Dlaczego warto zrezygnować z niektórych płatków śniadaniowych i muesli

   Coraz częściej podążając za modą na zdrowe odżywianie chcemy wybierać odżywcze, niskokaloryczne zbożowe produkty śniadaniowe. Sugerujemy się reklamami i informacjami producentów na opakowaniach, które zawierają hasła "fit", "zdrowe, pożywne śniadanie", "wysoka zawartość błonnika i witamin", "chrupiące", "crunchy", "najlepsze na śniadanie". Dodatkowo na opakowaniach spotkać można zdjęcia szczupłych, wysportowanych osób, które mają zapewniać pozytywny wpływ reklamowanych produktów na zdrowie i figurę.

   Jednak czy kiedykolwiek zastanawialiśmy się, co kryje się w gotowych produktach? Czym kierujemy się przy wyborze muesli i płatków śniadaniowych? Czy sprawdzamy, co znajduje się w ich składzie? Czy rzeczywiście wszystkie produkty śniadaniowe sprawią, że osiągniemy zamierzone efekty zdrowotne? Poniżej kilka powodów, dla których powinnyśmy wnikliwie czytać etykiety gotowych artykułów śniadaniowych i w rezultacie całkowicie z nich zrezygnować lub wybierać tylko naturalne produkty.

Co zawierają gotowe produkty śniadaniowe i muesli?

   Produkty śniadaniowe i muesli to mieszanina różnorodnych płatków i otrąb zbożowych (owianych, żytnich, kukurydzianych, ryżowych, jęczmiennych), owoców (suszonych, kandyzowanych), nasion (siemię lniane, ziarna słonecznika, nasiona dyni), orzechów (włoskie, laskowe, nerkowca, brazylijskie, ziemne). W gotowych produktach śniadaniowych można również znaleźć dodatek czekolady, miodu czy polew smakowych. Jednak często w składzie oprócz wartościowych i pożywnych produktów znajduje się dodatek ogromnej ilości cukru, słodzików, oleju palmowego, konserwantów oraz sztucznych aromatów. Na co więc zwrócić uwagę czytając etykiety gotowych produktów śniadaniowych oraz decydując się na ich zakup?



Cukier

   Czy zastanawiało Cię dlaczego gotowe musli, "muesli crunchy", "muesli chrupiące" jest tak smaczne i słodkie w porównaniu z naturalnymi płatkami zbożowymi (płatkami owsianymi, żytnimi)? Kryją się w nim bowiem ogromne ilości cukru, które znaleźć można pod różną postacią.

   Powinniśmy unikać produktów, w których składzie znajdziemy:

- cukier,
- cukier brązowy,
- melasę cukru trzcinowego,
- syrop glukozowo-fruktozowy,
- ekstrakt słodowo-jęczmienny,
- syrop cukru inwertowanego,
- melasę buraczaną.

   Oprócz tych haseł należy zwrócić również uwagę na obecność cukru w:

- płatkach czekoladowych (czekolada zazwyczaj na pierwszym miejscu w składzie zawiera cukier),
- polewach czekoladopodobnych (przygotowane z cukru, barwników i aromatów),
- owocach kandyzowanych (kandyzowanie owoców to wielokrotne maczanie owoców w syropie zawierającym coraz to większe stężenie cukru),
- suszonych bananach.



Olej palmowy

   Olej palmowy jest obecny w większości produktów spożywczych, głównie w słodyczach, żywności typu fast food, daniach gotowych. Unikaj produktów, w których składzie znajdują się nazwy takie jak: olej palmowy, olej palmowy utwardzony, tłuszcz palmowy, tłuszcz palmowy częściowo utwardzony, tłuszcz palmowy utwardzony, tłuszcz roślinny, tłuszcz roślinny częściowo utwardzony. Z czego wynika szkodliwość oleju palmowego? Zawiera on bowiem duże ilości nasyconych kwasów tłuszczowych oraz szczególnie szkodliwych dla zdrowia utwardzonych kwasów tłuszczowych o konfiguracji trans. Pogarszają one profil lipidowy krwi, podnoszą poziom frakcji "złego" cholesterolu LDL, obniżając jednocześnie poziom frakcji "dobrego" cholesterolu HDL. Zwiększają również ryzyko wystąpienia wielu chorób układu krążenia, miażdżycy, nowotworów i cukrzycy typu 2. W 2016 roku EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) wydał raport, że tłuszcze palmowe zawierają największe stężenia potencjalnie rakotwórczych związków chloropochodnych, które powstają w procesie przetwarzania tłuszczu.



Konserwanty

   Konserwanty w produktach śniadaniowych znajdują się najczęściej w dodatkach takich jak suszone owoce czy bakalie. Najczęściej spotykany jest dwutlenek siarki (E220), który obecny jest w suszonych owocach (np. rodzynkach, morelach, śliwkach). Zapobiega on namnażaniu się bakterii i grzybów, a także nadaje atrakcyjną barwę zbliżoną do naturalnego surowca. Szkodliwość dwutlenku siarki dla zdrowia wynika z obniżania biodostępności witaminy A i witamin z grupy B (głównie B1 i B12). Może on również wywoływać alergię i nasilać objawy astmy. Konserwanty takie jak węglan sodu (E500) czy węglan amonu (E503) powodują podrażnienia śluzówki przewodu pokarmowego. Duże dawki tych substancji mogą powodować wymioty i biegunki.



Sól

   Zgodnie z zaleceniami WHO (2012) dzienne spożycie soli powinno wynosić nie więcej 5 gramów (1 łyżeczka). Nadmiar soli w diecie zwiększa ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, zawału serca oraz udaru mózgu, nowotworu żołądka oraz osteoporozy i rozwoju otyłości. Dodatek soli do gotowych płatków śniadaniowych i muesli stosowany jest celem poprawienia smaku oraz dodatkowej konserwacji produktu.



Fosforany

   Fosforany min. fosforan sodu (E339), potasu (E340), wapnia (E341) stosowane są jako regulatory kwasowości. Ich dodatek do płatków śniadaniowych zapobiega wysychaniu i zbrylaniu produktu. Nadmiar fosforanów w diecie może powodować zaburzenia wchłaniania wapnia, co prowadzi do zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej, w konsekwencji skutkując utratą gęstości mineralnej kości, osteomalacją i osteoporozą.



Co wybierać?

   Najważniejsze jest to aby przed wyborem muesli lub płatków śniadaniowych dokładnie przeanalizować ich skład. Niech nie przekonują nas określenia "fit", "zdrowe śniadanie", "odchudzające", "bogate w witaminy składniki mineralne". Poniżej 3 zasady, które powinnyśmy stosować podczas wyboru produktów śniadaniowych:

- Szukaj produktów, które w swym składzie zawierają tylko naturalne składniki: płatki zbożowe, otręby zbożowe, orzechy, suszone owoce, nasiona, gorzką czekoladę, przyprawy.
- Zwróć uwagę aby na pierwszym miejscu w składzie były płatki/otręby zbożowe.
- Unikaj dodatku cukru (o różnym nazewnictwie), oleju palmowego, utwardzonych (uwodornionych) tłuszczów roślinnych, konserwantów, regulatorów kwasowości i soli.

   Możesz też samodzielnie przygotować muesli w domu lub skorzystać z pomysłów na szybkie i pożywne śniadania.

   Własne muesli możesz przygotować mieszając według uznania:

- płatki zbożowe (owsiane, żytnie, jęczmienne, kukurydziane),
- otręby (żytnie, pszenne, owsiane, gryczane),
- orzechy laskowe, ziemne, włoskie, nerkowca,
- migdały, pistacje,
- ziarna słonecznika, nasiona dyni, siemię lniane, sezam,
- rodzynki, suszone figi, daktyle, żurawinę,
- suszone owoce (gruszki, jabłka, śliwki) (unikaj owoców kandyzowanych),
- płatki gorzkiej czekolady,
- przyprawy: cynamon, kakao, imbir, wiórki kokosowe.

Do czego dodawać muesli i płatki zbożowe?

   Możesz wykorzystać jogurt naturalny, mleko, sok owocowy, świeże owoce (jabłka, banany, maliny, borówki, gruszki).



   Większość płatków śniadaniowych, które znaleźć można na sklepowych półkach to produkty wysoko przetworzone zawierające wysoką zawartość cukru, konserwantów, utwardzonych tłuszczów roślinnych, sztucznych barwników i aromatów. Dlatego też należy wybierać naturalne produkty, wnikliwie analizując etykiety produktów śniadaniowych. Najlepszym jednak pomysłem będzie samodzielne skomponowanie mieszanki płatków zbożowych, orzechów i bakalii, które w połączeniu z mlekiem, jogurtem czy owocami pozwolą przygotować odżywcze śniadanie.