Hibiskus to roślina o charakterystycznych, pięknych kwiatach. W wielu państwach uprawia się ją zwłaszcza w celach ozdobnych. Kwiaty wykorzystuje się także do robienia naparu. Roślina działa przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Zmniejsza ciśnienie krwi i wzmacnia odporność. To jedynie część leczniczych właściwości. Na co jeszcze wpływa hibiskus? Kto nie powinien po niego sięgać?
Hibiskus to roślina z rodzaju malwy (Malvaceae). Obejmuje ponad 300 gatunków. Tym najbardziej znanym i docenianym w medycynie i kuchni jest Hibiskus sabdariffa. Występuje w klimacie umiarkowanym subtropikalnym i tropikalnym na całym świecie. Liczne gatunki mają dość duże, piękne kwiaty i właśnie te gatunki są znane powszechnie jako "hibiskus". Inne określenia to malwa sudańska, róża szaronu, ketmia lub tropikalny hibiskus. Liczne gatunki na szeroką skalę uprawia się jako rośliny dekoracyjne, np. Hibiscus rosa-sinensis. Hibiskus jest znany od czasu faraonów i był w tamtym okresie bardzo ceniony. Do dziś w Egipcie i pozostałych państwach Afryki Północnej, roślina jest tradycyjnie spożywana, a także pita w formie herbatki. Największe ilości hibiskusa kupują Niemcy i Stany Zjednoczone. Natomiast kraje, z których malwa sudańska trafia na eksport to Chiny, Egipt, Sudan i Tajlandia.
|
|
|
Kwiat bogactwa
Hibiskus to bogactwo cennych substancji. Zawiera polifenole, antocyjany i flawonoidy, które przedłużają młodość i chronią przed chorobami. Występują w nim kwasy organiczne, np. cytrynowy i hibiskusowy. Te najbardziej wartościowe są obecne szczególnie w kielichach kwiatowych. Aczkolwiek korzenie, liście i nasiona malwy też są źródłem substancji prozdrowotnych. W korzeniach występują saponiny, liście obfitują w sterole, karoteny, błonnik, a nasiona mają nienasycone kwasy tłuszczowe i błonnik. Wszystkie fragmenty rośliny to źródło składników mineralnych. Herbatkę z kwiatów malwy sudańskiej podaje się zarówno na ciepło, jak i na zimno. Napar ma czerwoną barwę, odrobinę cierpki smak i jest bogaty w witaminę C.
Hibiskus - właściwości zdrowotne
W medycynie tradycyjnej wielu państw, hibiskus to ceniony i bardzo znany lek. W ostatnich latach jego przypuszczalne znaczenie dla zdrowia uznali eksperci, którzy przeprowadzili wiele szczegółowych badań nad Malvaceae. Dowiedziono, że pozyskiwane z rośliny ekstrakty wodne zmniejszają ciśnienie skurczowe i rozkurczowe u osób z umiarkowanym nadciśnieniem. Hibiskus regularnie stosowany w postaci herbatki może obniżyć ryzyko nadciśnienia. Poza tym, jest ważnym składnikiem, który pomaga w walce o poprawny poziom cholesterolu we krwi. Ponadto, chroni lipidy przed utlenianiem (procesy oksydacji), co oznacza, że normalizuje poziom cholesterolu HDL i LDL w organizmie. Wszystko za sprawą antyoksydantów - flawonoidów, polifenoli, antocyjanów oraz witaminy C. Są one potrzebne do zachodzenia wielu procesów w ciele. Esencja z suszonych kwiatów hibiskusa chroni wątrobę. Podstawowe znaczenie mają polifenole, które neutralizują wolne rodniki i zabezpieczają przed degradacją hepatocytów (komórek wątrobowych). Nagromadzone w kielichach kwiatowych antocyjaniny nadają swoisty kolor (głęboko czerwony, purpurowy) kwiatom i mają działanie antynowotworowe. Eksperci przekazali niedawno, że malwa sudańska działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, moczopędnie, przeciwskurczowo, lekko przeczyszczająco, a także korzystnie wpływa na pamięć. Obecność dużej ilości witaminy C, sprawia, że roślinę można stosować w czasie przeziębienia i prewencyjnie w okresach obniżonej odporności. Uważa się, że w przyszłości hibiskus może stać się skutecznym panaceum na odchudzanie i środkiem w leczeniu cukrzycy. W badaniach odnotowano, że malwa sudańska może ograniczać amylazę, enzym w przewodzie pokarmowym. Bez niego proces trawienia cukrów uległby zahamowaniu.
Zastosowanie w kuchni
Gdy nie odkryto jeszcze prozdrowotnych właściwości hibiskusa, miał uniwersalne zastosowanie w kuchni. Przyrządzano z niego syropy, soki, galaretki, puddingi, dżemy, wina, a nawet lody i ciastka. Aromatyzowano nim desery, sosy i masło. Liście dodawano do sałatek albo gotowano wraz z mięsem lub jarzynami. Prażone nasiona były zamiennikiem kawy, natomiast świeże ziarenka stanowiły bazę do przygotowywania zup i sosów. Suszony hibiskus jest w wielu krajach kandyzowany i stosowany jako dodatek, przeważnie do potraw słodkich. Co ciekawe, jeden rodzaj hibiskusa (Hibiscus cannabinus) jest wykorzystywany na szeroką skalę do produkcji papieru.
Hibiskus dla urody
Obecnie prowadzone są badania dotyczące wpływu hibiskusa na kondycję skóry, ale ekstrakty z tej rośliny znalazły już zastosowanie w wielu kosmetykach. W malwie mieszczą się flawony, które mogą blokować działanie elastazy, czyli enzymu prowadzącego do rozpadu elastyny. To włókno odpowiada za sprężystość skóry. Wobec tego, roślina może działać ujędrniająco na skórę. Usztywnia ściany naczyń krwionośnych, co poprawia krążenie krwi oraz lepiej odżywia tkanki. Zapobiega pojawianiu się tzw. pajączków. Ekstrakty z malwy sudańskiej są doskonałym naturalnym przeciwutleniaczem. Dodane do kosmetyków (np. maści, kremów) działają zmiękczająco i kojąco. Kwasy organiczne, które posiada roślina, są zaliczane do alfa-hydroksykwasów (AHA) i są to naturalne złuszczające specyfiki stosowane do peelingu.
Hibiskus - przeciwwskazania
Z niektórych analiz wynika, że nadmierne picie herbatki z hibiskusa może wpływać na poziom estrogenów, a więc kobiety w okresie leczenia hormonalnego, w kwestii stosowania hibiskusa powinny poradzić się lekarza. Spekuluje się, że malwa zawiera związki, które mogą wywołać poronienie. Chociaż specjaliści tego nie potwierdzają, to naparu profilaktycznie nie zaleca się kobietom ciężarnym. Hibiskus stosowany w rozsądnych ilościach raczej nie zaszkodzi. W przypadku stosowania ekstraktów w formie gotowych produktów o wysokim stężeniu należy (jak zawsze) zastosować się do zaleceń producenta.
Konkurs. Wygraj zestaw wartościowych olejów!