Cukinia - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   Cukinia to warzywo, które dostarcza małej ilości kalorii, ale mimo to ma wiele wartości odżywczych. Jego zastosowanie w kuchni jest naprawdę różnorodne - z cukinii przygotowuje się przetwory, dusi się ją, grilluje, panieruje i smaży, a nawet wykorzystuje jako bazę do słodkich wypieków. Nic więc dziwnego, że jest jednym z najchętniej uprawianych w Polsce na działkach czy w ogródkach warzyw.

   Cukinia jest krewniakiem dyni. Co ciekawe, jej nazwa oznacza w języku włoskim małą dynię (zucchina). Wyhodowana w słonecznej Italii już w XIX wieku, do Polski trafiła dopiero kilkanaście lat temu. Zadomowiła się jednak na polskich stołach już na dobre. Czy fakt ten może cieszyć? Nie tylko może, ale i powinien! Cukinia jest bowiem naprawdę smakowita i co zostanie zaraz opisane, bardzo zdrowa. Na sezon, podczas którego kupić możemy świeże i chrupiące polskie cukinie czekają z niecierpliwością wszyscy jej admiratorzy oraz osoby dbające o zdrowie i świetną figurę.

Cukinia czy kabaczek?

   Nazwy te czasem stosuje się zamiennie, a czasem określa się nimi jarzyny należące do dwóch różnych gatunków. Skąd to zamieszanie? Stąd, iż cukinia została wyselekcjonowaną w XIX wieku odmianą kabaczka, a więc jest w pewnym sensie również i nim, tj. można ją w ten właśnie sposób nazywać, jak robi się to np. na południu naszego kraju. Jednak tak naprawdę kabaczek i cukinia są tym samym warzywem, a różnią się od siebie jedynie stadium rozwoju - cukinia to jest młoda cukinia - młode warzywo, które po osiągnięciu stadium, w którym nasiona są już gotowe do zasadzenia przemienia się w kabaczka. Kabaczki od cukinii różnią się od siebie kolorem (kabaczki są bladożółte, a cukinie zielone lub żółte, ale owa żółć ma zdecydowanie bardziej intensywny kolor) i trochę też kształtem (kabaczki są zwykle szersze od cukinii), stąd traktowanie ich jako dwóch różnych gatunków również nie jest błędem.



Cukinia - właściwości odżywcze i lecznicze

   Cukinia jest warzywem nie tylko smacznym i mającym szerokie kulinarne zastosowanie, ale też i bardzo zdrowym. Cukinia jest bowiem dobrym źródłem witamin z grupy B (B9 -> kwasu foliowego, B1, B2, B5, B6), A i K1, składników mineralnych: cynku, fosforu, magnezu, manganu, miedzi, potasu oraz bardzo bogatym źródłem witaminy C. Dzięki zawartości owych witamin i składników mineralnych cukinia:

- pozytywnie wpływa na stan włosów, skóry i paznokci
- wspomaga układ nerwowy
- redukuje objawy i następstwa stresu
- wspomaga przemiany metaboliczne
- wzmacnia odporność organizmu i przyspiesza walkę z infekcjami
- ma działanie antyoksydacyjne
- wspomaga wzrok
- wzmacnia krzepliwość krwi
- ma działanie moczopędne i przyspiesza usuwanie toksyn z organizmu

   Cukinię powinny również jadać przyszłe mamy, gdyż zawarty w nich kwas foliowy jest niezbędny do prawidłowego rozwijania się płodu. Warto również dodać, iż cukinia jest dobrym źródłem błonnika, dzięki czemu reguluje perystaltykę jelit i zapobiega zaparciom.

   Cukinia jest warzywem niskokalorycznym (w 100 gramach dostarcza jedynie około 17 kalorii (kcal)) i w większości składa się z wody. Tym samym może być z powodzeniem włączona do diety osób dbających o linię. Warto również wiedzieć, iż cukinie i kabaczki wykazują silne działanie alkalizujące, dzięki czemu wspomagają odkwaszanie organizmu i przywracanie równowagi kwasowo-zasadowej.

Kalorie i wartości odżywcze - cukinia

Cukinia - zastosowanie w kuchni

   Cukinia ma, jak to zostało powiedziane, niezwykle wiele kulinarnych zastosowań. Można dodawać ją do leczo, francuskiego ratatouille, zup (w tym zup kremów), sałatek, sosów (zarówno mięsnych, jak i wegetariańskich), można ją dusić, gotować... itd. Ponadto cukinię panierowaną w cieście naleśnikowym można smażyć (plasterki cukinii należy posolić i odstawić na jakiś czas, a następnie zetrzeć ręcznikiem papierowym wodę, którą sól "wyciągnęła", obtoczyć plastry w cieście i wrzucić na kilka chwil na gorący olej), rozkrojoną na pół można nafaszerować i upiec w piekarniku, a plastry powstałe po rozkrojeniu jej wzdłuż zamarynować i wrzucić na grilla lub zastąpić nimi makaronowe płaty do lazanii, jeśli chcemy przygotować bardziej lekkostrawną i mniej kaloryczną wersję owego włoskiego dania. Tarta cukinia nadaje się natomiast jako baza do placuszków - czy to wytrawnych, czy takich podawanych na słodko - oraz ciast. Takie wykorzystywanie cukinii jest szczególnie cenione przez osoby walczące z nadmiarem kilogramów czy te dbające o linię, gdyż pozwala ono na znaczne obniżenie kaloryczności oraz wypadkowej glikemicznej całej potrawy.



Ciekawostki o cukinii

→ Korzeń cukinii może sięgać długości nawet dwóch metrów
→ We Włoszech jada się również kwiaty cukinii (w Polsce nie są tak łatwo dostępne, ale ostatnimi czasy zaczyna się je doceniać i coraz częściej wykorzystywać w kuchni)
→ Istnieje bardzo wiele różniących się od siebie wyglądem i smakiem odmian cukinii. Są to np.: Acceste, Greta, Storr's Green, Courges, Zuchino, Astra itd.
→ Młodych cukinii nie obiera się ze skórki, ale te stare mają ją na tyle zdrewniałą, iż konieczne jest jej usunięcie
→ Cukinia nie wykazuje zdolności do kumulowania metali ciężkich
→ Warzywo można przechowywać do 2 tygodni w temperaturze 6-10^oC przy dość dużej wilgotności
→ Cukinia w języku angielskim to zucchini lub courgette, francuskim courgette, niemieckim zucchini, hiszpańskim calabacín