Odżywianie w ciąży

   Okres ciąży jest dla kobiety, zarówno pod względem emocjonalnym jak i fizjologicznym, okresem absolutnie niezwykłym. Chyba nikt nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości. Również jeśli chodzi o odżywianie, kobieta oczekująca dziecka powinna wprowadzić w swoje codzienne menu drobne zmiany. Jak łatwo się domyślić, ponieważ "karmi" nie tylko swoje ciało, ale również ciało swojego maleństwa, jej potrzeby w zakresie diety ulegają zmianom. Może i niezbyt wielkim, ale jednak ...

Odżywianie w czasie ciąży, a dobre samopoczucie

   Kobiety spodziewające się dziecka powinny przestrzegać tradycyjnie wymienianych zasad zdrowego żywienia. Mowa tu oczywiście o min. jadaniu odpowiednio skomponowanych śniadań, unikaniu cukrów prostych oraz tłuszczów zwierzęcych, dokładnym przeżuwaniu każdego kęsa jedzenia etc.

   Śniadania są ważnym elementem dnia. Dobre, zdrowe śniadanie powinno składać z produktów węglowodanowych (należy wybierać te o niskim indeksie glikemicznym, dostarczające błonnika) oraz białkowych. Błonnik, tak jak białko, zapewnia uczucie sytości, a z węglowodanów, które trawimy, czerpiemy energię. Jedzenie śniadań zapobiega również podjadaniu w ciągu dnia i niweluje stres czy mdłości spowodowane spadkiem poziomu cukru we krwi oraz, po prostu, burczeniem w żołądku.

   Posiłki ciężarnej, tak jak każdego z nas, powinny nie być zbyt duże w sensie objętościowym. Tak więc jadamy mniej, ale częściej ... Dzięki temu uniknąć można trawiennego dyskomfortu spowodowanego uczuciem ciężkości.

   Dokładne przeżuwanie jedzenia oraz unikanie picia w trakcie posiłku pozwala na uniknięcie, czy chociaż zminimalizowanie, wzdęć, które są często problemem kobiet w ciąży. Zresztą tak samo jak inne zaburzenia gastryczne, tj., trawienne. Kobiety często narzekają, w czasie ciąży, np. na zaparcia czy gazy. Tego typu nieprzyjemności mogą być spowodowane przez np. zmiany hormonalne, które zachodzą w organizmie kobiety w tym okresie. Nie warto więc jeszcze pogarszać sytuacji i poprzez to, na co mamy wpływ, czyli sposób jedzenia oraz dobór produktów, redukować uciążliwe objawy do minimum.



"Musisz jeść za dwoje"... i inne mity

   Często mówi się kobietom, które spodziewają się dziecka, że muszą w tym okresie "jadać za dwoje". Taka forma komunikatu może i jest zabawna czy sympatyczna, ale powoduje skojarzenia nie do końca zgodne z tym, jak odżywianie ciężarnej powinno wyglądać. Sugeruje bowiem pewne przyzwolenie na przejadanie się i folgowanie absolutnie wszystkim swoim zachciankom (przyzwolenie, które faktycznie w naszym społeczeństwie funkcjonuje bardzo dobrze!).

   Kobieta może i musi "jadać za dwoje" ale tylko w tym sensie, że musi dostarczać niezbędnych składników pokarmowych, odżywczych, witamin etc. już nie tylko sobie, ale również dziecku, którego prawidłowy rozwój, do którego są one niezbędne, jest w tym okresie w pełni od jej wyborów zależny.

   Kobiety potrafią, w trakcie dziewięciu miesięcy ciąży, przytyć naprawdę dużo kilogramów. Wynika to z faktu, że ulegają swoim kulinarnym zachciankom, które albo byłyby, w normalnej sytuacji, zbagatelizowane, albo w ogóle by się nie pojawiły. Utrata kontroli nad ilością spożywanych kalorii często idzie w parze z nadmiernym spożywaniem produktów wysoko przetworzonych, których normalnie wiele kobiet sobie odmawia. Twierdzenie, że, jeśli mam na coś ochotę, to na pewno mój organizm tego potrzebuje, jest tylko wymówką. Nie ma możliwości, by organizm faktycznie "domagał się" np. pączka czy lukrowanej babeczki.

   Produkty przetworzone dostarczają tzw. pustych kalorii, ale nie jest to jedyny problem, o którym trzeba w ich kontekście powiedzieć. Zawierają one bowiem duże ilości cukru, soli oraz wiele chemicznych dodatków jak barwniki, konserwanty, ulepszacze smaku etc., a wszystkich tych rzeczy w czasie ciąży należy unikać. Dziecko będące jeszcze w łonie matki przyswaja składniki, które spożywa właśnie ona, a więc źle zbilansowana dieta szkodzi nie tylko samej kobiecie, ale również maluchowi. Ale o tym za chwilę ...

   Ponadto, warto pamiętać o tym, by wypijać w ciągu dnia odpowiednią ilość wody (6-8 szklanek). Słodycze natomiast powinny zostać zastąpione owocami, które dostarczają, oprócz słodkiego smaku zaspakajającego ochotę na coś pysznego, wielu ważnych witamin i minerałów.



Kofeina i inne używki

   W czasie ciąży należy zrezygnować z napojów zawierających kofeinę, tj. np. kawy, coli czy popularnych "energetyków". Kofeina zwiększa bowiem ryzyko poronienia oraz przedwczesnego porodu. Napoje kofeinowe wypłukują magnez, podnoszą ciśnienie i nadmiernie pobudzają. Mogą więc doprowadzić do np. zaburzeń rytmu serca. Warto również, z tych samych powodów, ograniczyć ilość wypijanej w ciągu dnia mocnej czarnej herbaty.

   Absolutnie zakazane w trakcie ciąży jest również picie alkoholu (w jakiejkolwiek postaci; nie chodzi tylko o mocne alkohole jak np. wódka, whisky etc.). Spożywanie przez matkę alkoholu zwiększa ryzyko nie tylko poronienia, ale również pojawienia się u nienarodzonego dziecka różnego rodzaju wad rozwojowych.



Czego nie wolno jeść?

   Zakazane w czasie ciąży produkty spożywcze to min. surowe oraz niedogotowane  mięso. Jego zjedzenie może doprowadzić do zakażenia toksoplazmozą. Unikać należy również surowych jajek, gdyż w tych znajdować może się salmonella.

   Unikamy również wszelkiego rodzaju konserwantów znajdujących się w żywności, a więc wykluczamy z diety produkty przetworzone. Nadmiar substancji chemicznych w nich zawartych może kumulować się w organizmie dziecka i spowodować liczne problemy zdrowotne czy nawet rozwojowe.

   Wykluczyć z diety powinno się również słodycze. Biały cukier pobudza te same ośrodki w mózgu co twarde narkotyki, a więc wniosek jest prosty - cukier faktycznie uzależnia. By nie narażać dziecka na nałóg, z którym zmagają się dziś niemal wszyscy, czyli pociąg do słodkości, warto zadbać w tym zakresie o własną dietę, gdy maluch nie przyszedł jeszcze na świat. Nadmiar cukru w diecie może doprowadzić do cukrzycy, problemów metabolicznych, przybierania na wadze, a więc i problemów z układem krwionośnym etc..



Czego nie może zabraknąć w diecie ciężarnej?

   W czasie ciąży bardzo ważne jest, by dostarczać sobie odpowiednich ilości kwasu foliowego. Znajduje się min. w zielonych warzywach i pomarańczach. Niedobór kwasu foliowego w diecie matki może doprowadzić do poronienia bądź wystąpienia u dziecka wad rozwojowych układu nerwowego.

   W drugim i trzecim trymestrze ciąży kobiety powinny jeść więcej produktów bogatych w wapń, gdyż zapotrzebowanie dziecka na wapń w tym okresie wzrasta o około 1/3. Jeśli mu go nie dostarczymy, zaczniemy tracić własne zapasy tego pierwiastka, co może osłabić, koniec końców, nasze zęby i kości. W trzecim trymestrze zwiększyć należy ilość białka w codziennej diecie.



   Nie wolno zapomnieć również o dostarczaniu sobie beta-karotenu i witaminy E - tutaj jednak nie chodzi tylko o zdrowie dziecka, ale raczej o wygląd przyszłej mamy. Beta-karoten i witamina E poprawiają wygląd skóry i uelastyczniają ją, a więc przeciwdziałają pojawianiu się rozstępów, z którymi później, gdy już się pojawią, walczyć jest bardzo ciężko. Dzięki witaminie C natomiast unikniemy pojawiania się żylaków, które są kolejną zmorą kobiet w ciąży.