Dzisiaj jest: Piątek, 29.03.2024 Imieniny: Wiktora i Eustachego



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Minerały i witaminy, które w nadmiarze zatruwają organizm


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Minerały i witaminy, które w nadmiarze zatruwają organizm


   Minerały i witaminy są potrzebne organizmowi do prawidłowego funkcjonowania. Niemniej niektóre z nich można przedawkować zaburzając naturalną homeostazę. Sprawdzamy, które składniki mineralne i witaminy stwarzają największe ryzyko zatrucia.

   Hiperwitaminoza to stan, w którym organizm gromadzi zbyt wiele witaminy niż potrzebuje. Do nadmiaru witamin rozpuszczalnych w wodzie dochodzi rzadko, a jeżeli już się zdarzy, jest następstwem nieprawidłowego stosowania suplementów diety, leków, bądź defektem genetycznym w ich metabolizowaniu. Trochę inaczej jest w przypadku witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Organizm magazynuje je w tkance tłuszczowej oraz w wątrobie. Według prawideł fizjologii do hiperwitaminozy A, D, E, K może doprowadzić zarówno nieprawidłowa suplementacja, jak i stałe dostarczanie organizmowi zbyt wysokich dawek tych witamin w postaci pożywienia, jednak w przypadku niektórych z nich (np. witaminy D) naprawdę ciężko jest doprowadzić do hiperwitaminozy.





Selen

   Z selenem mamy problem - jedni uważają go za truciznę, inni za minerał, bez którego nie moglibyśmy cieszyć się dobrym zdrowiem. Prawda leży pośrodku.

   Selen odpowiada za neutralizowanie nadmiaru metali ciężkich w organizmie. U pań łagodzi objawy menopauzy, zaś u mężczyzn stymuluje produkcję nasienia. Zalecane dzienne spożycie selenu wynosi w granicach 45-55 µg. Selen wzmacnia linię obrony organizmu przed wolnymi rodnikami i toksynami, ale kiedy jest spożywany w nieodpowiedniej postaci lub w nadmiarze, sam staje się zagrożeniem dla zdrowia.

   Selen występuje w kilku postaciach w produktach aptecznych. Naturalny selen nie jest zagrożeniem, choć spożywając duże ilości orzechów brazylijskich można go przedawkować - uchodzą one za najbogatsze źródło tego pierwiastka. Wystarczy niewielka porcja, żeby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na selen (około kilka sztuk). W kosmetykach i suplementach diety selen występuje w postaci siarczków selenu, które mogą zostać wchłonięte przez skórę (np. z szamponu do włosów). Za bardziej toksyczną formę uchodzi selenian sodu - na niego są narażeni głównie pracownicy zakładów produkcyjnych, ponieważ wykorzystuje się go w wielu procesów przemysłowych.

   Nadmiar selenu w organizmie powoduje: nadmierne wypadanie włosów, próchnicę zębów, osłabienie paznokci, brak apetytu, drętwienie dłoni i stóp, czerwone zabarwienie skóry, nieprzyjemny zapach z ust.



Chlor

   Chlor uchodzi za jeden z najbardziej toksycznych pierwiastków. Do zatrucia chlorem najczęściej dochodzi w zakładach produkcyjnych. Niemniej do nadmiaru chloru w organizmie może doprowadzić także stosowanie suplementów diety i tym podobnych preparatów zawierających ten składnik.

   Chlor jest jednym z elektrolitów, a zachowanie jego prawidłowego poziomu w organizmie jest niezbędne do zachowania równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Chlor uczestniczy również w regulowaniu gospodarki wodno-elektrolitowej. Nie ma wątpliwości co do tego, że jest nam potrzebny.

   Głównymi źródłami chloru w diecie są sól kuchenna (chlorek sodu) oraz produkty, które zawierają sól w swoim składzie. Chlor znajduje się także w wodach mineralnych. Na nadmiar chloru w organizmie są narażone głównie osoby, które spożywają duże ilości wysoko przetworzonych, a tym samym bogatych w sól produktów, a także konsumenci spożywający duże ilości wody wysoko zmineralizowanej. Pamiętajmy, że do codziennego spożycia należy wybierać wodę o niskiej zawartości minerałów, ponieważ przy spożyciu na optymalnym poziomie 2-3 l dziennie wysoko zmineralizowana woda mogłaby doprowadzić do nadmiaru niektórych pierwiastków (m.in. chloru) w organizmie.

   Hiperchloremia prowadzi do takich zaburzeń, jak: zmęczenie, nudności, wymioty, przyspieszony rytm serca, zaburzenia oddychania.

   Wymienione dolegliwości są objawami kwasicy metabolicznej - poważnego zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej organizmu. Nadmiar chloru powoduje zwiększenie kwasowości krwi - jego następstwem jest kwasica metaboliczna.



Fluor

   Fluor jest uznawany jako pierwiastek niezbędny do prawidłowego rozwoju kości i zębów. Kiedy jest dostarczany w nadmiarze powoduje więcej szkody, niż pożytku. Oficjalnie według powszechnie uznawanej wiedzy - szkliwo wzmocnione przez pasty z fluorem jest bardziej oporne na działanie kwasów wytwarzanych przez bakterie, a tym samym bardziej odporne na próchnicę - generalnie jednak nie ma dowodów doświadczalnych na to, iż właśnie pasty z dodatkiem fluoru wpływają na odporność zębów i mineralizację.

   Nadmiar fluoru w organizmie powoduje fluorozę - chorobę polegającą na występowaniu nieprawidłowych zmian w obrębie szkliwa zębów, kości i ścięgien. U osób dorosłych choroba wywołuje także zaburzenia układu nerwowego. Fluoroza rozwija się jako następstwo spożywania wody pitnej zawierającej dużo fluoru, spożywania pożywienia obfitującego w ten pierwiastek. Do przypadkowego zatrucia tym pierwiastkiem może dojść w następstwie przypadkowego spożycia pasty do zębów.

   Nadmiar fluoru w organizmie objawia się: plamami i uszkodzeniami szkliwa, nadżerkami, złamaniami, biegunką, bólami brzucha, wymiotami, hipokalcemią. Nadmiar fluoru w organizmie może być następstwem nieodpowiedniego wybielania zębów za pomocą preparatów przeznaczonych do domowego użytku. Fluor znajduje się w paście do zębów oraz innych środkach wybielających. Długotrwałe stosowanie tego typu kuracji może być niebezpieczne. Producenci zalecają kuracje 7-14 - dniowe. Konsumenci nie zawsze stosują się do zaleceń - czasami przez lekkomyślność (przeczytali ulotkę, ale wiedzą lepiej, czego im trzeba), albo niedbalstwo (nie lubią tracić czasu na czytanie zaleceń producenta).

   W opozycji do past zawierających fluor na rynku pojawiły się pasty niezawierające tego pierwiastka. Przez producentów takich past i ekologów fluor jest prezentowany jako toksyczny. Trudno to odnieść do każdego przypadku - dla pacjenta, który pije wodę pitną z fluorem, a do tego spożywa owoce i warzywa nawadniane taką wodą, pierwiastek zawarty dodatkowo w paście może być toksyczny. U innych konsumentów prawidłowe stosowanie pasty z fluorem raczej nie wywoła żadnych objawów świadczących o zatruciu, jednak trzeba pamiętać o tym, że fluor wypiera jod, co dla ludzi borykających się z problemami z tarczycą ma znaczenie.



Chrom

   Chrom - pierwiastek, który w ostatnich latach zrobił furorę jako główny składnik preparatów hamujących apetyt na słodycze i zmniejszających łaknienie w ogóle. Nie potrzebujesz silnej woli, żeby mniej jeść - potrzebujesz chromu! - takie przesłanie kryje się w treści większości preparatów zawierających ten pierwiastek "wspomagający odchudzanie".

   Chrom jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jego niedobór objawia się wzmożonym apetytem na słodycze, co producenci suplementów diety umiejętnie wykorzystali reklamując liczne środki farmakologiczne. Chrom bierze udział w przemianie materii - kolejny powód, aby uznać go za pierwiastek wspierający proces utraty masy ciała.

   Obecnie wiele kobiet przywykło już do stosowania suplementów diety wspomagających odchudzanie. Niektóre konsumentki stosują kilka preparatów jednocześnie, aby dieta i ruch przyniosły lepsze rezultaty. Niemniej, chrom dostarczamy także w pożywieniu. Jeżeli dieta jest odpowiednio zbilansowana nie ma potrzeby dodatkowego uzupełnienia poziomu chromu.

   Długotrwałe stosowanie jednego lub więcej suplementów diety, które zawierają chrom, może doprowadzić do takich dolegliwości, jak: alergiczne zmiany skórne, niewydolność wątroby, niewydolność nerek, zmiany w obrębie błony śluzowej nosa. Nadmiar chromu ogranicza przyswajanie żelaza i cynku, więc zwiększa ryzyko ich niedoboru. Podwyższony poziom tego pierwiastka zwiększa też ryzyko rozwoju nowotworu płuc.

   Z chromem mamy pewien problem - nie ustalono dokładnie, ile wynosi optymalna dzienna dawka  tego pierwiastka. Ryzyko przedawkowania jest duże głównie w przypadku stosowania go w formie suplementu diety oraz w przypadku zawodowego kontaktu z tym minerałem. Maksymalne dawki chromu bezpieczne dla organizmu nie zostały ustalone - każdy organizm może mieć zatem nieco inny próg tolerancji. U jednej konsumentki codzienne stosowanie dwóch tabletek zawierających chrom nie wywoła żadnych objawów, mimo że zalecana jest jedna kapsułka dziennie. U innej osoby podwyższona dawka preparatu może spowodować działania niepożądane.



Witamina A

   Witamina A występuje w pożywieniu w dwóch postaciach. Pierwsza z form - retinol - znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego. Tytułem przykładu można wymienić:

- mleko
- masło
- jaja
- ryby morskie
- wątróbkę

   Przedawkowanie retinolu - podstawowej formy witaminy A - jest bardzo szkodliwe dla organizmu i zdarza się częściej. Trudniej je opanować, ponieważ retinol jest gromadzony w tkance tłuszczowej. Hiperwitaminoza ta jest jednak spotykana najczęściej w następstwie spożywania dużych ilości suplementów. Drugą formą witaminy A jest beta - karoten (właściwie: prowitamina A) znajdujący się w takich produktach, jak:

- marchew
- papryka
- pomidor
- brzoskwinia
- morela
- zielonolistne warzywa

   Beta - karoten jako związek rozpuszczalny w wodzie może zostać usunięty z organizmu, gdy dostarczamy go w nadmiarze. Beta - karoten jest barwnikiem, który może wpłynąć także na odcień skóry, a nie tylko warzyw i owoców.

   Hiperwitaminoza A prowadzi do: zahamowania łaknienia, zmian skórnych i chorób skóry, osłabienia mięśni, zahamowania wzrostu.



Witamina D

   Witamina D jest dostarczana wraz z pożywieniem w niewielkich ilościach. Szacuje się, że nawet 90% społeczeństwa cierpi na niedobór tej witaminy. Kalcyferol może być produkowany także przez organizm - w drodze syntezy zachodzącej w skórze pod wpływem promieni słonecznych. W drugim przypadku organizm kontroluje poziom witaminy D - wytwarza tylko tyle, ile potrzebuje. Suplementów diety i jadłospisu obfitującego witaminę D organizm już nie opanuje. Kalcyferol dostarczany w postaci pokarmu i leków jest w całości magazynowany.

   Hiperwitaminoza D jest jednak bardzo rzadko spotykana, tak jak wspomniano - częściej jest to hipowitaminoza, czyli niedobór. Hiperwitaminoza D praktycznie może zaistnieć tylko w przypadku suplementacji bardzo dużych ilości. Warto jednak odnotować, że do jej następstw należą między innymi: nudności i wymioty, zwapnienie tętnic, uszkodzenie nerek.



Witamina E

   Witamina E znajduje się głównie w produktach roślinnych bogatych w tłuszcze oraz w warzywach. Możemy dostarczyć jej odpowiednią ilość organizmowi poprzez spożywanie takich produktów, jak:

- oleje roślinne
- migdały
- orzechy
- warzywa zielonolistne
- kiełki pszenicy
- masło
- jaja

   Przypadki przedawkowania witaminy E poprzez stosowanie niezbilansowanej diety (jedzenie w nadmiarze) zdarzają się bardzo rzadko. Do hiperwitaminozy dochodzi najczęściej w następstwie stosowania dużych ilości suplementów diety w połączeniu z produktami bogatymi w ten składnik. Witamina E uchodzi za jeden z tak zwanych "eliksirów młodości". Znajdziemy ją m.in. w suplementach dbających o skórę (np. w połączeniu z witaminą A lub C), a także w kompleksowych preparatach witaminowo - mineralnych.

   Hiperwitaminoza witaminy E prowadzi do: biegunki, bólu głowy, osłabienia organizmu, zaburzeń widzenia, senności, wymiotów, osłabienia mięśni.



Witamina K

   Witamina K (zarówno K1 i K2) jest produkowana w niewielkich ilościach przez bakterie jelitowe. Resztę dziennej dawki trzeba dostarczyć jej wraz z pożywieniem. Do głównych źródeł pokarmowych witaminy K1 i K2 należą takie produkty, jak:

- zielone warzywa liściaste
- skórka owoców
- oleje i inne tłuszcze
- produkty sojowe poddane fermentacji (natto)
- mleko i nabiał
- mięso
- podroby

   Przypadki przedawkowania witaminy K1 spowodowane dietą zdarzają się bardzo rzadko. Częściej występuje jej niedobór niż hiperwitaminoza. Do nadmiaru K1 w organizmie z reguły dochodzi w następstwie stosowania preparatów zawierających ten składnik.

   Hiperwitaminoza witaminy K1 może spowodować takie zaburzenia, jak: niedokrwistość, zaburzenia pracy wątroby, uderzenia gorąca, nadmierna potliwość.

   W niektórych źródłach można spotkać się ze stwierdzeniem, że witamina K1 nawet w dużych dawkach nie jest toksyczna - gdyby była nietoksyczna jej hiperwitaminoza pozostałaby obojętna dla organizmu.



Kwas foliowy (witamina B9)

   Jest to witamina pełniąca wiele funkcji w organizmie z których najważniejsze to regulowanie wzrostu i funkcjonowania komórek, zapobiega uszkodzeniom cewy nerwowej u płodu, ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków i obniża poziom szkodliwej homocysteiny. Witaminy B9 spożywanej w pokarmach nie można przedawkować, problem może pojawić się jeśli ją suplementujemy w formie kwasu foliowego, ale wówczas jeśli cierpi się na mutację w genie MTHFR (według niektórych szacunków dotyczyć to może nawet więcej niż 20% populacji!). Mutacja w genie MTHFR (gen kodujący reduktazę metylenotetrahydrofolianu) zaburza wchłanianie kwasu foliowego, co prowadzi do jego toksycznego gromadzenia się w organizmie. Pomimo tego, że we krwi poziom tego składnika jest utrzymany na właściwym poziomie, to niestety nasz organizm nie potrafi go właściwie przetworzyć. Jest to szczególnie niebezpieczne w przypadku kobiet w ciąży. Kwas foliowy, który nie może zostać przetworzony odkłada się w toksycznej formie, co może doprowadzić nawet do rozwoju nowotworu. Ponadto zwiększone dawki kwasu foliowego mogą powodować: bezsenność, rozdrażnienie, depresję, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, czy skórne reakcje alergiczne. Osoby cierpiące na mutację w genie mogą się natomiast suplementować zmetylowaną (przetworzoną) formą folianów - zawierających L-5-MTHF (kwas lewomefoliowy, metafolin).



   Podsumowując powyższe wyliczenie najbardziej toksycznych minerałów i witamin można zauważyć, że przypadki hiperwitaminozy z reguły są konsekwencją stosowania dużej ilości suplementów diety i leków. Jak zatem wytłumaczyć to, że produkty, które z założenia mają chronić zdrowie, w rzeczywistości je rujnują? Odpowiedź jest bardzo prosta.

   Konsumenci bombardowani reklamami coraz częściej - w trosce o swoje zdrowie - stosują dwa lub więcej preparatów jednocześnie. Nie byłoby w tym nic szkodliwego (z wyjątkiem stanu wątroby), gdyby każdy konsument uważnie czytał skład preparatu. Konsumentki często stosują preparaty witaminowo - mineralne dla zdrowia, a dodatkowo preparaty dbające o stan skóry. Są to środki, które mogą mieć podobny skład.

   Witaminy A, E i C są częstym składnikiem suplementów diety dbających o skórę, podobnie jak selen. Każdy preparat zawiera ok. 60-100% dziennego spożycia według przyjętych norm. Łączenie kuracji preparatem tego typu ze stosowaniem kompleksowego suplementu diety zawierającego kompletny zestaw witamin i minerałów może w krótkim czasie doprowadzić do hiperwitaminozy. Pamiętajmy, że jedno opakowanie zwykle zawiera od 30 do 90 tabletek, co wystarcza na 1-3 miesiące kuracji. Zażywanie nadmiernych dawek witamin przez tak długi okres nieuchronnie prowadzi do zaburzeń zdrowotnych.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.33 Ocen: 6


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE