Suplementy diety

   W ciągu ostatnich lat przeprowadzono wiele badań związanych ze spożywaniem różnych suplementów diety, oceniając między innymi ich wpływ na wydolność. W większości przypadków nie zaobserwowano znaczącej poprawy wydolności u zdrowych sportowców.

   Suplementy diety odgrywają istotne znaczenie w przypadku, gdy osoba uprawiająca sport cierpiała na niedobór pewnych składników mineralnych i witamin. W takich przypadkach dało się zauważyć znaczącą poprawę wydolności wynikającą z uzupełnienia ubytku. Niskie zapasy i braki pewnych składników niekorzystnie wpływają na wydolność. Badania dowiodły również, że większe dawki suplementów nie powodują dalszej jej poprawy.

Czy suplementy szkodzą ?

   Szkodliwość suplementów jest efektem przedawkowania. W dzisiejszych czasach przedawkowanie witamin i minerałów przyjmowanych wraz z pożywieniem wydaje się być niemożliwe. Problem ten dotyczy głównie osób spożywających suplementy. Niektóre witaminy i minerały dostarczane organizmowi w nadmiernych dawkach mogą okazać się szkodliwe. Wysokie dawki chromu w formie pikolinianu chromu mogą spowodować raka. Nadmiar witaminy C jest wydalany z moczem, ale utrzymywanie dawki na poziomie przekraczającym 1000 mg dziennie może spowodować skurcze żołądka, nudności i biegunkę. Nadmiar żelaza prowadzi do zaparć, rozstroju żołądka i wzdęć. Witamina D dostarczana w nadmiarze powoduje zwiększenie oddawania moczu połączone z nadmiernym pragnieniem i może spowodować osłabienie.



Witaminy pod kontrolą

   W Unii Europejskiej suplementy są badane pod kątem zgodności z normami dyrektywy w sprawie dodatków do żywności obowiązującej od sierpnia 2005 roku. Jej celem jest ochrona konsumentów przed szkodliwymi produktami witaminowymi i mineralnymi. Nakłada wymóg zwierania w suplementach tylko korzystnych form witamin i minerałów, w odpowiednich dawkach. Suplementy są starannie opisywane i zanim trafią do sprzedaży są oceniane przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Tylko produkty, które zostały przez niego zatwierdzone, mogą być legalnie oferowane konsumentom.



Jakie suplementy wybrać ?

   Zaleca się wybór suplementów zawierających szereg witamin i minerałów, a nie pojedyncze składniki odżywcze. Szkodliwe może okazać się zażywanie pojedynczych minerałów lub witaminy, prowadzące do zaburzeń równowagi biopierwiastkowej, a także niedoborów. Żelazo, wapń i cynk są wchłaniane i transportowane w taki sam sposób. Jeżeli przyjmuje się zbyt duże dawki żelaza, może dojść do zmniejszenia absorpcji cynku i wapnia.

   Kości wymagają równowagi między stężeniem witaminy D, wapnia, fosforu, magnezu oraz cynku, a także miedzi, boru, chloru i fluoru. Bardzo łatwo ją zaburzyć przyjmując wyłącznie preparaty z cynkiem, albo z wapniem. Suplementy diety zawierające wiele witamin i minerałów charakteryzują się dobrą przyswajalnością. Witamina C zwiększa wchłanianie żelaza, ponieważ przekształca nieaktywną postać minerału w aktywną formą. Niektóre witaminy wzajemnie się uzupełniają, co wynika z pełnienia podobnych ról w organizmie. Najlepszym przykładem są witaminy z grupy B, które biorą udział w przemianach energetycznych, w związku z czym krótkotrwały niedobór jednej z nich może być łatwo zrównoważony przez wykorzystanie innych. Pojedyncze suplementy należy zażywać tylko w sytuacji, kiedy zostaną zalecone przez dietetyka, albo lekarza.



Rodzaje suplementów

   Suplementy można podzielić na naturalne i syntetyczne. Pierwsze charakteryzują się tym, że powstają na bazie składników naturalnych, a drugie są syntetyzowane sztucznie. Nie różnią się pod względem struktury chemicznej. Niektóre badania wskazują jednak na lepszą przyswajalność składników naturalnych.

   Drugi podział uwzględnia suplementy o przedłużonym uwalnianiu i zwykłe. Witaminy o przedłużonym uwalnianiu przybierają postać perełek, które są powlekane białkową otoczką regulującą tempo uwalniania. Suplement powinien dłużej się rozpuszczać, ponieważ warstwa białkowa znacząco spowalnia tempo wchłaniania witaminy. Z drugiej strony, przyjmowanie suplementu podczas posiłku również opóźnia wchłanianie witamin i minerałów, co wynika z zawartych w jedzeniu białek, tłuszczów i węglowodanów.