Hemoroidy - przyczyny powstawania, objawy oraz dieta

   Hemoroidy to powszechna nazwa zarówno choroby klinicznej, jak i struktur w ciele. Gdy są one w stanie nienaruszonym, nie powodują żadnych objawów. Jednakże czasami możemy rozwinąć problem, np. poprzez nieodpowiednią dietę. Istnieje wiele metod leczenia, a jedna z nich obejmuje zmianę nawyków żywieniowych. Sprawdź jakie czynniki wywołują chorobę, jakie są jej objawy, przebieg oraz metody leczenia.

   Hemoroidy, inaczej guzki krwawnicze, to poduszeczki naczyniowe w obszarze kanału odbytu, zazwyczaj występujące w trzech głównych lokalizacjach: prawej przedniej, prawej tylnej i lewej bocznej części. Ulokowane są pod nabłonkową wyściółką w kanale odbytu i składają się z tkanki łącznej i bezpośredniego splotu tętniczo-żylnego. Ich rolą jest usprawnienie kontroli nad oddawaniem kału.

   Choroba hemoroidalna, występuje w czasie, gdy guzki są objęte stanem zapalnym. Schorzenie może objawiać się w sposób niejednakowy, zależnie od tego, czy dotyczy hemoroidów zlokalizowanych wewnątrz, czy na zewnątrz. Gdy obejmuje te pierwsze, pojawia się zwykle bezbolesne krwawienie z okolic odbytu, a gdy dotyczy guzków zewnętrznych, to symptomów może być kilka. Z reguły pojawia się obrzęk, wzmożony ból, swędzenie w obszarze odbytu. Dane wskazują, że problem ten może obejmować od 4 do 36% populacji, a możliwość jej rozwoju zwiększa się wraz z wiekiem. Niekiedy, zauważa się występowanie choroby u ludzi poniżej dwudziestego roku życia, i wśród seniorów powyżej 70 roku życia. Około połowa ludzi w wieku 50 lat doświadczyła jednego albo większej liczby klasycznych objawów choroby (np. krwawienia). Choć guzki rzadko są groźne, mogą być bardzo uciążliwe. Na szczęście można je leczyć, nie tylko poprzez zmiany stylu życia, ale także innymi metodami.



Przyczyny choroby hemoroidalnej

   Wyraźny czynnik etiologiczny tej choroby nie jest znany, ale twierdzi się, że w jej rozwoju uczestniczą bodźce, które powodują zwiększenie ciśnienia w jamie brzusznej, zwłaszcza długotrwałe zaparcia, ale nie tylko. Czynnikiem może być też nadwaga lub wysiłek podczas wypróżnień. Inne czynniki, które kwalifikują do powstawania schorzenia, to ciąża oraz czas okołoporodowy, niska aktywność fizyczna, złe przyzwyczajenia żywieniowe (dieta uboga w błonnik), nieumiarkowane stosowanie preparatów przeczyszczających, nadmierna aktywność fizyczna.



Prawidłowa dieta w chorobie hemoroidalnej

   Prawidłowa dieta jest jednym z kluczowych czynników, mogących zmniejszać ryzyko progresji choroby, jak też stanowić ważny składnik leczenia. Zasadniczą funkcją diety, jest zadbanie o rytmiczność wypróżnień. Zaleca się, aby do diety wprowadzić produkty z dużą ilością błonnika pokarmowego (np. warzywa, owoce, produkty zbożowe pełnoziarniste, otręby, babka płesznik), ale także wypijać większe ilości płynów (od 1,5 do 2 litrów w ciągu dnia). Należy wybierać niegazowaną wodę mineralną. Zaleca się również, aby unikać dań ciężkostrawnych oraz tłustych, a posiłki spożywać regularnie. Spożywanie większej ilości błonnika (włókna) w diecie, skutecznie wpływa na cykl wypróżnień oraz odgrywa ważną funkcję w profilaktyce i terapii choroby hemoroidalnej. Najlepszym jego źródłem są warzywa, a zwłaszcza te spożywane na surowo, w postaci sałatek albo surówek. Jeśli chodzi o owoce - najlepiej zjadać je świeże wraz ze skórką. Można włączyć do jadłospisu też suszone owoce, np. suszone śliwki. Zaleca się wybierać pieczywo z pełnego ziarna, np. chleb żytni razowy na naturalnym zakwasie, ponieważ dostarcza on błonnika oraz zawiera dobroczynne bakterie kwasu mlekowego, które korzystnie oddziałują na czynności jelit. Dobrym wyborem jest też brązowy ryż, otręby, makarony z mąki żytniej, płatki owsiane i kasze. Warto jeść także nasiona i orzechy. Mówiąc o dobrej żywności, warto zastanowić się również nad tym, czy istnieją produkty, które mogą sprzyjać rozwojowi choroby hemoroidalnej, lub wzmagać jej objawy?



Jakiej żywności trzeba unikać?

   Nie powinno się spożywać przypraw pikantnych (np. pieprzu, papryki ostrej, gorczycy), wyrobów zbożowych z białej mąki pszennej (np. pszennego chleba, bagietek i bułek), białego makaronu, białego ryżu, kaszy manny, skrobi ziemniaczanej, słodyczy, żywności typu fast food, dań smażonych i tłustych, herbaty, czekolady, mocnej kawy, ziemniaków. Większość z tych produktów może powodować zaparcia.



Inne metody zapobiegawcze

   Należy unikać nadmiernego, wymuszonego parcia przy oddawaniu stolca, niedopuszczać do powstania zaparć i biegunek. Można to osiągnąć, spożywając wysoką ilość błonnika (minimum 25 g dziennie), należytą ilość płynów (przynajmniej 1,5 l dziennie), oraz wdrożyć regularnej aktywności ruchową (co najmniej 30 minut w ciągu dnia). Dodatkowo zaleca się, aby skrócić czas spędzany na oddawaniu stolca, wystrzegać się podnoszenia ciężkich przedmiotów, a także w przypadku ludzi z otyłością - zbyt szybkiej utraty masy ciała.



Profilaktyka

   W zapobieganiu powikłaniom choroby hemoroidalnej ważne jest przestrzeganie zasad czystości z użyciem hipoalergicznych bądź bezzapachowych mydeł. Jeśli chodzi o dobór ubrań, powinno się wybierać bieliznę z naturalnych tkanin, najlepiej bawełnianą. W pierwotnej profilaktyce (przed ujawnieniem się objawów) nieodzownym elementem jest dieta, której rolą ma być regulowanie rytmu wypróżnień (żywność obfitująca w owoce, warzywa, błonnik, przetwory zbożowe, fermentowane napoje mleczne), unikanie dań pikantnych i powodujących zaparcia. Bardzo ważna jest redukcja masy ciała, jeżeli występuje nadwaga, należy wprowadzić systematyczny wysiłek fizyczny, który pobudzi motorykę jelit oraz poprawi pracę mięśni w okolicy brzusznej. Zaleca się, aby skrócić czas przebywania w toalecie, i nie zatrzymywać defekacji. Bardzo ważne jest przywrócenie należytego toku wypróżnień, głównie w sytuacji, gdy przeważają stolce zbite i zaparte. Jeśli nie uda się tego zrealizować poprzez dietę, trzeba wdrożyć prawidłową farmakoterapię (np. stosować syrop z laktulozy). Działanie wspomagające mogą mieć też zabiegi lecznicze, które wpływają relaksacyjnie i oczyszczająco. Dla wielu osób jest to wstydliwa choroba, i może spowodować odizolowanie chorego, ale kończy się zwykle pomyślnie.