Dzisiaj jest: Wtorek, 19.03.2024 Imieniny: Józefa i Bogdana



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Kasza gryczana - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Kasza gryczana - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki


   Kasza gryczana, podobnie jak w przypadku kaszy jaglanej, kiedyś święciła na polskich stołach triumfy, po czym została na pewien czas zapomniana. Dziś powraca do łask w wielkim stylu, a wszystko to dzięki swym niezwykłym właściwościom i wartościom odżywczym.

   Ceniona od wieków przez medycynę ludową, dziś uznawana jest za pokarm wysoko wartościowy również przez wykwalifikowanych specjalistów z zakresu odżywiania (lekarzy, dietetyków), a kulinarni blogerzy prześcigają się w publikowaniu przepisów, w których jest wykorzystywana. Sprawdźmy więc, co takiego się w niej kryje.





Najważniejsze informacje

   Kasza gryczana pozyskiwana jest z łuskanych nasion gryki, czyli pochodzącej z Azji Wschodniej i Środkowej jednorocznej rośliny z rodziny rdestowatych. Jest w stu procentach produktem bezglutenowym, z którego przygotowuje się nie tylko bardzo wiele dań, ale też produkuje np. mąkę. Kasza gryczana jest bardzo wartościowa odżywczo i smakowita. Co ciekawe, występuje w dwóch głównych odsłonach, spośród których każda ma swoje specyficzne cechy (a więc i smakoszy-entuzjastów...).



Rodzaje kaszy gryczanej

   Wyróżnia się następujące rodzaje kaszy gryczanej:

- kaszę gryczaną niepaloną (zwaną nieprażoną, zwykłą lub białą)
- kaszę gryczaną prażoną (zwaną również paloną).

   Niepalona (biała) kasza gryczana dzieli się ponadto na kaszę:

- całą
- łamaną
- łamaną drobną (zwaną również kaszą krakowską)

   a prażona kasza na:

- całą
- łamaną.

   Kasza gryczana biała jest delikatna w smaku, podczas gdy kasza prażona ma charakterystyczny goryczkowaty posmak. To właśnie z nią najczęściej kojarzone jest pojęcie kaszy gryczanej jako takiej - wybierana jest przez konsumentów znacznie częściej.


Kasza gryczana - właściwości odżywcze i lecznicze

   Palona kasza gryczana (niegotowana) dostarcza w 100 gramach około 346 kalorii (kcal), natomiast 100 g ugotowanej to 92 kalorii (kcal), a więc jej wartość kaloryczna zbliżona jest do tej charakterystycznej dla innych tego typu produktów. 75% niegotowanej kaszy gryczanej tworzą węglowodany, a aż 10% - błonnik. Oznacza to, iż 100 gramowa porcja kaszy gryczanej zaspakaja trochę ponad 40% dziennego nań zapotrzebowania.

   Kasza gryczana (palona) zarówno gotowanej i niegotowanej stanowi dobre źródło potasu, selenu, żelaza oraz witaminy B9 (kwasu foliowego), niemniej szczególnie godną uwagi jest jej wysoka zawartość witamin z grupy B (B1, B2, B3, B5, B6, składników mineralnych: magnezu (100 gramów niegotowanej zaspakaja aż 70% dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek!), fosforu, cynku oraz miedzi (100 gramów palonej kaszy (niegotowanej) zawiera ponad 0,6 mg miedzi, co odpowiada prawie 70% dziennego nań zapotrzebowania). Warto również wiedzieć, że wspomniana porcja niegotowanej palonej kaszy zaspakaja również około 90% dziennego zapotrzebowania na mangan. Podobnie jak kasza jaglana jest źródłem bardzo cennego krzemu. Kasza gryczana jest dobrym źródłem antyoksydantów takich jak: rutyna, kwercetyna, pelargonidyna czy procyjanidyna. Ze względu na sporą zawartość błonnika pokarmowego oraz niski indeks i ładunek glikemiczny, polecana jest chorym na cukrzycę (zawiera inozytol, witaminę który bierze udział min. w prawidłowym działaniu insuliny, a jego niedobór może być czynnikiem sprzyjającym rozwojowi cukrzycy typu 2, a także insulinooporności, a także pogłębianiu u kobiet objawów zespołu policystycznych jajników).

   Kasza gryczana jest więc prawdziwą skarbnicą witamin i minerałów. Wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości, w tym np.:

- wspomaga układ nerwowy
- zapobiega zaparciom
- pomaga radzić sobie ze stresem
- walczy z bezsennością
- reguluje produkcję sebum, dzięki czemu poprawia stan skóry trądzikowej
- zapobiega przerostowi gruczołu krokowego (prostaty)
- reguluje procesy metaboliczne zachodzące w komórkach ludzkiego organizmu
- wspomaga odchudzanie
- działa rozgrzewająco
- dodaje energii
- wzmacnia kości

    Kasza gryczana (zwłaszcza biała) - to kopalnia niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu składników. Stanowi doskonały element zbilansowanej, zdrowej diety. Warto jadać ją jak najczęściej.



Porównanie kalorii i wartości odżywczych kaszy gryczanej palonej (prażonej) - niegotowanej (suchej) i gotowanej

Wartości w przeliczeniu na 100 g produktu


Składnik  Kasza gryczana niegotowana
 Kasza gryczana gotowana
Kalorie (wartość energetyczna) 346 kcal / 1448 kJ 92 kcal / 385 kJ
Białko 11,73 g 3,38 g
Tłuszcz ogółem 2,71 g 0,62 g
Kwasy tłuszczowe nasycone 0,591 g 0,134 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone 0,828 g 0,188 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone 0,828 g 0,188 g
Kwasy tłuszczowe omega-3 0,060 mg 0,010 mg
Kwasy tłuszczowe omega-6 0,768 mg 0,178 mg
Węglowodany 74,95 g 19,94 g
Błonnik pokarmowy 10,3 g 2,7 g
Witamina A 0 I.U. 0 I.U.
Witamina D 0 I.U.
0 I.U.
Witamina E 0,39 mg 0,09 mg
Witamina K1 ~ 1,9 µg
Witamina C 0 mg 0 mg
Witamina B1 0,224 mg 0,040 mg
Witamina B2 0,271 mg 0,039 mg
Witamina B3 (PP) 5,135 mg 0,940 mg
Witamina B6 0,353 mg 0,077 mg
Witamina B9 (kwas foliowy) 42 µg 14 µg
Witamina B12 0 µg 0 µg
Witamina B5 (kwas pantotenowy) 1,233 mg 0,359 mg
Wapń 17 mg 7 mg
Żelazo 2,47 mg 0,80 mg
Magnez 221 mg 51 mg
Fosfor 319 mg 70 mg
Potas 320 mg 88 mg
Sód 11 mg 4 mg
Cynk 2,42 mg 0,61 mg
Miedź 0,62 mg 0,15 mg
Mangan 1,62 mg 0,40 mg
Selen 8,4 µg 2,2 µg
Fluor ~ ~
Cholesterol 0 mg 0 mg
Fitosterole ~ ~



Zastosowanie w kuchni kaszy gryczanej

   Kasza gryczana jest bardzo ważnym produktem w regionalnych kuchniach krajów Europy Wschodniej, a szczególnie w kuchni rosyjskiej. Idealnie komponuje się tak z warzywami, jak i mięsem (czerwonym, podawanym z gęstym sosem). Często łączy się ją ze smażoną cebulką i, opcjonalnie, boczkiem i podaje z np. zsiadłym mlekiem lub kefirem. Z kaszy gryczanej przygotowywać można również kotlety, placuszki, farsze do naleśników i pierogów. Wykorzystuje się ją również w produkcji kaszanki.

   Kasza gryczana palona jest stosunkowo rzadko wykorzystywana do przygotowywania deserów, niemniej jej specyficzny posmak sprawia, iż z powodzeniem można również łączyć ją w deserach z np. miodem. Do wypieków (tak słodkich, jak i pieczywa) idealnie nadaje się za to produkowana z kaszy gryczanej mąka. Kasza krakowska często podawana jest jednakże z rodzynkami i gotowana w słodkim mleku.

   Podczas gotowania kaszy gryczanej należy pamiętać o odpowiednich proporcjach - na jedną miarę kaszy przypadają dwie miarki wody. Kaszę należy gotować na małym ogniu około 15-20 minut. Następnie należy ją pozostawić, aby wchłonęła resztę wody. Nie ma potrzeby płukania jej przed gotowaniem, a wylewanie nadmiaru wody jest niepotrzebnym traceniem cennych składników odżywczych.



Ciekawostki o kaszy gryczanej

→ Kasza gryczana jest znana w Polsce od XII wieku. Była ważnym składnikiem jadłospisu zarówno ludzi ubogich, jak i szlachty. Początkowo nie służyła tylko i wyłącznie jako pokarm, była także wykorzystywana w medycynie ludowej
→ Jako jedyna z kasz nie należy do grupy roślin zbożowych
→ Kaszy gryczanej nie poleca się dzieciom poniżej 10 miesiąca życia, osobom z niewydolnością nerek, a także chorującym na wrzody żołądka i dwunastnicy
→ Jako, że nie zawiera glutenu, jest polecana jest osobom chorym na celiakię i będących na diecie bezglutenowej
→ Kasza gryczana w języku angielskim to Buckwheat groats (kasha), w języku francuskim - Gruau de sarrasin, w języku niemieckim - Gretschnewaja kascha lub Buchweizengrütze, w języku hiszpańskim - Trigo sarraceno
→ Największe spożycie kaszy gryczanej w przeliczeniu na jednego mieszkańca występuje w Rosji, Ukrainie i w Polsce. Kasza gryczana jest również stałym elementem kuchni żydowskiej
→ Przyjmuje się, że kasza prażona zawiera blisko 50% mniej wartości odżywczych niż kasza nieprażona (biała)




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.87 Ocen: 52


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE