa na kondycję psychiczną. Tłuszcze trans są utwardzonymi tłuszczami roślinnymi. Zespół naukowców z Uniwersytetu Navarra and Las Palmas z Wysp Kanaryjskich prowadził przez 6 lat badania mające na celu zbadanie związku między sposobem żywienia a rozwojem depresji.

   Naukowcy doszli do wniosku, że osoby spożywające duże ilości tłuszczów trans w formie zup w proszku, fast-foodów i gotowych wypieków były narażone na depresję bardziej niż osoby, które spożywały produkty niezawierające produktów trans.



Kawa

   Kofeina zawarta w kawie pomaga utrzymać koncentrację, pobudza i pomaga w pracy. Ze względu na wpływ kawy na pracę mózgu, napój ten był wielokrotnie przedmiotem badań. Naukowcy zajmowali się między innymi związkiem miedzy spożyciem kofeiny a ryzykiem zachorowania na depresję oraz wpływem kofeiny na proces leczenia depresji.

   Badania były prowadzone z uwzględnieniem kofeiny zawartej w kawie i herbacie (teiny). Naukowcy doszli do wniosku, że kofeina chroni przed chronicznym obniżeniem nastroju. Badanie było prowadzone w latach 1980-2015 r. w Chinach.

   Jednakże, stwierdzono, że nadmierne spożycie kawy może prowadzić do efektów ubocznych, w tym do rozwoju depresji. Nadmiar kofeiny w codziennej diecie powoduje pojawienie się między innymi takich objawów, jak lęk, bóle głowy, zwiększone ciśnienie krwi, nudności i niepokój. Kofeina z uwagi na wzmaganie stanów lękowych może powodować zwiększenie ryzyka rozwoju depresji nie tylko jeżeli jest spożywana w nadmiarze, ale również u osób już mających problem z zaburzeniami nastroju, w tym u osób cierpiących na ataki paniki.

   Kawa nie powinna być również spożywana przez osoby zmagające się z depresją. Lepiej ograniczyć jej spożycie ze względu na to, że kofeina przejściowo pobudza układ nerwowy.



Inne produkty sprzyjające depresji

   Osoby cierpiące na depresję powinny unikać również wszelkich używek, w tym palenia tytoniu i spożywania alkoholu. Alkohol nie jest lekiem na poprawę nastroju. Po chwilowej euforii dochodzi do obniżenia nastroju i ograniczenia aktywności życiowej. Ponadto, pacjenci cierpiący na depresję są bardziej narażeni na uzależnienie się od używek. Palenie tytoniu zmniejsza prawdopodobieństwo szybkiego wyleczenia depresji.