Kawior - rodzaje, wartości odżywcze, wpływ na zdrowie, cena

   Kawior to przysmak, który spożywano już w starożytności. Na początku nie był produktem luksusowym, ale tanim odpadem. Dopiero później zdobył popularność. Pod względem światowej produkcji kawioru Polska znajduje się w czołówce producentów. Kawior jest produktem luksusowym, który nie należy do najtańszych i niewiele osób może sobie na niego pozwolić, a szkoda. To skarbnica minerałów, witamin i dobroczynnych kwasów tłuszczowych. Zatem jakie właściwości zdrowotne ma kawior? Ile trzeba zapłacić za najdroższy kawior świata?

   Już w czasach starożytnych doceniano kawior. Jednak początkowo nie uchodził za towar luksusowy - spożywali go przeważnie ubodzy, a sprzedawany był za niską cenę jako odpad. Kawior zdobył uznanie dopiero później. Cieszył się popularnością w Rosji - niegdyś światowego lidera pod względem produkcji tego produktu. Aktualnie największymi producentami kawioru są Chiny, Iran, Włochy, Francja, Stany Zjednoczone, a także Polska. Kawior to tradycyjna nazwa solonej ikry jesiotra, czyli ryby dziko żyjącej w Morzu Czarnym i Kaspijskim. Jednak współcześnie kawiorem określa się również ikrę, która pochodzi z ryb łososiowatych oraz jesiotrów hodowlanych. W Morzu Kaspijskim występują trzy gatunki jesiotra - bieługa, z której pozyskuje się największą, zarazem najdroższą ikrę na świecie, jesiotr rosyjski (wytwarza mniejszą i mniej cenną ikrę), a także siewruga produkująca bardzo małe i ciemne jajeczka. Czarny kawior, który pochodzi od ryb jesiotrowatych uważa się za przysmak tym większy, im większą oraz jaśniejszą barwę ma ikra.

Rodzaje kawioru

- Kawior z jesiotra zachodniego
- Kawior ze sterleta
- Kawior czerwony (z łososiowatych)
- Kawior z siewrugi
- Kawior czarny (z jesiotrowatych)
- Kawior z bieługi
- Kawior złocisty (ze pstrągów)
- Podróbki kawioru - syntetycznie barwiona ikra taszy



Wpływ na zdrowie kawioru

   Kawior posiada łatwo przyswajalne białko, w tym niezbędne aminokwasy, a także minerały i witaminy. W swoim składzie posiada bardzo dużo wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które zbawiennie wpływają na stan zdrowia. Te z rodzaju omega-3 mogą chronić przed nowotworami, chorobami układu krążenia i cukrzycą. Korzystnie wpływają też na system nerwowy i pracę serca. Witamina A, która występuje w ikrze, poprawia wzrok i wygląd skóry. Jedna łyżeczka kawioru może pokryć dzienne zapotrzebowanie na witaminę B12, która dobrze wpływa na układ krwionośny. Naturalne przeciwutleniacze - witaminy: E, D i A, selen, także mają właściwości protekcyjne. Przeciwdziałają starzeniu organizmu i mogą zapobiegać nowotworom. Z drugiej strony ikra łososiowatych i jesiotrowatych może wywoływać alergie.

   Kawior to także kopalnia (w 100 g dostarcza ponad 50% dziennego zapotrzebowania) witamin: B2, B5 i choliny oraz minerałów: magnezu, fosforu, żelaza, fosforu. Ponadto kawior to dobre źródło witamin B1, B6, B9 i minerałów: wapnia, cynku i miedzi.



Kalorie i wartości odżywcze - czarny kawior

Badania na temat kawioru

   Naukowcy z Włoch zbadali wpływ związku LD-1227 wyizolowanego z czarnego kawioru. Okazało się, że substancja ta może chronić komórki przed starzeniem i stymulować układ nerwowy oraz hamować niszczenie tkanki chrzęstnej.



Czy kawior może zaszkodzić?

   Kawior zawiera pożądane kwasy omega-3 DHA i EPA, które działają ochronnie na wzrok, układ krążenia, nerwowy i należy je spożywać. Mimo sporej zawartości tłuszczów, kawior posiada znaczną zawartość sodu (około 1500 mg w 100 g). Właśnie z tego powodu ludzie z chorobami nerek i nadciśnieniem muszą ograniczyć spożycie min. dużych ilości kawioru w diecie. Jedna łyżeczka w ciągu dnia w zupełności wystarczy. Dodatkowo mogą pojawić się obrzęki na skutek zatrzymania wody w organizmie, a nawet zwiększenie masy ciała. Jednakże spożywany z rozwagą, jako składnik zdrowej diety prawdopodobnie nie wpłynie negatywnie na zdrowie, a wręcz przeciwnie.



Jak podawać kawior?

   Kawior - zazwyczaj schłodzony, podaje się wraz dodatkami, np. z blinami, kwaśną śmietaną albo z tostami z masłem. Przy czym kawior należy nakładać na pieczywo, a nie rozsmarowywać. Przysmak je się przy pomocy małej łyżeczki (np. drewnianej). Srebro i metal mogą zepsuć smak kawioru. Do czarnego kawioru dobrze pasuje koniak bądź schłodzona wódka. Niektórzy twierdzą, że ten rodzaj kawioru dobrze smakuje też z szampanem. Kawior czerwony dobrze łączy się z białym winem. Ważne, aby było to wino wytrawne. Jeżeli po otwarciu słoika lub puszki powierzchnia kuleczek będzie gładka jak lustro, natomiast pokrywka od wewnątrz będzie sucha bez pozostałości, wówczas produkt ma wysoką jakość.



Cena kawioru

   Małe opakowanie czarnego kawioru zazwyczaj nie kosztuje mniej niż 100 zł. Kawior czerwony jest trochę tańszy i jego wartość odżywcza jest zbliżona do kawioru czarnego. Tymczasem za kawior biały trzeba zapłacić najwięcej. Co ciekawe, niezwykle drogi oraz rzadko spotykany jest kawior złoty ("golden"), który pozyskuje się z jesiotra perskiego, a niekiedy również z innej ryby - siewrugi. Znacznie droższy i rzadziej dostępny jest kawior biały (carski), który pozyskiwany jest z bieługi. Jego nazwa brzmi: "almas", co oznacza diament. Kawior ten można zamówić w jednej z Londyńskich restauracji "Caviar House & Prunier". Produkt umieszcza się w puszkach z 24-karatowego złota. Cena jest zawrotna, bo za kilogram szlachetnego "almas'" trzeba zapłacić 25 000 dolarów.



Zastosowanie w kosmetyce kawioru

   Obecne w kawiorze aminokwasy i wielonienasycone kwasy tłuszczowe, przyczyniają się do odbudowy uszkodzonej bariery ochronnej naskórka. Witamina A ożywia naskórek i nadaje jej piękniejszy wygląd. Kawior posiada fosfor, który wzmacnia skórę, a także pierwiastki (m.in. magnez, cynk i jod), które lepiej nawilżają oraz aktywizują funkcje komórek skóry. Białka zaopatrują w związki potrzebne do wzrostu i integralności tkanek. Korzystnie wpływają na jędrność cery. Witaminy D, A, E zwalczają reaktywne formy tlenu, które przyspieszają procesy starzenia. Poza tym, na świecie wytwarza się wiele kosmetyków mających w składzie kawior, a w salonach kosmetycznych wykonuje się zabiegi z użyciem tego produktu.



   Wprowadzenie kawioru do diety może polepszyć zdrowie i chronić przed niektórymi chorobami. Kawior hamuje rozwój chorób serca, naczyń krwionośnych i niektórych chorób neurodegeneracyjnych. W dodatku jest skarbnicą witamin i minerałów (np. cynku, witaminy A i E), które korzystnie wpływają na stan skóry, jednocześnie opóźniają procesy starzenia. Osoby z chorobami nerek i nadciśnieniem tętniczym powinny zmniejszyć spożycie kawioru, a alergicy całkowicie wykluczyć go z diety. Bez względu na to czy wybierzemy kawior z ikry łososiowatych czy z jesiotra, pamiętajmy, aby zwrócić uwagę na jego pochodzenie. Zachowajmy czujność kupując oryginalny kawior, ponieważ istnieją tańsze sztucznie barwione substytuty kawioru (np. ikra taszy).