Przyczyną podrabiania żywności jest głównie chęć zysku. Część producentów szuka w ten sposób oszczędności i posuwa się do krętactwa. Nie tylko drogie i luksusowe produkty żywnościowe są podrabiane i zafałszowane, ale również te tańsze i bardziej masowe. W takim razie, jak nie dać się nabrać i nie płacić za podróbki? Oto najczęściej podrabiane produkty.
Produkt zafałszowany to taki, w którym prawie niezauważalnie zamieniono dany składnik na inny (bezwartościowy lub mniej wartościowy, zwykle tańszy), co wprawia konsumenta w błąd. Podrabiany artykuł ma zmieniony skład i wartość odżywczą. Co prawda, towar "podrabiany" parametrami zewnętrznymi przypomina produkt autentyczny, ale w rzeczywistości nim nie jest. Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia zakłada, że artykuł spożywczy uznaje się za zafałszowany, jeśli:
- przeprowadzono zabiegi, które zamaskowały jego realny skład bądź nadały mu wygląd artykułu spożywczego o właściwej jakości bezprawnie;
- umieszczono w nim substancje, które zmniejszają jego walory odżywcze albo zmieniają jego skład;
- błędnie podano skład, nazwę, miejsce lub datę produkcji, termin ważności albo datę minimalnej trwałości danego produktu lub w inny sposób został źle oznakowany, co wpłynęło na jego bezpieczeństwo;
- zabrano składnik bądź obniżono zawartość jednego lub kilku składników odpowiadających za wartość odżywczą lub inną cechę produktu spożywczego.
Dane pokazują, że wykrywalność zafałszowanych produktów jest coraz skuteczniejsza. Mimo to, nielojalni przedsiębiorcy nadal importują trefne artykuły z innych rynków, a czasami zlecają ich fabrykację w różnych krajach, najczęściej w Chinach. To właśnie z tego kraju pochodzi przeszło 60% oszukanych towarów ściąganych do całej Unii Europejskiej. Coraz więcej podróbek jest dystrybuowanych poprzez internet. Oto produkty spożywcze, które podrabiane są najczęściej.
|
|
|
Masło
Kontrolerzy przeprowadzający inspekcje w sklepach, twierdzą, że do wyrobów sprzedawanych jako masło niekiedy dodaje się olej palmowy, olej rzepakowy lub słonecznikowy. Olej palmowy jest tani, więc producenci chętnie dodają go do tłuszczu mlecznego. Jednak olej ten spożywany w zbyt dużych ilościach podnosi poziom cholesterolu LDL, sprzyja rozwojowi otyłości i chorób układu krążenia.
Ser
W składzie sera powinno znajdować się tylko mleko (wraz z jego składnikami), nieszkodliwy chlorek wapnia (E509), podpuszczka (enzym), ewentualnie: przyprawy, specjalne gatunki pleśni lub kwasy omega i kultury bakterii. Prawo zabrania stosowania reklam i oznaczeń na opakowaniu, które wprowadzają nabywcę w błąd. Niestety w praktyce artykuły seropodobne są pakowane identycznie, jak oryginalne sery i nieraz leżą tuż obok nich na półce sklepowej. W takiej sytuacji nie pozostaje nic innego, jak czytać etykiety. Jeżeli na opakowaniu widnieje napis "ser typu Gouda", to mamy do czynienia z podrabianym serem. Jeśli w "serze" znajduje się karagen, tłuszcz roślinny, soja, mleko w proszku albo łój, mamy do czynienia z produktem seropodobnym. Najczęściej podrabianym polskim serem jest oscypek. Poza tym, często fałszuje się parmezan.
Kawa
Niektórzy producenci dosypują do mielonej kawy rozdrobnione łuski lub gałązki kukurydzy. W ten sposób następuje zwiększenie masy produktu, a równocześnie pomniejszenie masy kawy. Najlepiej kupować całe ziarenka kawy i mielić je samodzielnie w domu.
Oliwa z oliwek
Niektórzy producenci modyfikują oliwę z oliwek na różne sposoby. Najczęściej rozcieńczają tłuszcz dużo tańszym olejem (np. sojowym) albo do oliwy wysokiej jakości dodają oliwę słabszej jakości. Główną przyczyną jej fałszowania jest fakt, że podczas butelkowania oliwy ciężko jest określić prawdziwe jej pochodzenie. Na przykład, jeśli na etykiecie oliwy widnieje napis "pakowana we Włoszech" bądź "butelkowana we Włoszech", to może wskazywać, że jedynie była tam butelkowana, a nie wytworzona. Chcąc kupić prawdziwą oliwę, warto sprawdzić, czy na butelce podano informację: "wyprodukowano we Włoszech".
Miód
Jak można podrobić miód? Dodając do niego cukier w innej postaci: cukier buraczany (sacharoza) lub wysokofruktozowy syrop kukurydziany. Produkt fałszuje się też podając błędne oznaczenia. Jak zatem rozpoznać atrapę? Należy zerknąć na etykietę. Miód nie powinien zawierać nic innego oprócz… miodu. Jeżeli jest coś jeszcze, to wszystko wskazuje na to, że miód jest nieprawdziwy. Aby nie dać się nabrać, najlepiej znaleźć miejscowego pszczelarza i to u niego regularnie zaopatrywać się w słodki przysmak. Z reguły wielu skromnych producentów z chęcią pokaże również swoją pasiekę albo sumiennie opowie o całym cyklu produkcji miodu.
Herbata
Najczęściej fałszuje się ją w taki sposób, że w torebkach na herbatę umieszcza się pył herbaciany, a więc najmniej wartościową pozostałość po herbacie, w zastępstwie liści. Aby nie dać się oszukać, lepiej kupować zwykłą herbatę liściastą.
Wino
Oszustwa dotyczące tego trunku bardzo często polegają na butelkowaniu typowego wina pod ekskluzywną marką albo oferowaniu złego rocznika, mimo że odbiorca prosił np. o starszy rocznik wina. Zdaniem fachowców około 5% sprzedawanych win to imitacje. Wino najlepiej sprowadzać od zaufanych dostawców.
Szafran
Szafran jest najdroższą przyprawą świata i nic dziwnego. Aby uzyskać kilogram aromatycznych nitek potrzeba aż 150 tysięcy kwiatów, a cały zbiór przeprowadza się ręcznie. Producenci z chęcią podrabiają tę szlachetną przeprawę. Oszustwa przeważnie dotyczą szafranu, który ma postać proszku, a w składzie podróbki można znaleźć m.in. zmielone kwiaty nagietka. Najlepszą opcją będzie zakup szafranowych nitek.
Wanilia
Wanilia obok szafranu jest jedną z najczęściej fałszowanych przypraw. Wiele falsyfikatów wytwarza się z waniliny - substancji organicznej, która naturalnie znajduje się w nasionach wanilii, jednakże syntetyzuje się ją w laboratorium. Oryginalna wanilia ma substancje, które nie występują w tej syntetycznej. W związku z tym, warto upewnić się w sklepie, czy np. cukier waniliowy jest faktycznie cukrem "waniliowym", a nie "wanilinowym".
Podsumowanie
Jedyne co pozostaje konsumentowi, to zadać pytanie: co zrobić, aby nie dać się oszukać? Należy przede wszystkim uważnie czytać etykiety. Oprócz tego, zwracać uwagę na żywność taką jak: miód, sery, wędliny, przyprawy, konserwy, masło, wino, a nawet chleb. Okazuje się, że część serów dostępnych w sklepach, nie ma nic wspólnego z prawdziwymi serami, a to co można znaleźć na półkach to gorszej jakości produkty seropodobne. Podobnie jest w przypadku miodu. Sztuczny miód to tania mieszanka cukru, wody i chemicznych substancji, praktycznie pozbawiony wszelkich właściwości zdrowotnych. Ten prawdziwy - wprost z pasieki, to produkt wartościowy, który również więcej kosztuje. Najgorsze jest to, że zafałszowane produkty złudnie przypominają oryginały i podczas robienia zakupów w sklepie trudno jest je odróżnić od autentyków.
Konkurs. Wygraj zestaw wartościowych olejów!