Dzisiaj jest: Czwartek, 28.03.2024 Imieniny: Anieli i Sykstusa



Ilość przepisów kulinarnych w serwisie: 5865

Spożycie cukru a otłuszczenie wątroby (i innych narządów)


Rozmiar tekstu: AAA
PDFDrukuj


Spożycie cukru a otłuszczenie wątroby (i innych narządów)


   Myślisz, że nadmiar kalorii odkłada się pod skórą jako tkanka tłuszczowa w okolicy ud, brzucha, ramion i bioder? Jesteś w błędzie - tłuszcz może otaczać także narządy wewnętrzne, a jego przyrost może być związany nie tyle z dodatnim bilansem kalorycznym, co z wysokim spożyciem cukru.

   Zbyt wysokie spożycie cukru i tłuszczu w diecie może ostatecznie doprowadzić do zachorowania na niealkoholowe stłuszczenie wątroby (dalej jako: NAFLD, ang. non alcoholic fatty liver disease). Dodatkowymi czynnikami sprzyjającymi tej chorobie są niskie spożycie antyoksydantów, błonnika oraz WNKT.





Tłuszcz trzewny potrzebny - ale w nadmiarze bardzo szkodliwy

   Tłuszcz trzewny, zwany również tłuszczem wisceralnym, otrzymujemy w niewielkich ilościach od matki natury. Tworzy on ochronną powłokę wokół narządów znajdujących się w jamie brzusznej - wokół serca, wątroby, trzustki, żołądka itd. Niemniej pod wpływem nieprawidłowych nawyków żywieniowych dochodzi do zwiększenia ilości wisceralnego tłuszczu - a wtedy zamiast chronić narządy, utrudnia ich funkcjonowanie, zwiększając ryzyko chorób.



Winny nie tylko cukier

   Ten artykuł jest poświęcony głównie wpływowi nadmiernego spożycia cukru na poziom trzewnej tkanki tłuszczowej. Niemniej trzeba jasno zaznaczyć, że zwiększenie poziomu wisceralnego tłuszczu może wystąpić także u osób, które spożywają mało cukru, ale dużo tłuszczów trans. Są to składniki pokarmowe, które są uznawane za najgroźniejsze spośród lipidów. Ich źródłem są utwardzane oleje roślinne. Tłuszcze trans znajdziemy w każdym produkcie, który został usmażony na oleju roślinnym, a zatem m.in. w chipsach, ciastkach, słodyczach, frytkach, pączkach, orzeszkach. Utwardzone tłuszcze roślinne znajdziemy także w margarynie. Wcześniej sądzono, że za choroby są odpowiedzialne tłuszcze nasycone, czyli zwierzęce, których źródłem jest m.in. masło. Dlatego margaryna uchodziła za zdrowszą. W świetle aktualnej wiedzy, dietetycy twierdzą zgodnie, że masło jest zdecydowanie mniej "szkodliwe" niż margaryna bogata w tłuszcze trans.



Ratunku! Mam otłuszczoną wątrobę!

   Remedium na otłuszczenie narządów wewnętrznych jest zmiana nawyków żywieniowych, ponieważ to właśnie w nieprawidłowym żywieniu tkwi źródło problemu. Pacjentom zaleca się wyeliminowanie z diety cukru rafinowanego oraz jego zamienników, np. syropu glukozowo-fruktozowego. Niestety nie jest to tak proste, jak mogłoby się wydawać. Najbardziej rozsądnym rozwiązaniem jest stopniowe, sukcesywne zmniejszanie spożycia cukru, np. poprzez wyeliminowanie z diety wysoko przetworzonych produktów. Udzielenie porady w stylu "musisz jeść dużo warzyw i owoców" to zbyt duże uproszczenie, które dodatkowo wprowadza w błąd. Owoce również są źródłem cukrów prostych. Jeżeli zjemy świeże jabłko lub pomarańczę, to poziom cukru we krwi znacznie nie wzrośnie - zadba o to błonnik. Niemniej wypijanie kilku szklanek soku wyprodukowanego z 100% zagęszczonego soku z owoców może wątrobie zaszkodzić.



NAFLD - następstwo otyłości i zespołu metabolicznego

   W świetle aktualnej wiedzy przyjmuje się, że niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby jest następstwem zmian histologicznych występujących w wątrobie, w przebiegu takich chorób, jak zespół metaboliczny i otyłość. Ponadto, rozwój stłuszczenia wątroby może mieć związek z cukrzycą typu 2 oraz innymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej - dyslipidemii upośledzoną tolerancją glukozy. W przebiegu NAFLD dochodzi do nagromadzenia trójglicerydów w wątrobie. Za źródło choroby uchodzi natomiast proces zapalny, do zainicjowania którego może doprowadzić stres oksydacyjny.

   Co gorsza choroba ma zwykle bezobjawowy przebieg. Do podstawowych metod diagnostycznych stosowanych w przebiegu NAFLD należą diagnostyka biochemiczna, tomografia komputerowa i badanie USG. Czasami konieczne jest przeprowadzenie biopsji wątroby, albo rezonansu magnetycznego. Postępowanie terapeutyczne opiera się na zażywaniu leków wspomagających zmniejszenie masy ciała, preparatów działających przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Ważnymi elementami leczenia są również aktywność fizyczna oraz dieta hipokaloryczna.



Dieta hipokaloryczna ratunkiem dla pacjentów z NAFLD

   Podstawowym założeniem diety hipokalorycznej jest zmniejszenie spożycia węglowodanów i tłuszczów nasyconych. Pacjenci powinni unikać soku i nadmiaru owoców - trzeba ograniczyć szczególnie fruktozę. Jadłospis powinien być wzbogacony przez antyoksydanty, wielonienasycone kwasy tłuszczowe oraz błonnik.

   Choć głównym celem diety hipokalorycznej jest zmniejszenie masy ciała pacjenta, to trzeba pamiętać, aby maksymalny spadek wagi wynosił 0,5 kg w ciągu tygodnia. Zbyt dynamiczne tempo odchudzania mogłoby zaszkodzić - nasilając włóknienie w miąższu wątrobowym. Pacjentom poleca się także aktywność fizyczną wspomagającą uzyskanie oraz utrzymanie obniżonej masy ciała. Sport w takim wydaniu poprawia wydolność oddechowo-krążeniową oraz obniża insulinooporność.



Dieta i aktywność fizyczna wspierają farmakoterapię

   W leczeniu NAFLD wykorzystuje się między innymi orlistat, tj. lek obniżający masę ciała. Bezpośredni efekt terapeutyczny tego preparatu nie został jednak udowodniony. W ramach leczenia farmakologicznego z powodzeniem są stosowane także środki zwiększające wrażliwość insulinę oraz leki poprawiające profil lipidowy. Niemniej, zaobserwowano, że pozytywne skutki ich działania ustępują po zakończeniu terapii.



Otłuszczona trzustka bardziej podatna na cukrzycę

   Nadmiar tłuszczu trzewnego wokół trzustki znacznie zwiększa ryzyko insulinooporności, a następnie cukrzycy typu II. Nadal prowadzone są badania, których przedmiotem jest wyjaśnienie ewentualnego wpływu nadmiaru tkanki tłuszczowej na rozwój chorób zapalnych i nowotworowych trzustki. Wiedza w tym zakresie nadal jest niewystarczająca.

   Mówiąc o stłuszczeniu narządu intuicyjnie myślimy o otoczeniu narządu przez tkankę tłuszczową. Nie jest to do końca prawdą. W medycynie stłuszczenie określonego narządu definiuje się jako podwyższone stężenie trójglicerydów w komórkach. Towarzyszy temu hipotoksyczność i zaburzenie funkcji narządu. Trójglicerydy nie są szkodliwe - toksyczny wpływ mają produkty nasilonego metabolizmu powodujące uszkodzenie komórek części zewnątrzwydzielniczej i wewnątrzwydzielniczej trzustki. Początkowo adipocyty (komórki tłuszczowe) są rozproszone. Następnie dochodzi do częściowego, albo całkowitego zastąpienia utkania egzokrynnego przez adipocyty (tzw. fatty replacement).



Tłuszcz wisceralny sprzyja zwyrodnieniom kręgosłupa

   Za choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa odpowiada nie tylko tłuszcz wisceralny, ale biorąc pod uwagę, że nadmiar tłuszczu trzewnego w większości przypadków idzie w parze z otyłością. Nadmierna masa ciała znacznie obciąża układ kostno - stawowy, w tym szczególnie kręgosłup. Nagromadzenie tłuszczu trzewnego sprzyja też miażdżycy.



Wysoko przetworzone produkty dietetycznym zagrożeniem

   Głównym źródłem tłuszczów trans i cukrów prostych są wysoko przetworzone produkty. Ograniczając ich spożycie do kilku w ciągu tygodnia można znacznie zmniejszyć ryzyko chorób związanych z nadmiarem trzewnego tłuszczu.



Same ćwiczenia nie pomogą!

   Błędem jest myślenie, że za pomocą samych ćwiczeń uda się spalić nadmiar tkanki tłuszczowej zgromadzonej wokół narządów wewnętrznych. Wisceralny tłuszcz jest bardzo "upierdliwy" - można obniżyć jego ilość głównie poprzez ograniczenie spożycia produktów wysoko przetworzonych, a tym samym i tłuszczów trans oraz cukrów prostych. W jadłospisie powinny znaleźć się zdrowe tłuszcze roślinne - olej lniany, orzechy oraz oliwa z oliwek, ale oczywiście w odpowiednich ilościach. Z menu trzeba też wyeliminować alkohol.




Oceń artykuł:

Średnia ocena: 4.89 Ocen: 9


NOWOŚCI PRODUKTOWE

Czereśnie suszone Czereśnie suszone

Producent: Helio


W linii bakalii bez konserwantów firmy Helio pojawiła się kolejna nowość - suszone czereśnie. Produkt jest naturalnie suszony, a nie kandyzowany. Czereśnie to smak lata, który dzięki temu produktowi można t

WIĘCEJ



NOWOŚCI PRODUKTOWE

NOWOŚCI WYDAWNICZE

Jedzenie emocjonalne Jedzenie emocjonalne

Julie M. Simon

Wydawnictwo: Vital


Pudełko lodów po pełnym stresu i niepokoju dniu w pracy. Kilka paczek chipsów naraz, a potem ból brzucha, bo nie radzisz sobie z nawracającymi stanami lękowymi. Przejadasz się, bo desper

WIĘCEJ



NOWOŚCI WYDAWNICZE