Dzisiaj jest: Wtorek, 19.03.2024 Imieniny: Józefa i Bogdana



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Enzymy trawienne - charakterystyka i działanie


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Enzymy trawienne - charakterystyka i działanie


   Enzymy trawienne to specyficznie, białkowe związki, które są wydzielane w układzie pokarmowym człowieka. Ich zadaniem jest trawienie złożonych substancji, które dostarczane są wraz z pożywieniem. Dzięki temu możliwe jest przyswajanie prostych związków, koniecznych do zachowania prawidłowych funkcji w organizmie.

   Enzymy trawienne trawią białka do aminokwasów, tłuszcze do kwasów tłuszczowych i węglowodany do cukrów prostych. Enzymy trawienne zaczynają działać już w jamie ustnej, gdzie pożywienie jest rozdrabniane i wymieszane ze śliną. Jakie zatem można wyróżnić enzymy trawienie, gdzie są wytwarzane i jaki jest ich sposób działania w układzie pokarmowym?





Podział enzymów trawiennych

- Amylazy (inaczej enzymy amylolityczne) - powodują rozpad wiązań glikozydowych, występujących między cukrami prostymi w węglowodanach.

- Peptydazy (inaczej enzymy proteolityczne) - powodują rozpad wiązań peptydowych w białkach. Wyróżnia się endopeptydazy, czyli enzymy, które powodują rozpad wiązań peptydowych w środku łańcucha białka i egzopeptydazy, które powodują rozpad wiązań peptydowych występujących na końcach łańcucha białek.

- Lipazy (inaczej enzymy lipolityczne) - powodują rozpad wiązań estrowych w tłuszczach.



Amylaza ślinowa

Miejsce wytwarzania: ślinki w jamie ustnej.

Mechanizm działania: Amylaza ślinowa działa w jamie ustnej. Jej mechanizm trawienia obejmuje hydrolizę wiązań alfa-(1-4) glikozydowych, występujących w cząsteczkach węglowodanów. Dzięki temu dzieli skrobię i glikogen na mniejsze części min. mniejsze łańcuchy wielocukrowe, dekstryny, a także maltozę (złożoną z 2 cząsteczek glukozy). Amylaza ślinowa wykazuje najskuteczniejsze działanie w optimum pH 4-11. Jest aktywowana jonami chloru, które występują w ślinie. Amylaza ślinowa trawi ok. 30% skrobi.



Amylaza trzustkowa

Miejsce wytwarzania: trzustka.

Mechanizm działania: W dwunastnicy amylaza trzustkowa rozdziela wiązania glikozydowe skrobi i glikogenu na maltozę i oligosacharydy. Optymalnym pH działania dla amylazy trzustkowej jest pH lekko zasadowe.



Maltaza

Miejsce wytwarzania: błona śluzowa jelita cienkiego.

Mechanizm działania: Rozkłada dwucukier maltozę, która powstaje w trakcie trawienia skrobi i glikogenu. Powoduje rozpad wiązań glikozydowych, w wyniku czego powstają przyswajalne cząsteczki cukru prostego - glukozy. Glukoza jest wchłaniania z przewodu pokarmowego do naczyń krwionośnych kosmków jelitowych, a następnie kierowana do wątroby, gdzie jest magazynowana w formie glikogenu.



Laktaza

Miejsce wytwarzania: błona śluzowa jelita cienkiego.

Mechanizm działania: Rozkłada dwucukier laktozę (tzw. "cukier mleczny") na dwa cukry proste - glukozę i galaktozę. Coraz częściej u dorosłych spotyka się nietolerancję laktozy, która jest wynikiem wrodzonego lub nabytego braku wytwarzania enzymu laktazy w błonie śluzowej jelita cienkiego. Niestrawiona laktoza jest pożywką dla bakterii jelitowych, co powodować może szereg nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, m.in. wzdęć, biegunek, bólów brzucha.



Pepsyna

Miejsce wytwarzania: komórki gruczołowe (komórki główne) żołądka.

Mechanizm działania: Pepsyna jest aktywną formą pepsynogenu, czyli enzymu aktywowanego przez kwaśne pH soku żołądkowego. Pepsyna rozkłada wiązania peptydowe w białkach, dzięki czemu dzieli je na mniejsze łańcuchy polipeptydowe.



Trypsyna

Miejsce wytwarzania: trzustka.

Mechanizm działania: Trypsyna jest aktywną formą trypsynogenu, czyli enzymu aktywowanego przez niewielkie ilości enzymu enterokinazy. Trypsyna rozkłada wiązania peptydowe w miejscach wiązań aminokwasów - argininy i lizyny. Optymalne warunki jej działania to pH 7-9. Trypsyna dzieli białko na peptydy o różnej długości łańcucha aminokwasów oraz na wolne aminokwasy, które są wchłanianie z przewodu pokarmowego do naczyń krwionośnych kosmków jelitowych, a następnie żyłą wrotną transportowane do wątroby.



Chymotrypsyna

Miejsce wytwarzania: trzustka.

Mechanizm działania: Chymotrypsyna jest enzymem aktywowanym przez trypsynę. Rozkłada wiązania peptydowe w miejscach wiązań aminokwasów - metioniny, tryptofanu, tyrozyny, leucyny oraz fenyloalaniny. Optymalne warunki jej działania to pH 8-9. Podobnie jak trypsyna, chymotrypsyna dzieli białko na peptydy o różnej długości łańcucha oraz na wolne aminokwasy.



Elastaza

Miejsce wytwarzania: trzustka.

Mechanizm działania: Elastaza jest enzymem, który rozkłada wiązania peptydowe w miejscach wiązań aminokwasów - glicyny, seryny i alaniny. Optymalne warunki jej działania to pH 7-9. Podobnie jak chymotrypsyna i trypsyna dzieli białka na peptydy o różnych długościach łańcucha, a także na wolne aminokwasy.



Lipaza trzustkowa

Miejsce wytwarzania: trzustka.

Mechanizm działania: rozkłada wiązania estrowe w zemulgowanych przez żółć tłuszczach i prowadzi do powstania monoacylogliceroli oraz wolnych kwasów tłuszczowych, które następnie są wchłaniane w przewodzie pokarmowym do naczyń limfatycznych.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.67 Ocen: 3


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE