Maliny - kalorie, wartości odżywcze i ciekawostki

   O tym, za maliny są smaczne, wie każdy z nas. Warto jednak poznać też ich wartości odżywcze (a więc i właściwości lecznicze), pochodzenie oraz co może okazać się interesujące, kilka związanych z nimi ciekawostek. Im więcej wiemy, tym bardziej świadomymi konsumentami jesteśmy.

   Maliny to grupa roślin pochodzących najprawdopodobniej z Azji Mniejszej, które to są krewniakami jeżyn - wszystkie należą do rodzaju Rubus L. Owoce maliny ławo odpadają od dna kwiatowego i właśnie to odróżnia je od ich kuzynek. Malina występuje pod wieloma odmianami. W Polsce występują m.in.:

- maliny kamionka
- maliny moroszka
- maliny tekszla
- maliny właściwe

   Maliny rosną w lasach i ogrodach. Malina składa się z licznych, kulistych lub owalnych, owłosionych pestkowców. Cały owoc ma kształt również owalny lub stożkowaty. Jest pusty w środku. Dojrzałe maliny osiągają rozmiar od 1-2 cm. Istnieje około 200 gatunków malin, w zależności od odmiany, maliny mogą być: białe, żółte, czerwone, purpurowe, ciemnoczerwone, a nawet prawie czarne. Są w naszym kraju dość popularnymi roślinami uprawnymi, ale zwykle jest tak, iż to te dziko rosnące mają najwięcej wartości odżywczych. Nie oznacza to jednak, że malin nie warto jest uprawiać, jeśli mamy do tego odpowiednie warunki - spostrzeżenie to jedynie wynika z faktu, iż dzikie maliny nie są po prostu zanieczyszczone żadnymi substancjami, które miałyby je chronić przed szkodnikami czy przyspieszyć ich wzrost. Jeśli będziemy się ich wykorzystywania wystrzegać, nasze maliny będą pyszne i bardzo zdrowe zarazem!



Maliny - właściwości odżywcze i lecznicze

   Maliny są bogatym źródłem witamin z grupy B, witaminy C, E i K1 oraz minerałów: cynku, magnezu, miedzi, manganu, fosforu i żelaza. Poza tym, zawierają kwasy cytrynowy, jabłkowy i salicylowy oraz pektyny, związki śluzowe i antocyjany (silne przeciwutleniacze) a także błonnik pokarmowy. Tym samym, słodkie i pyszne maliny:

- mają działanie przeciwmiażdżycowe i wspomagają serce i cały układ krwionośny
- zapobiegają anemii
- pomagają usuwać nadmiar wody z organizmu (mają działanie moczopędne)
- hamują namnażanie się bakterii jelitowych
- wspomagają układ odpornościowy
- wykazują działanie uspokajające
- chronią przed działaniem wolnych rodników
- regulują pracę jelit
- przyspieszają spalanie tkanki tłuszczowej (zawierają substancje przypominające budową kapsaicynę, którą znajdziemy w ostrych papryczkach chili - to właśnie ona odpowiedzialna jest za wzrost termogenezy, z którym mamy do czynienia po zjedzeniu papryczki)
- mają właściwości antynowotworowe

   Co ciekawe, liście malin są dobrym źródłem przeciwutleniaczy, garbników i soli mineralnych. Tym samym, tak jak warto jeść owoce maliny, tak samo warto popijać z jej liści herbatki. Dobrym rozwiązaniem jest również wybieranie tych, na które składają się suszone zarówno owoce, jak i liście, gdyż mają one wtedy jeszcze szersze spektrum właściwości.

   Do jednych z najważniejszych właściwości herbatki malinowej jest jej wpływ na gruczoły potowe oraz działanie rozgrzewające - dzięki nim sprawia ona, iż bardziej się pocimy, a więc idealnie sprawdza się w przypadku leczenia przeziębień. Poza tym:

- ma działanie antybakteryjne
- działa przeciwzapalnie
- łagodzi objawy biegunki

   O bogactwie właściwości malin świadczy nie tylko fakt, iż od pokoleń wykorzystywane są w praktykach medycyny ludowej, ale również to, że nawet dziś produkuje się na ich bazie wiele leków (np. syropy czy tabletki moczopędne).

Kalorie i wartości odżywcze - maliny

Maliny w kuchni

   Owoce maliny są pyszną i zdrową przekąską, która nie wymaga żadnych dodatków - same w sobie smakują doskonale. Niemniej, można również wykorzystywać je na wiele sposób, w tym dodawać do:

- wypieków
- galaretek
- musli
- owsianki
- jogurtu naturalnego itd.

   Bardzo popularne są przetwory z malin, jak np. soki, dżemy czy konfitury. Pamiętajmy, by przygotowywać je zawsze z jak najświeższych owoców, gdyż maliny szybko się psują.

   Przetwory z malin możemy również kupić w sklepach i to przez cały rok, ale są one zwykle bardzo mocno dosładzane białym cukrem. Jeśli więc mamy taką możliwość, zróbmy sobie ich zapasy na zimę sami, jeszcze latem, gdy malin mamy pod dostatkiem.


Ciekawostki o malinach

→ Syropy z malin podawano na wzmocnienie chorym już w XVI wieku
→ Odwar z liści maliny stosowany był jeszcze kilka pokoleń wstecz do przygotowywania okładów na skórę z problemami
→ Badania jednoznacznie wykazały, iż zawarty w malinach kwas elagowy ma działanie przeciwnowotworowe
→ Dzikie maliny rosły już w czasach prehistorycznych
→ Maliny pojawiają się w rzymskiej mitologii - Rzymianie wierzyli, że maliny były białe, dopóki nimfa Ida, opiekując się małym Jowiszem, nie chciała go nimi uspokoić i nie ukłuła się w palec. Wtedy to na owoce spadły krople jej krwi, na zawsze zmieniając ich kolor
→ Napary z liści malin znalazły zastosowanie w bólach menstruacyjnych, ze względu na właściwości rozkurczowe. Dlatego też kobiety od 7 miesiąca ciąży nie powinny go pić z uwagi na ryzyko przedwczesnego porodu. Napary z liści malin pomagają zwalczać niestrawność, biegunki i zaparcia
→ Nazwa maliny w języku angielskim to raspberry, w języku francuskim framboise, w języku niemieckim himbeere
→ Maliny powinny być przechowywane w chłodnym i zaciemnionym miejscu
→ Najwięksi producenci malin to Polska, Serbia i Chile